SSD Nedir, Ne İşe Yarar?

Günümüz bilgisayarlarının olmazsa olmazı olan SSD (Solid-state Drive) donanımı, birçok yönden bilgisayarınıza fayda sağlıyor. Sabit diskleri tarihe gömen SSD nedir, ne işe yarar, nasıl çalışır sorularını yanıtladık.

SSD’ler, modern bir bilgisayar sistemi için olmazsa olmaz denebilecek bir donanımdır. En basit tanımıyla depolama işlevi gören bu parça neden olmazsa olmaz? Normal bir sabit disk işinizi görmez mi? Eğer son teknoloji oyunları oynayabilmek, önemli programları hızlı çalıştırabilmek için modern bir bilgisayar topluyorsanız görmez. Bu noktada devreye SSD giriyor.

Peki SSD nedir, ne işe yarar? Açılımı Solid-State Drive (Katı Hal Sürücüsü) olan bu donanım nasıl çalışır? Sizler için hazırladığımız bu rehberde SSD ne işe yarar, HDD ve SSD arasındaki fark nedir, SSD’nin bilgisayara sağladığı yararlar nelerdir hepsinden bahsedeceğiz. Hepsinden önce gelin SSD nedir sorusunu anlaşılır biçimde yanıtlayalım.

SSD nedir?

Solid-state drive’lar (SSD), geleneksel sabit disklerden farklı çalışırlar. Normal sabit diskler bilgiye erişmek ve işlemek için disk döndürürken SSD’ler bilgiyi flaş hafıza çiplerinde depolarlar. SSD’lerdeki çalışma stili akıllı telefonlar, USB bellekler ve tabletler ile aynıdır. SSD donanımındaki bütün hafıza çiplerine aynı zamanda erişilebilir, bu da bilgiyi işlemek için disk döndürmeye gerek bırakmadığından işlemler daha hızlı tamamlanır.

SSD’ler daha farklı tasarlandığından çeşitli şekillere ve büyüklüklere sahiplerdir. SSD’ler, üretimi daha maliyetli bir donanım olduğundan ve ülkemizdeki dolar kurunun yüksek olmasından, aynı depolama kapasitesini sunan bir HDD’nin iki katı fiyata sahipler.

SSD ne işe yarar?

SSD’ler özellikle son teknoloji oyun bilgisayarları ile daha yaygın olmaya başladı. Öyle bir noktaya geldi ki şu anda giriş seviyesi bir dizüstü bilgisayarda bile SSD görmek mümkün. Tabii bunun önemli bir sebebi var. Gelin SSD’nin sağladığı faydalardan bahsedelim:

Hasar görme ihtimali yüksek hareketli parçalara gerek bırakmıyor

HDD’ler ile ilgili en büyük problem, içerisinde hareketli bir parça bulundurması (disk). Eğer bu hareketli parça kırılırsa donanımın tamamı kullanışsız hale geliyor. Bu yüzden HDD yere düştüğünde veya herhangi bir şekilde zarar gördüğünde zaman içinde kullanılamaz oluyor. SSD’ler içerisinde disk yerine çip barındırdığı için daha uzun ömürlü oluyorlar. Üstelik daha hafif ve dolayısıyla taşıması kolay bir cihaz.

Hızı maksimum seviyeye çıkartıyor

SSD’ler, HDD ile kıyaslanamayacak kadar hızlı bir şekilde veri okuyor veya yazıyor. Örneğin HDD’ler verileri milisaniyede okuyup yazarken, SSD’ler mikrosaniyede okuyup yazıyor. Verileri hızlı okuma ve yazmanın faydası ise bir programın daha hızlı açılması, daha hızlı işlem yapmasını sağlaması ve bu sayede diğer donanımları rahatlatması. Yani siz HDD ile 1 dakikada açtığınız bir programı SSD ile 10 saniyede açabiliyorsunuz.

Mobilite sağlıyor

SSD’ler, diğer depolama birimlerine göre daha küçük ve hafiflerdir. Bu sayede günümüzdeki ultra ince dizüstü bilgisayarlara, tabletlere ve diğer cihazlara sığabiliyor. Dünyadaki en ince SSD donanımları sadece birkaç santim uzunluğunda ve birkaç milim inceliğinde. Bu sayede hem maksimum hızı alıyor hem de bu cihazı elinizin altında tutabiliyorsunuz.

