Çin Halk Cumhuriyeti'nin Wuhan kentinde ortaya çıkıp yayılan ve şu ana kadar 2.248 kişinin ölümüne neden olan ölümcül Corona virüsüyle ilgili araştırmalar sürüyor. İstatistikler, Corona virüsünün orta yaş ve üzeri insanlarda, özellikle de erkeklerde, ölüm tehdidi yarattığını gösteriyor.
Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, bu hafta içinde Corona virüsü vakalarıyla ilgili analizleri yayınladı. İstatistiklere göre erkekler ve kadınların enfekte olma sayıları birbirine yakınken virüs nedeniyle erkeklerdeki ölüm oranı %2,8, kadınlardaki ölüm oranıysa %1,7. Daha önce yaşanan SARS ve MERS salgınlarında da erkekler, kadınlara göre orantısız bir şekilde etkilenmişti.
Kadınların bağışıklık sistemleri daha gelişmiş:
2003'teki SARS salgınında Hong Kong'da virüs kapan kadınların sayısı erkeklerden fazla olmasına rağmen erkeklerdeki ölüm oranı %50 daha fazlaydı. MERS söz konusu olduğunda da virüs kapan erkeklerin %32'si ölürken, kadınlarda bu oran %25,8'di. 1918'deki grip salgını sırasında da yetişkin erkekler arasındaki ölüm oranı, kadınlara göre daha fazlaydı.
Bilim insanlarına göre son salgından erkeklerin daha fazla etkilenmesinin çeşitli nedenleri olabilir. Bunlar arasında biyolojik faktörlerin yanı sıra yaşam tarzı farklılıkları da yer alıyor. Enfeksiyonlara bağışıklık söz konusu olduğunda erkeklerin daha zayıf oldukları belirtiliyor. Viral enfeksiyonlar ve aşı tepkileri konusunda uzman olan Sabra Klein, virüs kaynaklı solunum yolları enfeksiyonlarında bu kalıbın işlediğini söylüyor ve erkeklerin daha kötü sonuçlarla karşı karşıya kaldığını vurguluyor. Klein, diğer virüslerde de benzer bir durum yaşandığını; kadınların bunlarla daha iyi savaştığını belirtiyor.
Kadınlar, aşıdan sonra da daha güçlü bağışıklık tepkileri gösteriyor ve zengin bağışıklık hafızasına sahip oluyorlar. Bu, çocukken maruz kalınan hastalık yapıcı mikroplara karşı yetişkinlik dönemimizde koruma sağlıyor. Bununla birlikte kadınların bu nedenle eklem iltihabı ya da deri tüberkülozu gibi otoimmün hastalıklara daha fazla eğilimli olduğu belirtiliyor. Otoimmün hastalıkların yaklaşık %80'i kadınlarda görülüyor.
Tüm bunların nedeni, çift X kromozomu olabilir:
Kadınların neden daha gelişmiş bir bağışıklık sistemine sahip olduğu henüz bilinmiyor. Açıklamalardan biri, kadının kendi soyunu devam ettirmede avantaj sağlamak için böyle olduğu şeklinde. Emzirdiği sırada bebeğine anne sütüyle antikorlar gönderen kadınlar, böylece bebeğinin bağışıklık sisteminin gelişmesine de yardımcı oluyor.
Başka biyolojik faktörler arasında, kadın cinsiyet hormonu östrojenin bağışıklıkta rol oynaması da yer alıyor. Bir diğer biyolojik nedense kadının çift X kromozomu taşıması çünkü X kromozomunda bağışıklıkla bağlantılı genler bulunuyor ve erkekler, X kromozomundan yalnızca bir tane taşıyor.
Fareler üzerinde yapılan SARS deneylerinde de erkeklerin dişilere nazaran virüsle enfekte olmaya daha eğilimli olduğu gözlemlendi. Bu farklılık, yaşla birlikte daha da artıyor. Erkek fareler daha az virüse maruz kalmasına rağmen daha düşük bağışıklık tepkisi verip virüsü bünyesinden çok daha yavaş şekilde temizliyor. Akciğerleri daha çok zarar gören erkek fareler, daha yüksek oranlarda ölüyor.
Çinli erkeklerin %50'si sigara kullanıyor:
Dişi farelerdeyse östrojen engellendiğinde ya da yumurtalıklarından çıkarıldığında ölüm oranı artmış. Erkeklerde testosterona müdahale edildiğindeyse sonuç değişmemiş.
Hastalığın erkeklere daha çok etki etmesindeki çevresel faktörler arasında sigara kullanımı da yer alıyor. 316 milyonla Çin, en kalabalık sigara içen nüfusu barındıran ülke. Dünya çapındaki tütün tüketiminin %40'ı Çin'de gerçekleşiyor ancak erkeklerdeki %50 oranının yanında kadınlarda sigara içme oranı yalnızca %2'nin biraz üzerinde.
Çinli erkeklerde Tip 2 diyabet görülme oranı da kadınlardan fazla ve aynı zamanda Çinli erkeklerde kadınlara göre yüksek tansiyon görülme riski yüksek. Bu iki durum da Corona virüsü kaynaklı sağlık risklerini artırıcı etmenler arasında. Yine KOAH görülme sıklığı da erkeklerde neredeyse kadınların 2 katı.
Öte yandan uzmanlar, ABD'de olduğu gibi Çin'de de kadınların sağlıkları konusunda erkeklerden daha aktif olduğunu düşünüyorlar. Erkeklerdeki sahte 'güvenlik duygusu', Corona virüsü kaynaklı hastalıklar nedeniyle hastaneye daha geç başvurmalarının nedeni olabilir.