Günümüzün çok kullanılan işletim sistemlerinden olan Windows, yıllardır en büyük yardımcılarımızın başında geliyor. Peki bu işletim sisteminin bir dili olduğunu ve sizinle konuşabildiğini fark ettiniz mi?
Fark etmeyenler için söyleyelim, bu dile bir bakıma CMD komutları diyebiliriz. Tabii ki işletim sistemimiz ile konuşabilmemiz için bu komutları bilmemiz gerekiyor. Aksi halde ne siz Windows’un dilinden ne de Windows sizin dilinizi anlayamaz.
CMD komutları nedir?
Açılımı "Commands" yani "Komutlar" olan bu program, Windows işletim sistemlerine gömülü bir şekilde geliyor. Yazılımcı olmayan, günlük işler ve oyun oynamak için bilgisayar kullananların pek kullanmadığı bu program, deyim yerindeyse Windows ile bizim aramızda köprü görevi görüyor.
Yapmak istediğimizi belirli kodlar ile belirttiğimiz CMD, bu isteklerimizi Windows’a ileterek yerine getirilmesini sağlıyor. CMD komutları dediğimiz kodlar sayesinde gerçekleşen bu işlemler, biz Windows işletim sistemi kullanıcılarının işlerini bir hayli kolaylaştırıyorlar.
CMD komutları ne işe yarıyor?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi CMD komutlarının tek görevi var, sizin Windows ile olan iletişiminizi sağlamak. Ayrıca bu komutların bir diğer güzel özelliği ise DOS’ta da çalışabiliyor olmaları.
Yani diyelim ki işletim sisteminizde bir sorun oluştu ve bilgisayarınız açılmıyor. Önemli dosyalarınızı kaybedeceğiniz için format da atamıyorsunuz. İşte o zaman devreye CMD komutları giriyor.
Zira bu komutlar sayesinde işletim sisteminizin sorununu öğrenebilir ve o sorunu gidererek bilgisayarınızın format atmadan tekrar açılmasını sağlayabilirsiniz. Şimdi diyebilirsiniz "Bilgisayar açılmadan CMD’yi nasıl açacağız?" diye. Cevabı ise basit; bilgisayarınızı güvenli mod’da açarak Windows’un hatalarını görmezden gelerek bilgisayarınızı açacaksınız. CMD ekranı güvenli mod’da da çalıştığı için komutlar sayesinde işletim sisteminizin sorununu öğrenebilirsiniz.
CMD nasıl açılır?
Aşağıda vereceğimiz kodları okudunuz, hangi kodun ne işe yaradığını öğrendiniz ama bu kodları nereye yazacağınızı düşünüyorsanız hemen onun da cevabını verelim:
- Başlat menüsünü açın,
- Arama yerine ‘Çalıştır’ yazıp aratın,
- Çalıştır ekranındaki kutucuğa ‘cmd’ yazıp aratın
CMD komutları:
Kolay işlere yarayan komutlar:
- calc.exe = Hesap makinesini açmaya yarar.
- diskmgmt.msc = Disk yönetimini açmaya yarar.
- devmgmt.msc = Aygıt yöneticisini açmaya yarar.
- dfrg.msc = Disk birleştiriciyi açmaya yarar.
- eudcedit.exe = Karakter imal etmeye yarar.
- appwiz.cpl = Program ekle ve kaldır ekranını açmaya yarar.
- access.cpl = Erişilebilen seçenekleri açmayı yarar.
- accwiz.exe = Erişilebilen seçenekler sihirbazını açmaya yarar.
- desk.cpl = Görüntü özelliklerini açmaya yarar.
- eventvwr.exe = Olay görüntüleyicisini açmaya yarar.
- freecell.exe = İskambil kart oyununu açmaya yarar.
- fsmgmt.msc = Paylaşılan klasör menüsünü açmaya yarar.
- hdwwiz.cpl = Donanım ekleme sihirbazını açmaya yarar.
- iexpress.exe = Setup uygulamasını açmaya yarar.
- inetcpl.cpl = İnternet özelliklerini açmaya yarar.
- intl.cpl = Bölge ve dil ayarlarını açmaya yarar.
- joy.cpl = Oyun kontrollerini açmaya yarar.
- magnify.exe = Büyüteçi açmaya yarar.
- main.cpl = Mouse özelliklerini açmaya yarar.
- mmsys.cpl = Ses ayarlarını açmaya yarar.
- mspaint.exe = Paint’i açmaya yarar.
- narrator.exe = İngilizce ekran okuyucusunu açmaya yarar.
- ntbackup.exe = Yedekleme sihirbazını açmaya yarar.
- nusrmgr.cpl = Kullanıcı hesaplarını açmaya yarar.
- osk.exe = Ekran klavyesini açmaya yarar.
- gpedit.msc = Yerel grup ekranını açmaya yarar.
- msconfig.exe = Sistem yapılandırması ekranını açmaya yarar.
- verifier.exe = Sürücü doğrulama ekranını açmaya yarar.
- drwtsn32.exe = Sorun tanıma aracını açmaya yarar.
- dxdiag.exe = DirectX ekranını açmaya yarar.
- mobsync.exe = Genel senkronizasyon sağlamaya yarar.
- mplay32.exe = Media Player’ın basit halini açmaya yarar.
- odbcad32.exe = Database işleme ekranını açmaya yarar.
- packager.exe = Obje paketleyici açmaya yarar.
- progman.exe = Masaüstü yöneticisini açmaya yarar.
- rasphone.exe = Erişim defterini açmaya yarar.
- shrpubw.exe = İnternet paylaşım bilgisini açmaya yarar.
- syskey.exe = Şifre veritabanı ekranını açmaya yarar.
