Parkinson hastalığı titreme, hareketlerde yavaşlama ve denge kaybına yol açan bir beyin rahatsızlığı. Parkinson hastalarının yüzde 80'inde, 20 yıl içerisinde demans geliştiği de gözlemleniyor. Fareler üzerinde yapılan deneyler, Parkinson hastalarındaki demansla mücadeleye ilişkin yeni bir umut yarattı.
Washington Üniversitesi'nden araştırmacılar, APOE geninin belirli bir türünü taşıyanların demans konusunda özellikle risk altında olabileceğini keşfettiler. Parkinson hastalığına alfa sinüklein adı verilen zehirli bir proteinin, beynin hareketi koordine eden bir bölümünde kümelenmesi nedeniyle meydana geldiği düşünülüyor. Bu kümelenmeler beyin hücrelerini zarar verebilir, onları öldürebilir. Bu protein, aynı zamanda demans başlangıcıyla da bağlantılı.
APOE'nin bir varyantı demans riskini artırıyor
Çalışmanın yöneticisi Doçent Doktor Albert (Gus) Davis, demansın Parkinson hastalarına ve onlara bakma yükümlülüğünde olan insanlara büyük zarar verdiğini hatırlatıyor. Araştırmacı, demansın bir Parkinson hastasının evde mi kalacağına yoksa bakımevine mi gönderileceğine karar verilmesine neden olduğunu da belirtiyor.
Parkinson gibi Alzheimer da beyinde biriken zehirli proteinlerden kaynaklanıyor. APOE geninin bir varyantı olan APOE4'ün insanlarda Alzheimer riskini 5 kat artırdığı tespit edilmişti. APOE4'ün Parkinson hastalığında da benzer bir etki yaratabileceğinden şüphelenen araştırmacılar, APOE'nin farklı varyantlarını taşıması için bir fareyi genetik olarak değiştirdiler. Deney sonucunda, APOE4 taşıyan farenin, bu genin diğer varyantlarını taşıyan farelere ya da hiç taşımayanlara göre daha fazla alfa sinüklein kümesi taşıdığı keşfedildi.
Parkinson en yaygını olsa da, alfa sinüklein proteininin neden olduğu başka hastalıklar da mevcut ve bunlar hayli sınırlı tedavi imkânlarına sahipler. Bilim insanları, APOE'nin Parkinson'u ortaya çıkarma ya da belirtilerini güçlendirme etkisinin olmadığını, bu nedenle APOE'yi hedefleyen bir tedavinin demansa karşı etkili olabileceğini, ancak Parkinson'un diğer belirtilerini tedavi etmeyeceğini vurguluyorlar.