Daha düşük hata potansiyeli oluşturuyor

Yıllar boyunca teknolojinin gelişmesi ile birlikte şu an üretilen SSD’ler, HDD’lerden daha hızlı çalışıp daha uzun kullanım ömrü sunmalarının yanı sıra hata olasılığını da bir hayli düşürüyor. Yani veri bozulmaları yaşanması çok nadir gerçekleşiyor.

Boyut ve tasarımda çeşitlilik sağlıyor

SSD’ler içerisinde bulunan çiplerin ve onların dağılımına göre farklı şekillerde ve büyüklüklerde üretiliyor. SSD’ler 2,5 inçlik sürücü portlarına, M.2 girişlerine ve ekran kartı girişlerine bile sığabiliyor. Yani her tür durum için bir SSD üretilmiş durumda, bu da bilgisayar toplayacağınız zaman size kolaylık sağlıyor.

Daha uzun kullanım ömrü sunuyor

Her SSD’nin kullanım ömrü, sürücünün kendisine gönderilen elektriği düzgün bir şekilde saklama yeteneğinin aşınmasıyla doğru orantılıdır. Sürücünün ömrü, flaş çipler bozulmadan önce sürücüye yazılabilecek terabayt sayısı ile ölçülür. Ortalama bir SSD’nin ömrü 10 yıldır ancak bu kullanıcının kullanım alışkanlığına göre değişkenlik gösterebilir.

Ne tür SSD çeşitleri var?

SSD’ler daha önce de bahsettiğimiz gibi farklı şekillerde ve büyüklüklerde üretiliyor. Bu da onların hızını, depolama kapasitesini ve hatta ısı döngülerini etkiliyor. Gelin ne tür SSD’ler olduğuna birlikte göz atalım:

SATA III SSD

SATA III, hem HDD hem de SSD ile çalışabilen bir bağlantı seçeneğinin evriminin son halkasıdır. HDD’lerden SSD’lere ilk geçiş yapıldığı dönemde oldukça yaygın olan bu SSD türü, kullanıcıları SSD ile tanıştırmıştı. Bu türü hâlâ modern SSD’lerde de görmek mümkün ancak aralarında en yavaş okuma/yazma hızına sahip olanı da aynı zamanda bu: 550 MB/s. SATA III’de ayrıca sürücüyü anakarta bağlayan ekstradan bir kablo da bulunmakta.

PCIe SSD

PCI Express (Ekspres Çevre Bağlantı Birimi Bileşeni) türü, daha çok ekran kartları ve ses kartları için kullanılır. Ancak şu anda hızlı veri transferi için fazladan bant genişliği kullanabilen PCIe SSD’ler de mevcut. Türün en son sürümü olan PCIe 4.0 sürüvüleri ilk olarak AMD’nin X570 anakartları ile piyasaya sürülmüştü ve 5.000 MB/s okuma, 4.400 MB/s yazma hızına sahip idi.

M.2 SSD

SSD tasarımlarından en küçüğüne sahip olan M.2 sürücüleri, biraz kafa karıştırıcı olabilen SATA kablolarına veya NVMe kontrolcülerine ihtiyaç duymuyor, bu sebeple hız konusunda değişkenlik gösterebiliyor. M.2 sürücülerinin kısa bir pim konektörü bulunuyor ve anakartın üzerinde yatay bir biçimde kullanılabiliyor. Küçük tasarımı ve yerleştirme biçimi sayesinde oldukça az yer kaplıyor.

NVMe SSD

NVMe (Kalıcı Hafıza Ekspres) SSD türü, hemen hemen tüm PCI Express ve M.2 SSD'lerin ana sisteme ve ana sistemden veri aktarmasına olanak sağlayan temel arabirimdir. Bahsettiğimiz türlerden biri ile birlikte kullanıldığında normal bir SSD’nin sağladığı hızın çok üstünde bir hız değerine sahip olabiliyorsunuz ve daha fazla depolama alanı elde edebiliyorsunuz.

Böylelikle bir Webtekno rehberinin daha sonuna gelmiş bulunmaktayız. Oyunlar, bilim, genel teknoloji sorunlarını içeren, bu ve bunun gibi birçok faydalı içerik ve rehberden haberdar olmak için sitemizi takipte kalmayı ve düşüncelerinizi/önerilerinizi aşağıdaki yorumlar kısmında belirtmeyi lütfen unutmayın :)