Erkeklerdeki Y Kromozomu, Cinsiyeti Belirlemekten Fazlasını Yapıyor

Yeni bir araştırmaya göre erkeklerdeki Y kromozomu, yalnızca cinsiyeti belirlemekle kalmıyor, hücrelerin çalışma mekanizmasını dahi etkiliyor. Bu nedenle de bazı hastalıklar erkeklerde farklı kadınlarda farklı şekilde ortaya çıkıyor.

Montréal Üniversitesi’nden profesör Christian Deschepper tarafından gerçekleştirilen ve Scientific Reports dergisinde yayımlanan bir yeni bir çalışma, erkeklerde bulunan Y kromozomunun, cinsiyeti belirlemekten fazlasını yapıyor olduğunu ortaya çıkardı.

İnsanlarda 23 ayrı kromozom çift vardır ve bunlardan biri de eşey kromozomlarıdır. Eşey kromozomları kadınlarda XX, erkeklerde ise XY şeklinde olduğundan erkekler, X kromozomundaki genleri kadınlarla paylaşmalarına rağmen Y kromozomundaki genler yalnızca erkeklere bulunur. Şu ana kadar Y kromozomundaki gen farkının yalnızca cinsiyet farkına yol açtığı biliniyordu.

Profesör Deschepper tarafından gerçekleştirilen araştırma, Y kromozomunun cinsiyeti belirlemenin ötesinde, erkeklerde bulunan hücrelerin kadınlarda bulunan hücrelerden farklı şekilde çalışmasına neden olduğunu ortaya koydu. 

Deschepper, söz konusu araştırma sonucunda elde edilen bilgilerin, üzerinde çalışılması halinde bazı hastalıkların neden erkeklerde farklı, kadınlarda farklı şekilde ortaya çıktığına ışık tutabileceğini belirtti.

Profesör Deschepper, söz konusu çalışmada Y kromozomundaki iki geni etkisiz hale getiren bir genetik manipülasyon gerçekleştirdi ve etkilenen vücut mekanizmalarından bazılarının stres altında iskemi (bölgesel kanlanma eksikliği) ya da mekanik strese karşı savunma şeklini değiştirdiğini tespit etti.

Yeni çalışmada keşfedilen hücresel işlevlerdeki farklılıklar, Y kromozomunda bulunan farklı genlerin sahip olduğu ve şu ana kadar tam olarak anlaşılamayan işlevsellikleri ortaya çıkarabilir. Zira çoğu hastalığın erkek ve kadınlardaki sonuçları farklı olabiliyor ve COVID-19’un erkeklerde kadınlara göre iki kat daha yüksek öldürme oranına sahip olması da bunun bir göstergesi.