Çoğu Hollywood ya da Yeşilçam filminde gördüğümüz bir hikayedir: Genç bir insan sırtında küçük bir çantayla büyük şehre gelir, biraz azim ve biraz da şans yardımıyla zengin ve başarılı olur. Böyle hikayeler yalnızca filmlerde olmuyor. Hamdi Ulukaya, yanındaki biraz para ve sırt çantasıyla gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nde, bugün milyar dolarlık bir şirket olan Chobani yoğurt şirketini kurdu.
Üniversite eğitiminden sonra az miktarda parası ve sırt çantasıyla ABD'ye dil öğrenmek için giden Hamdi Ulukaya, aile geleneği olan süt ürünleri üretim işini bir hatta bin adım ileri taşıyarak Chobani isimli yoğurt şirketini kurdu ve inanılmaz başarılara imza attı. Başarıları yalnızca ticari değil. Yeni girişimcileri desteklemek, dünyadaki mülteci sorunlarını çözmek ve işçi hakları konusunda pek çok başarılı adım attı. Ticari ve sosyal başarıları sayesinde, 2017 yılında TIME dergisinin hazırladığı yılın en etkili 100 kişi listesindeki isimlerden bir tanesi oldu.
Chobani fikri, doğduğu topraklardan geliyor
Hamdi Ulukaya, 1972 yılında Erzincan’da, göçebe bir ailede dünyaya geldi. Hamdi Ulukaya’nın ailesi sahip oldukları koyun, keçi ve inek sürülerini mevsim şartlarına göre bazen yaylada, bazen ovada otlatıyor ve bu hayvanlardan elde ettikleri sütlerden yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri yaparak geçimlerini sağlıyorlardı. Çocukluğu, sürülere çobanlık yapmakla geçen Hamdi Ulukaya, gerçek ve lezzetli yoğurdun tadının nasıl olması gerektiğini çok iyi biliyordu. Chobani yoğurt şirketinde yakalamak istediği kalite ve lezzet de, çocukluğunda kendi elleriyle yetiştirdiği hayvanların sütünden yapılan yoğurdun lezzeti ve kalitesiydi.
Hamdi Ulukaya’nın Amerika yolculuğu
Çocukluktan sonra bir yatılı öğretmen okuluna giden Hamdi Ulukaya, burada başarılı olamadı. Ankara Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi okumak için Ankara’ya gitti. fakat istediği bu da değildi. O, girişimci olmak, dünyayı değiştirmek istiyordu. Bu nedenle hem dil öğrenmek hem de yeni dünyalar tanımak için yanına 3 bin dolar ve bir sırt çantası içinde eşyalarını alarak 1994 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin yolunu tuttu. Soluğu New York’ta alan Hamdi Ulukaya, burada satılan yoğurtların, kendi deyimiyle, ‘berbat’ olduğunu fark etti. Kendi çocukluğunun leziz yoğurtları Amerika’da yoktu. Burada girişimci ruhu devreye girdi ve ‘Neden olmasın?’ deyip işe koyuldu.
Baba mesleğini New York’ta yapmaya karar veren Hamdi Ulukaya, babasının da desteğiyle burada yoğurt üretmeye karar verdi. Her başarının arkasında olduğu gibi bu başarının arkasında da kaderin sihirli eli vardı. Hamdi Ulukaya, bu düşünceleri geliştirirken karşısına satılık bir yoğurt fabrikası çıktı. Uykularını kaçıran 5 aylık bir karar aşaması ve sermaye bulma süreci sonunda, yatırımcılardan 700 bin dolarlık toplamayı başardı, yoğurt fabrikasını satın aldı.
Çoban Hamdi Ulukaya’dan, Chobani CEO’luğuna:
Yoğurt fabrikasını satın alan Hamdi Ulukaya, firmasının ismini onu bugünlere getiren, kendisinin ve ailesinin mesleği olan çobanlıktan aldı ve Chobani ismiyle yoğurt üretmeye karar verdi. Fakat ilk zamanlar işler tam olarak istediği gibi gitmedi. Yalnızca 6 çalışanı vardı ve yoğurt, Amerika Birleşik Devletleri’nde yalnızca %1’lik bir piyasa payına sahipti.
Tam 18 ay süren bir tarif bulma süreci sonunda, Chobani seri yoğurt üretimine başladı. 2007 yılında ilk kez piyasaya sürülen Chobani yoğurtları, yalnızca küçük marketlerde tüketiciye ulaşıyordu. İki yıl gibi kısa bir süre sonra, 2009 yılına gelindiği zaman Chobani yoğurtları Amerika Birleşik Devletleri’ndeki büyük zincir süpermarketlerde yerini adlı.
2019 yılı rakamlarına göre Amerika Birleşik Devletleri’nde yoğurt piyasası artık %50’den fazla bir piyasa değerine sahip. Bu yükselişte büyük pay sahibi olan Hamdi Ulukaya’nın Chobani yoğurt şirketi ise 5 milyar dolarlık piyasa değerine ve 2 binden fazla çalışanı bulunuyor. Hamdi Ulukaya, bu başarıları sayesinde 2017 Dünyanın En Yenilikçi Şirketleri ve Dünyayı Değiştiren Şirketler listelerinde yer almayı başarmıştır.
Hamdi Ulukaya sosyal hayata dokunuyor:
Oldukça kısa bir süre içerisinde kurduğu Chobani yoğurt şirketiyle büyük ticari başarılar elde eden Hamdi Ulukaya, ticarette olduğu gibi sosyal hayatta da yenilikler yapıyor. 5 milyar dolarlık piyasa değerine sahip olan Chobani şirketinin %10’luk hissesini, çoğu tıpkı kendi gibi Amerika Birleşik Devletleri’ne yeni bir hayat kurmaya gelen yabancı göçmenlerden oluşan 2 binden fazla çalışanına dağıttı.
Yeni girişimcilere destek vermek isteyen Hamdi Ulukaya, 2016 yılından beri Amerika Birleşik Devletleri’nde Chobani Incubator, Türkiye’de ise Hamdi Ulukaya Girişimi isimli destek faaliyetlerini yürütüyor. Göçmen olmanın ne demek olduğunu çok iyi bilen Hamdi Ulukaya, servetinin büyük bir kısmını dünya mülteci sorunlarını çözmek için ayırdı ve Tent Foundation isimli bir vakıf ile bu konu hakkında pek çok şirketin de destek olmasının önünü açtı. Sosyal yardımlarda üstlendiği liderlik sayesinde adı, TIME dergisinin hazırladığı dünyayı değiştiren 100 isim arasında yerini aldı.
Hamdi Ulukaya’nın Chobani şirketini kurma hikayesi insanlara ilham veren ve büyük başarılar için gerekli olan tek şeyin biraz inanç ve cesaret olduğunu gösteren bir hikaye. Türkiye’den, bizim topraklarımızdan çıkan bir ismin dünya çapında böyle başarılara imza atması ne kadar da gurur verici. Hamdi Ulukaya’nın kurduğu girişim destek fonları ve bu hikayeden alınan ilhamla, yeni girişimciler de böyle büyük başarılara imza atabilirler.
