Bilim İnsanları, Dünyanın En Eski Parazit Fosillerini Ortaya Çıkardı

Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre 512 milyon yıl önce dahi parazitler konak canlının besinlerini çalmayı başarıyordu. Parazit/konak etkileşiminin birçok hayvanın soyu kadar eski olduğu görülüyor.

Parazitlerle konakları arasındaki ilişkinin dünyanın en eski hayvanlarına kadar gittiği görülüyor. Yakın zamanda yapılan bir araştırmada bilim insanları, 512 milyon yıl öncesine giden parazitik ilişkinlerin ilk kanıtlarını sunmayı başardılar. Dallı bacaklılara (Brachiopods, bugünkü yumuşakçalara benziyorlar) bağlanan tüp benzeri solucanların fosilleri, bu parazitlerin konaklarının besinlerini verimli bir şekilde onlardan çaldıklarını gösteriyor.

Bu erken dönem parazitlik örnekleri, 540 milyon yıl önce görülen Kambriyen patlamasından hemen sonra ortaya çıkmış. Kambriyen patlaması denilen dönemde bildiğimiz hayvanların ataları birbirlerinden türeyerek ortaya çıkmıştı. Bu da demek oluyor ki parazit/konak ilişkileri, çoğu hayvanın kökeni kadar eski. Günümüzde de parazitik ilişkiler doğada yaygın bir şekilde görülüyor.

Çin'de bulunan dallı bacaklı fosili, parazitik ilişkiyi gösteriyor:

Fosillerdeki parazitleri tespit etmek, bilim insanları için bir hayli zor. Bununla birlikte Çin'in Yunnan bölgesinde bulunan Neobolus wulongqingensis kümesinde parazitler de tespit edildi. Dallı bacaklının kabuğunda bulunan oyuklar, parazitin konağın dışında yaşadığını ama dallı bacaklının üzerinde delik açmadığını gösteriyor.

Öte yandan bu tüplerden yakındaki diğer konaklarda, örneğin trilobitlerde yer almadığı anlaşıldı. Bu da bilim insanlarını parazit ile konak arasında özel bir ilişki olduğu düşüncesine sevk ediyor. Bu fosiller, 'kleptoparazitizm' adı verilen türde bir parazitliği gözler önüne seriyor. Bu türden parazitlikte parazit, konağının besinini çalıyor ve konağını zayıf düşürüyor.

Parazitlerin dallı bacaklıya tüplerini dikey olarak bağladıkları, ağızlarını dallı bacaklının besini aldığı yerle aynı seviyede konumlandırdıkları görülüyor. Böylece parazit, dallı bacaklının besinlerinin bir kısmını kendisine almayı başarıyor. Fosiller, birçok tüplü solucanın tek bir dallı bacaklının üzerinde kabuk hâline geldiği gösteriyor. Dallı bacaklıların etli bağ dokuları ya da küçük çıkıntıları sayesinde kendilerini okyanus zeminine bağladıkları da anlaşılıyor.

Araştırmacılar, tüplü solucanlar tarafından kaplanan dallı bacaklıların, bu parazitler tarafından zayıflatılmayan dallı bacaklılara göre daha az büyüdüğünü de gösteriyor. Böylece parazitlerle konakları arasındaki ilişkinin mutualist (ikisinin de faydalandığı) bir ilişki olmadığı kanıtlanıyor.