- sndrec32.exe = Ses kaydetme ekranını açmaya yarar.
- winchat.exe = Windows’un mesajlaşma uygulamasını açmaya yarar.
- write.exe = WordPad’i açmaya yarar.
- wupdmgr.exe = Windows güncelleştirme ekranını açmaya yarar.
- explorer.exe = Windows Gezgini’ni açmaya yarar.
- powercfg.cpi = Bilgisayarın güç seçeneklerini açmaya yarar.
- rasphone.exe = Ağ bağlantı ekranını açmaya yarar.
- regedit32.exe = Windows Kayıt Düzenleyici ekranını açmaya yarar.
- sndvol32.exe = Ses kayıtlarını ayarlama ekranını açmaya yarar.
- taskmgr.exe = Görev yöneticisini açmaya yarar.
- compmgmt.msc = Bilgisayar yönetimini açmaya yarar.
- clipbrd.exe = Pano işlemcisini açmaya yarar.
- cleanmgr.exe = Disk temizleyici ekranını açmaya yarar.
- ciadv.msc = Dizin yöneticisini açmaya yarar.
- charmap.exe = Karakterleri ayarlamanıza yarar.
- desk.cpl = Görüntü ayarlarını açmaya yarar.
- hdwwiz.cpl = Aygıt yöneticisini açmaya yarar.
- inetcpl.cpl = İnternet kontrol ekranını açmaya yarar.
- wuaucpl.cpl = Otomatik güncelleme ekranını açmaya yarar.
Dosya açmaya yarayan komutlar:
- comexp.msc = Bileşen hizmetlerini açmaya yarar.
- certmgr.msc = Sertifikalar ekranını açmaya yarar.
- eventvwr.msc = Olay görüntüleyicisi ekranını açmaya yarar.
- services.msc = Hizmetler ekranını açmaya yarar.
- cladv.msc = Dizin oluşturma hizmetleri ekranını açmaya yarar.
- dfrg.msc = Disk birleştirici özellik ekranını açmaya yarar.
- secpol.msc = Yerel güvenlik ekranını açmaya yarar.
- perfom.msc = Performans ekranını açmaya yarar.
Sistem araçlarına hızlı şekilde erişmeye yarayan komutlar:
- narrator.exe = Sesli okuyucuyu açmaya yarar.
- logon.exe = Windows’u yeniden başlatmaya yarar.
- eudcedit.exe = Yazı karakteri oluşturucuya yarar.
- nslookup.exe = Hangi ağa bağlanıldı ise IP adresini bulmaya yarar.
- C:\\WINDOWS\\system32\\tsshutdn.exe = Bilgisayarı 60 saniyede kapatmaya yarar.
- C:\\WINDOWS\\system32\\webfldrs = Bilgisayardaki diyalogları kurmaya yarar.
- C:\\WINDOWS\\system32\\attrib.exe = Bilgisayardaki .dll, .exe vs. dosyaları görüntüler.
Dosyaları listelemeye yarayan komutlar:
- netstat -n = Adresleri ve bağlantı noktalarının numaralarını sayısal olarak gösterir.
- netstat -an = Dosya alırken gönderenin IP adresinin gösterir.
- netstat -a = Tüm bağlantıları göstermeye yarar.
- netstat -b = Her bağlantı ile alakalı çalıştırılabilir dosyaları göstermeye yarar.
- netstat -e = Ethernet istatistiklerini görüntülemeye yarar.
- netstat -o = Her bağlantıya sahip işlem kimliğini göstermeye yarar.
- netstat -p = İletişim kurallarının bağlantılarını göstermeye yarar.
- netstat -r = Yönlendirme tablosunu göstermeye yarar.
- netstat -s = İletişim kuralları için istatistikleri göstermeye yarar.
- winver = Windows sürümünün bilgilerini gösterir.
- ing ip = Aynı IP’ye bağlı diğer bilgisayarlara ping atarak bağlantıyı ölçmeye yarar.
- pathping = Modem ile bilgisayar arasındaki bağlantı hızına bakmaya yarar.
- ipconfig = Bilgisayarın bağlı olduğu ağdaki IP adresini göstermeye yarar.
- ipconfig /all = Bilgisayarın bağlı olduğu ağdaki IP adresi ve diğer tüm ekstreleri gösterir.
- ipconfig /all >webtekno.txt = Tüm IP bilgilerini webtekno.txt adlı metin dosyasına yazar.
- ipconfig /registerdns = Bilgisayarın adını ve IP adresini DNS’ye kaydetmeye yarar.
- ipconfig /renew = Bilgisayarın bağlı olduğu ağdaki IP adresini yenilemeye yarar.
Teknik işlere yarayan komutlar:
- rmdir = Var olan veya tamamen boş olan dosyayı siler.
- repair-bde = BitLocker kullanarak bozulmuş veya şifresi unutulmuş sürücüyü onarır.
- sfc = Önemli Windows dosyalarını taramaya veya değiştirmeye yarar.
- cipher/w:c = Sürücüdeki silinemeyen dosyaları siler.
- driverquery = Yanlış yüklenmiş sürücüyü bulmak için sürücü listesini açmaya yarar.
- shutdown/r/o = Bilgisayara res attıktan sonra Gelişmiş Başlangıç Ayarları’nı açmaya yarar
- shutdown -l = O anki kullanıcı oturumunu kapatmaya yarar.
- shutdown -f = O anki açık olan uygulamaları kapatmaya yarar.
- shutdown -s = 30 saniye sonra bilgisayarı kapatmaya yarar.
- shutdown = Bilgisayarı kapatmaya yarar.
- powercfg/a = Bilgisayarın ne kadar güç tasarrufu yaptığını göstermeye yarar.