Üzerinde çok fazla araştırma yapılmasına rağmen, hamam böcekleri hakkında hala bilmediğimiz çok fazla şey var. Bu bağlamda bugün Nature Communication’da yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, hamam böcekleri genlerini paketleyerek hayatta kalır. Bu bilgi ise hamam böceklerinden neden kurtulamadığımızı açıklamaya yardımcı oldu.
Olayı irdeleyen Çinli araştırmacılar, Amerika hamam böceğininin (Periplaneta americana) genomunu sıraladılar ve elde ettikleri genom verilerini doğrudan Avustralya hamam böceği (P.australasiae) ve smokybrowwn hamam böceği (P. fuliginosa) olmak üzere iki tür hamam böceğiyle karşılaştırdılar. Bilim insanlarının elde ettiği sonuç oldukça şaşırtıcı nitelikte oldu.
Araştırmacılar bu keşfi, Amerikan hamam böcekleriyle termitler arasındaki evrimsel ilişkiyi incelenmesi açısından önemli bir modeldi. Çalışmalarına devam eden araştırmacılar ayrıca bazı gen familyalarının zaman içinde, özellikle de kemoteepsifikasyon ve detoksifikasyonla ilişkili olarak daha geniş bir alana yayıldığına dair kanıtlar buldular.
Kemoteepsifikasyon aslında bir hayvanın etrafındaki dünyayı koklama ve tatma kabiliyeti olarak adlandırılır. Amerikan hamam böcekleri, onları daha acı tat reseptörleri ile donatmış olan büyük bir yığın stok biriktirmişlerdir. Bu genler, omnivor böceklerin dünyanın her tarafındaki ayaklarını genişletmelerine yardımcı olurlar.
Detoksifikasyon genleri ise böceklerin hayatta kalmasına ve onlara karşı geliştirdiğimiz kimyasal silahlara karşı direncin gelişmesine yardımcı olur.
Araştırmacılar ayrıca, hamam böceklerinin ömürlerinin belirli aşamalarında ekstremitelerini (kol ve bacaklarını) çabucak yeniden yaratma konusundaki esrarengiz kabiliyetini açıklayan genlerin yanı sıra, böceğin ne kadar yiyecek bulunduğuna bağlı olarak, büyüme hızını değiştirmesine yardımcı olan genleri de ortaya çıkardı. (Amerikan hamam böceği tipik olarak en yaygın haşere hamam böceği türüdür).
Anlayacağınız o ki, hamam böcekleri neredeyse her yerde nasıl hayatta kalacaklarını ve nasıl yemek bulacaklarını başarılı bir şekilde bulurlar ve onlardan tamamen kurtulmak kolay değildir. Şunu da belirtmeliyiz ki, bilinen 4.500 tür hamam böceği olsa da bizler sadece 30 tanesi ile karşılaşabiliriz.
Çoğumuzun hoşlanmadığı ve hatta okurken bile huylandığı hamam böcekleri uzun araştırmaların ve çalışmaların konusu olsa da hala her şeyi açık değil. Peki siz ne düşünüyorsunuz?
