Son dönemin en önemli konusu hiç şüphe yok ki yeni tip koronavirüs. Covid-19’a sebep olan ve SARS-CoV-2 olarak bilinen virüs üzerinde araştırmalar, dünyanın dört bir yanında devam ediyor. Araştırmacılar, bulgularını bizlerle de paylaşıyorlar.
Yakın zamanda yapılan çalışmalara göre Covid-19’a sebep olan virüs, kanserin ele geçirdiği hücre kısımlarını işgal ediyor. Bu durumun ortaya çıkmasıyla birlikte araştırmacılar daha verimli ve sonuca yönelik tedaviler geliştirebilecek.
Covid-19’u durdurmak için yeni umut
California Üniversitesi’nden Nevan Krogan, SARS-CoV-2 hakkında yaptıkları çalışmaların sonuçlarını açıkladı. Yayılmak için insan hücrelerini ele geçirmesi gereken virüsün haritasını çıkarmayı amaçlayan araştırmacı ve ekibi, QBI koronavirüs araştırma grubunun üyelerinden de yardım aldı.
Araştırmalarda, bazı kanser ilaçlarının Covid-19’a sebep olan virüslerin ele geçirdiği kinazların fonksiyonlarını değiştirdiğini ortaya çıkardı. Bunun üzerine koronalı hücrelerde incelemeler de başlatıldı. İlk denemelerin sonuçları o kadar başarılı oldu ki insanlı klinik deneyleri de başladı.
İnsan vücudunda normalde 518 farklı kinaz bulunuyor. Her hücrede bulunan bu yapılar pek çok farklı amaçla kullanılıyor. Hastalıklar bu kinazları kullanarak yayılmaya çalışıyor ve ilaçlar da virüsler gibi hastalık etmenlerinin kullandığı yapıları normale döndürmeyi ya da en azından durdurmayı amaçlıyor.
Covid ile kanser aynı kinazlara odaklanıyor
Araştırmalara göre SARS-CoV-2, kendini kopyalamak için kanser hücrelerinin de hedefinde olan kinazlara odaklanıyor. Fotofosforilaz sırasında hangi proteinlerin aktifleştiği temelinde takip edilen bu yapılar incelenerek hastalığın yayılma şekli ortaya çıkarılıyor.
Yapılan incelemede hastalığın hedef aldığı kinazlar arasında iltihaplara verilen tepkiyi kontrol eden ve hücrelerin şekil alma süreçlerini yönlendiren kinazlar olduğu ortaya çıktı. Hücreden uzantılar oluşturan virüs, bu sayede sağlıklı hücrelere erişiyor ve onları da enfekte edebiliyor.
Yapılan çalışmalarda biyologlar virüsün kinaz etkinliğini engelleyebilmenin yollarını arıyor. Bu amaçla da ellerindeki etkili ilaçlar üzerinden yola çıkarak tedavi bulmaya çalışıyorlar. İlk aşamada 87 ilacın Covid-19’da kullanılan kinazları etkilediği ortaya çıktı.
Bu ilaçların büyük kısmı insanlarda denenme iznine sahip ya da klinik çalışmalarda bulunuyor. Bazı ilaçların enfekte hücrelerden uzayan filopedya adlı uzantılara neden olan Casein Kinaz 2 üzerinde etkili olduğu belirtiliyor.