Evrenin sırları, insanlık tarihi boyunca hep merak konusu olmuştur. Evrenin kaç yaşında olduğu ve ne kadar büyük olduğu ise daima tartışılmıştır. Bu merakın üstüne gitmek isteyen araştırmacılar, teknolojinin de gelişimiyle birlikte evren hakkında bazı sorulara cevaplar bulabiliyor. Peki evren ne kadar büyük?
Birçok bilim insanı, evrenin yaşının 13,8 milyar olduğu konusunda hemfikir. Evren, 13,8 milyar yaşındaysa ve ışık hızı gerçekten kozmik hız sınırımız ise ne kadar uzaklığı görebiliriz? Cevap açık görünüyor: 13,8 milyar ışık yılı. Çünkü ışık yılı, bir yıl içinde ışığın uzaklaştığı en uzak nokta olarak kabul ediliyor ve hiçbir şeyin ışıktan daha hızlı gidemediği düşünülüyor.
Gözlemlenebilir evren ne kadar büyük?
Maalesef mantıksal sağduyumuzu “evren” için uyguladığımızda işler pek de zannedildiği gibi gitmiyor. Gözlemlenebilir evrenin yarıçapı, araştırmalar sonucunda 46 milyar ışık yılı olarak tahmin ediliyor. Evrenin yaşı ile boyutu arasındaki bu farkın nedeni ise evrenin genişlemesinden kaynaklanıyor. Her geçen an hızlanarak ilerlemeye devam eden evrende yıldızlar ve gök adalar birbirlerinden giderek uzaklaşıyor ve evrenin genişlemesine yol açıyor.
Eldeki verilerle evrenin yarıçapı, 46 milyar ışık yılı olarak hesaplanıyor ancak bunun ötesinde ne olduğu ise bilinemiyor çünkü hesaplamalara göre ışığı bize henüz ulaşmadı. Yani evrenin neye göre "sonlu" veya "sonsuz" olduğunu söylemenin bir imkânı yok. Evrenin gerçek boyutu hakkında ortaya atılan iddialar ise sadece teoriden ibaret. Bildiğimiz tek şey ise evren, her an büyümeye devam ediyor ve gerçekten de akıl almaz derecede büyük.
Gözlemlenebilir evren, merkezinde bulunan bir gözlemci için bir küre şeklinde düşünülebilir. Evrenin her an büyümesi, şeklinin tam olarak bilinmemesi ve evrenin tam olarak merkezinde yer almamamızdan dolayı var olan gök cisimlerinin sayısı gözlemleyebildiğimizin çok ama çok üzerindedir. Hatta evrende her gün yaklaşık olarak 275 milyon yeni yıldız doğuyor veya yok oluyor.
Evrende gözlemleyebildiğimiz her şey, aslında geçmiştedir:
Galaksimize en yakın komşu galaksi Andromeda’dır. Andromeda Galaksisi, evrenimizden yaklaşık olarak 2,5 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Yani bu komşu galakside meydana gelen herhangi bir patlamanın ışığı bize 2,5 milyon yıl sonra ulaşıyor ve günümüzde belki de o gezegenden eser bile kalmıyor. Yani evrende görebildiğimiz tek şey geçmiştir. Gözlemleyebildiğimiz her ışık geçmişe aittir.
Evren hakkında bilmediğimiz şeylerin sayısı, bildiklerimizin çok daha üstündedir. Gelecekte insanlığın gelişimi ve teknolojinin yardımı ile belki günün birinde evren hakkında çok daha fazla şey öğrenebiliriz ancak bu tarih, muhtemelen bizim içinde bulunduğumuz zamandan çok uzakta.