Son dönemlerde sıkça duyduğumuz IP TV, hayatımıza giren diğer platformlara nazaran daha belirsiz ve bilinmeyen bir kavram. Bu yüzden de yasallığı çok sorgulanıyor.
Günümüzdeki dijitalleşme adımlarının televizyon yayıncılığına sıçradığını düşünerek IP TV, yasal bir hizmet olmasına rağmen ne yazık ki yasal olmayan yollarla da izleniyor. Bu bilgilerin neticesinde kafanızda oluşan IP TV nedir, hangi IP TV’ler yasa dışı, hangileri değil gibi soruların cevaplarını gelin daha detaylı bir şekilde inceleyelim.
IP TV nedir?
IP TV (internet protokolü televizyonu) adından da anlaşılacağı üzere televizyon programcılığının internet protokolü kullanılarak iletilmesidir. Daha anlaşılabilir şekilde IP TV’yi şifreli veya şifresiz kanalların, IP paketlerine dönüştürülerek internet erişim teknolojileri üzerinden son kullanıcıya yayınlanması şeklinde açıklayabiliriz. Yani IP TV, dizileri ve filmleri uydudan iletmek yerine internet bağlantınız üzerinden gönderir.
İlk yayını ABD kanalı ABC’nin World News Now programı olan IP TV, Amerika ve Avrupa ülkelerinde 2000’li yılların başlarında kullanılmaya başlanmıştır. IP TV’nin çalışmaları Türk Telekom tarafından ülkemizde 2008 yılında başlamıştır. 2 yıllık bir geliştirme sürecinden sonra ise Tivibu adıyla kullanıcıların kullanımını sunulmuştur.
IP TV nasıl çalışır?
IPTV (Internet Protocol TV) adından da anlaşılacağı üzere temelleri, internet üzerinden veri aktarmaya dayalıdır. Ülkemizde geniş bir kullanıcı kitlesine sahip olan Tivibu ve Turkcell TV+ gibi yayın platformlarını örnek olarak göstereceğimiz IPTV, kısaca video ve ses verisi internet üzerinden temin etmektedir.
IPTV, kendine göre farklı açılardan artılara sahip olan uydu yayınlarına nazaran, fiyatı ve kullanılabilirliği açısından farklı özelliklere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Yayıncı firmanın oluşturduğu ve içinde yayın verilerinin olduğu paketlerin, genelde sabit hatlar kullanılarak evlerimize ulaştırıldığını ekleyerek uydu ve anten teknolojisinin, IPTV'ye oranla daha analog kaldığını ve erişilebilirlik açısından eski bir teknoloji olduğunu da belirtelim.
En genel şekilde, televizyon üzerinden izlediğimiz programlar radyo dalgalarına dönüştürülerek yayınlanır ve hava yoluyla evdeki çatı antenlerine gönderilir. Anten bu dalgaları tekrar elektrik sinyallerine dönüştürür. Televizyon setiniz ise ses ve görüntü üretmek amacıyla bu yayın sinyallerini çözer. Peki, IP TV nasıl çalışır? IP TV’nin çalışma mantığı oldukça basittir.
Televizyon kanalları tarafından yayılan sinyaller, çeşitli işlemlerden geçirilerek dijitale dönüştürülür. Bu dijital veriler, yayın sağlanabilmesi için çeşitli dağıtıcılar yardımıyla internet hatları üzerinden IP TV’ye ulaştırılırlar. Ancak internet bağlantısı üzerinden alınacak verilerin televizyona aktarılabilmesi için IP TV destekli uydu alıcınız, Smart TV özellikli televizyonunuz ya da IP TV destekli kutunuzun olması gereklidir.
Hangi IP TV hizmetleri yasal, hangileri değil?
Başlı başına IP TV kullanmak bir suç teşkil etmiyor ancak IPTV kullanarak illegal yayın yapmak ve bu yayınları izlemek suç teşkil ediyor. Yani, bu sorunun cevabını vermek için öncelikle bakılması gereken şey IP TV’nin hangi yayınları içerdiğidir. Örneğin IP TV’den yayıncının rızası dâhilinde herkese açık şifresiz kanalları izliyorsunuz bu bir şu teşkil etmez.
Ülkemizde Türk Telekom’un hizmetini vermekte olduğu Tivibu veya Turkcell’in sunmuş olduğu Turkcell TV + yasal olan IP TV’lere güzel ve yasal örneklerdir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi kanal yayın yapan televizyon sektörü haricinde Netflix, Amazon Prime gibi çevrimiçi yayın platformları da bir bakımdan yasal IP TV kategorisine girmiş durumda.
IP TV izleyenlere hangi cezalar veriliyor?
Tüketici olarak bizlere illegal bir IP TV yayını izlemenin nasıl bir bedeli olacağını daha detaylı inceleyelim. Eğer yasal yollardan IP TV izleyen bir tüketiciyseniz sizin için bir ceza uygulanması söz konusu bile olamaz. Ancak illegal olarak IP TV izliyorsanız işler burada değişiyor. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre karşılıksız yararlanma suçu olarak tanımlanan bu eylem ise şöyle açıklanıyor:
“Telefon hatları ile frekanslarından veya elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibinin veya zilyedinin rızası olmadan yararlanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”
Yani özetleyecek olursak yasal olmayan yollardan IP TV izliyor iseniz 6 aydan iki yıla kadar hapis veya para cezası ile cezalandırılabilirsiniz.
IP TV yayını yapanlara hangi cezalar veriliyor?
Yasal olmayan yollarla IP TV yayını yapan kişi ve kurumlar, son tüketicinin aldığı cezadan çok daha büyük cezalara çarptırılıyorlar. Karşılıksız yararlanma suçundan dolayı 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılmakla kalmıyor, mevzuata aykırı pazarlama nedeninden dolayı 15.000-250.000 arasında para ve yayın durdurma cezası veriliyor.
Reklam Kurulunun bahsi geçen konulardaki çalışmalarına hız kesmeden devam ettiğini belirterek, bu tarz yasal olmayan uygulamaları kullanmamanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.