ABD’deki Texas Üniversitesi’nden bilim insanlarının Nature’da yayınlanan yeni bir araştırmasına göre bakteriler, ölürken 'çığlık atarak' diğer bakterileri ölümcül tehlikeye karşı uyarıyorlar. Ancak bu çığlık, bizim de algılayacağımız sesli bir çığlıktan ziyade kimyasal bir çığlık oluyor.
Bilim insanlarının nekrosignaling olarak isimlendirdiği bu eylemde antibiyotik gibi ölümcül bir tehlikeye maruz kalan bakteriler, sürü halindeki komşularını özel kimyasallar kullanarak uyarıyorlar. Bilim insanlarına göre bu kimyasal ölüm çığlığı diğer bakterilere, antibiyotiklere karşı mutasyon geçirmek için gerekli zamanı kazandırıyor.
Ölmek üzere olan bakteriler, komşularının hayatta kalması için kimyasal çığlık atıyorlar
Bilim insanları, bakterilerin ölmek üzereyken dahi diğer bakterileri uyararak çoğunluğun hayatta kalması için çabalamasını, sosyal yapılaşmanın mikroskobik bir örneği olduğunu ifade ediyorlar. Zira nekrosignaling ile bakteriler, kendileri ölmelerine rağmen sürünün geri kalanının hayatta kalma şansını artırmaya çalışıyorlar.
Bilim insanları, çalışmayı gerçekleştirirken Escherichia coli (E. coli) gibi bakterilerin zaman zaman milyarlarcasını bir araya getiren sürüler halinde bulunduğunu ve tek bir organizma gibi birlikte büyüyüp birlikte hareket ettiklerini zaten biliyorlardı.
Düşük doz antibiyotik kullanımı, bakterilerin ilaca direncini artırıyor olabilir
Dahası, bilim insanlarının çalışması bir bakteri sürüsü antibiyotik ile karşılaştığında sürünün yaklaşık yüzde 25’inin öldüğünü, geri kalanının ise antibiyotikten uzaklaşacak şekilde hareket ettiğini gösterdi. Peki, bakterilerin antibiyotikten uzaklaşmasına rehberlik eden şey neydi?
Bilim insanlarının çalışması, sürünün hayatta kalmaya devam etmek için ölü hücrelerden gelen uyarıları takip ettiğini ortaya koydu. Üstelik bakteriler, yalnızca ölü hücrelerin ‘çığlıklarını’ takip etmekle kalmıyor, aktibiyotikler için yeni savunma mekanizmaları geliştiriyordu. Bulgulara göre düşük doz antibiyotik tüketimi, bakterilere karşı savunma sağlamanın aksine bakterilerin antibiyotiğe olan dayanıklılığını artırıyor olabilir.