Her gün yüz milyonlarca litrelik su, okyanus dibinden Dünya’nın manto katmanının içine doğru akıyor ve bilim insanları bu duruma derin su döngüsü adını veriyor. Bu döngü, okyanusun dibindeki minerallerin ve kabukların suyu emmesiyle başlıyor. Daha sonra bu mineraller ve kabuklar Dünya’nın iç katmanlarına tektonik plakaların çarpıştığı katmana doğru çekiliyor. Suyun belli bir miktarı burada sıkışıp kalırken çok büyük bir miktarı ise su altı volkanları ve hidrotermal bacalarla yüzeye geri püskürtülüyor.
Ancak bilim insanları manto kısmına çekilen suyun, yüzeye geri püskürtülenden daha fazla olduğuna inanıyor. Ancak bu çok da büyük bir problem değil çünkü bu sistem okyanus seviyesinin alçalmasını ya da yükselmesini belirleyen makinenin dişlilerinden sadece bir tanesi.
17 Mayıs’ta Geochemistry, Geophysics and Geosystems dergisinde yayımlanan bir araştırmada, araştırmacılar bu dişlinin daha önce düşünülenden daha büyük bir öneme sahip olabileceğini söyledi. Araştırmacılar, dünyanın son 230 milyon yılının derin su döngüsü akışının bir modellemesini oluşturdu ve dünya tarihinde mantoya batan suların deniz seviyesinde çok büyük rol oynadığını gördü. Bu süreç içerisinde derin su döngüsü tek başına 130 metrelik deniz seviyesine kaybına katkıda bulundu.
Oslo Üniversitesi Dünya Evrimi ve Dinamikleri Merkezi’nde araştırmacı olan ve aynı zamanda araştırmanında yazarı Krister Karlsen “Pangea’nın ayrılması, oldukça hızlı gelişen tektonik plaka batma zamanlarıyla ilintili. Bu olay, büyük miktarda suyun Dünya’nın içerisine taşınmasına öncülük etti ve deniz seviyelerinin düşmesinde rol oynadı” dedi.
Karlsen, derin su döngüsü hareketlerinden daha başka etkenlerin de deniz seviyesini belirlemede etkili olduğunu ve bu çalışmanın iklim değişikliği gibi deniz seviyesini değiştirebilecek diğer etmenleri göz önünde bulundurmadığını ifade etti.
Karlsen “Derin su döngüsünün deniz seviyesine etkisi yüz milyonlarca yıl alabilirken, iklim değişikliğinin deniz seviyesine etkisi 100 yıl içerisinde görülebilir. Kıyaslama yapmak gerekirse, günümüzde iklim değişikliğiyle bağlantılı deniz seviyesi yükselişi yıllık 3,2 milimetre. Derin su döngüsüyle bağlantılı deniz seviyesi düşüşü bunun on binde biri kadar” ifadelerini kullandı.