Yanlış anlaşılmasın YouTube’a önceden giren kalitesiz, yeni giren kaliteli demiyoruz. Buradaki kaygımız, insanların ilgilerini çekmek üzere abuk sabuk içerikler üreterek, yalan yanlış bilgilerin yayılmasına zemin hazırlayanlar. Sadece izlenme için olmadık yerlerde olmadık hareketler yapanlar, çocuk istismarını, şiddeti, saygısızlığı öğretenler ve yaygınlaştıranlar. Kısacası bir şekilde yaptıkları mesleği kötü temsil edenler…
Biliyoruz, bu söylediklerimizle aklınızda birkaç isim belirdi. Gelin bugün hem onların özendiği, hem de bu durumun sadece Türkiye’ye değil tüm dünyayı ilgilendirdiği gerçeğine örneklerle birlikte bakalım. İşte YouTuberlık mesleğinin itibarını düşüren 10 video
YouTube Rewind 2018:
YouTube tarihinin şu ana kadar en çok “dislike” alan videosu, YouTube’un kendi üretmiş olduğu Rewind 2018. Her yıl 1 defa çekilen bu özel seride YouTube, genel olarak dünyanın farklı köşelerinde isim yapmış YouTuberları bir araya toplar ve hayranlara eğlenceli bir içerik sunmaya çalışır.
Ancak 2018 versiyon Rewind videosu, başında çiçeği burnunda YouTuber Will Smith olsa bile çok sevilmedi. Çünkü insanlar sevdikleri çoğu yayıncıyı ve 2018’in en trend olaylarını bu videoda göremediler. Ayrıca videodaki Fortnite teması, herkes Fortnite oynamadığı için bayağı bir reklam kokuyordu.
YouTube bu video ile her şeyin Fortnite ve K-pop’dan ibaret olduğunu göstermiş gibi oldu.
I’m Poppy - Poppy:
Geçtiğimiz dönemlerde tuhaf videolarıyla adından sık sık söz ettiren Poppy isimli bu genç kız, yukarıdaki video haricinde başka bir içerik tarzına sahip değil. İzleyiciye verdiği tek şey o tuhaflık. Birkaç komplo teorisine göz kırpan demeçlerde bulunmak dışında bir şey yapmıyor.
Tuhaf olan şeylerin viral olacağı gerçeğini YouTube’un açığı olarak değerlendiren Poppy ve ekibi olması gereken çeşitlilik çizgisinin çok dışında. Yaptıkları müzik türü her neyse, onu ancak bu şekilde satabileceklerini düşünmüşler.
2030’dan gelen adam - Apex TV:
YouTube’da komplo teorilerinin ardı arkası kesilmiyor. Kendisinin 2030 yılından geldiğini söyleyen Noah lakaplı bu arkadaşın videoları da öyle. Daha önce de benzer kişileri kamera karşısına geçirip konuşturan Apex TV, Noah’ın çok ekmeğini yedi.
Noah, videolar gelecekte dünyada neler olacağını söylüyordu. Ancak tüm tahminleri zaten gerçekleşmesi çok muhtemel şeyler üzerineydi. Yine de insanlar milyonlarca defa ekranları başında bu yalanları izlediler. Apex TV ve Noah, YouTube’da yalan içerik üretmenin ne kadar işe yaradığını gösterdi.
Bu videoları ciddiye alanlar, içeriklerin hangi kategoride üretildiğine bakmayı unuttular. Tüm Noah videolarının kategorisi “Eğlence” olarak işaretlenmişti.
Gerçek bir yangının ortasında yalan dolu bir video çeken YouTuber aile - The LeBrants:
ABD’de çokça izlenen 10 milyon aboneye LeBrant ailesi, YouTube’a torun torba içerik üretenlerden. Geçtiğimiz yıl Kaliforniya’da çıkan yangın sırasında ürettikleri bir içerik ise baştan aşağıya kurmaca çıktı. Aile bireylerinin videoda verdiği demeçler, yangından sonra ortaya çıkan verilerle uyuşmuyordu.
Mesela ailenin yaşadığı Ladeta Ranch isimli bölge, yangın sırasında tahliye edilmemişti. Hatta bölge yangına oldukça uzak, güvenli bir yerdeydi. Bu bilgiyi ailenin komşuları da doğruladı ve kimsenin evinden çıkıp gitmediğini ifade ettiler. Anlaşılan o ki sadece LeBrant ailesi daha fazla izlenmek için kendi iradeleriyle tahliye kararı almıştı.
Toplumsal olarak hassas olduğumuz konular gündem yaratınca, çoğu YouTuber LeBrant ailesi gibi herhangi bir trajediye ortak olup fikir bildirmeye çalışıyor. Bu da genel olarak mesleğin itibarını zedeliyor.
Bu videoya 1 milyon “dislike” alabilir miyim? - PewDiePie:
Sanıyoruz ki YouTube’da her şeyin istatistiklerden ibaret olduğunu bir başka şekilde kanıtlayamazdınız. Dünyanın en çok aboneye sahip ikinci YouTube kanalı PewDiePie bile bunu yapıyorsa diğer YouTuberlar ne yapsın?
Koca 1 videonun sadece 1 milyon dislike alma amacı olduğunu, tüm içeriğin bundan ibaret olduğunu düşünün. Evet dikkat çekiyor, izleniyor, ancak bir bakıma izleyiciye "Benim istediğimi yapın" dayatması da yapıyor. İzleyiciler bunu belki bunu fark etmiyor, PewDiePie'ın eğlenceli üslubuyla zaman geçiriyorlar. Ancak koskoca içerik herhangi bir noktaya varmadan son buluyor. PewDiePie, bu video ile bir bakıma YouTube'un çalışma sistemini de eleştiriyor.
Ancak içerik kalitesi olarak sonuca ulaşmıyor. Bu güçteki bir yayıncının daha yapıcı eleştirilerle gelmesi, izleyiciye daha düzgün içerikler sunması için çok fazla imkanı var. Artık neredeyse tüm TV kanallarından daha fazla izlenen PewDiePie gibi yayıncıların, kaliteli içerikler üretmek adına çok daha fazlasını yapmaları gerekiyor.
Modern medya tarihinin en azılı komplo teorisyeni - Alex Jones:
Hatta öyle ciddi komplolar ortaya atıyor ki YouTube, Twitter ve Instagram profilleri mahkeme kararıyla kapatıldı. Alex Jones, aslında ABD’li bir TV programı yapımcısıydı. Adam zaten TV’de yaptığı komplo teorilerine dayanan, Ömer Çelakıl’ın bile konuk olabileceği içerikler üretiyordu. Tüm bu anlayışı sınırları daha geniş olan internete taşıyınca işler değişti.
Aynı zamanda Trump’ın seçim kampanyası sırasında ve sonrasında, Infowars serisi ile YouTube’da ırkçılığı, göçmen karşılığını ve bireysel silahlanmayı övdü. Yalan haberlerin yayılmasına olanak sağladı. Zaten uzaylılar ve zaman yolculuğu hakkında ürettiği içerikler yüzünden ciddiye alınma oranı çok düşüktü.
Momo’ ile konuştum, Momo beni aradı - ImJayStation:
Biliyoruz, biliyoruz. Bu videonun Türkçe versiyonlarını hazırlayan pek çok kanal var. Doğrudan çocukların, son derece çocuksu korkularından faydalanıp "izlenme kasan" bu tarz içerikler, YouTube’un algoritmaları tarafından nasıl görülmüyor, anlamak gerçekten zor.
Momo isimli hayali bir yaratığa ait olduğu telefon numarasıyla WhatsApp’ta yazışanlar, hatta arayıp konuşanların ardı arkası kesilmiyor. Çocuklar bu tarz videoları izleyince söz konusu numaralara kendileri ulaşıp istismar edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalıyorlar.
Momo, Mavi Balina gibi salgınlar yüzünden insanların YouTube’a ve içerik üreticilerine olan güveni azalıyor.
Bu kez bir video değil, bir akım var: "Tide Pod Challenge" ya da kamera karşısına geçip deterjan yutmak:
YouTube yönetimi bile bu tarz içerikler hakkında ciddi uyarılarda bulundu ama nafile. Kamera karşısına geçip dışarıdan şekerleme gibi duran sıvı deterjan paketlerini yutanlar, 2018’e damgasını vurmuştu. Hatta bu uğurda zehirlenip hastaneye kaldırılanlar bile oldu.
Deterjan yemek, ölümcül sonuçlara neden olabilirdi. Kim bilir kaç insan, kaç çocuk bu videoları görerek evde deterjan yemeye çalıştı. Sırf bu içerikler yüzünden insanların yine YouTube’dan beklentileri oldukça düşmeye başladı.
Aile dostu, çocuklara uygun olarak yayınlanan sözde “sevimli” videolar:
Çocukların sevdikleri süper kahramanlarla ve çizgi film karakterleriyle yeni animasyonlar yapmak kolay. Bu animasyonların içerisine çocukların gelişimini zedeleyecek detaylar koymak daha da kolay. Hatta uzun bir süre bu videoları YouTube’da yayınlayarak milyonlarca izlenmeye ulaşmak da kolaydı.
YouTube, bir yetişkin olarak izleseniz bile psikolojinizi bozan, çocuklara yönelik makyajlanmış, cinsellik, şiddet ve korku dolu videoları tespit etmeye çalışıyor. Nitekim hem platformun kalitesini düşüren, hem de son derece zararlı olan bu videolar yayılmaya devam ediyor.
İntihar ormanına giriş - Logan Paul:
YouTube Türkiye’nin önemli simalarının Dünya’nın izlediği bir maçta sahaya girmesi olayı çok konuşuldu. Bunun bir benzerini geçtiğimiz yıl dünyanın en popüler YouTuberlar'ından Logan Paul yapmıştı. Paul, Japonya’da insanların intihar etmek için gittikleri söylenen bir ormana girmiş, muhtemelen yıllar önce ölmüş birinin cesedine yaklaşıp, cebinden vasiyet mektubunu çıkarıp laubali bir tavırla okumuştu.
Bu yaptığı hem o insana, hem yakınlarına, hem de tüm izleyicilerine büyük bir saygısızlık olarak nitelendirildi. Ardından gelen özürler, farklı içerikler ve çok sayıda açıklama Logan Paul’un üzerine yapışan saygısızlık imajını ortadan kaldırmadı. Paul, icra ettiği mesleğin itibarını yerlerde sürüklemişti.
Eğer sizinde aklınıza gelen, YouTube videoları ya da YouTuberlar varsa yorumlar kısmında belirtebilirisiniz.