Çalışmada, dünya çapında 62 değişik tür analiz edildi ve hayvanların; insanların etrafta olduğu gündüz zamanlarında daha az faaliyete geçtiği, geceleri ise daha etkin oldukları gözlemlendi. Dahası, Berkeley Kaliforniya Üniversitesinde çalışan araştırmacılara göre bu yeni huylar, besin ve sığınak bulmakta problemlere ve öbür türler üzerinde de zincirleme bir etkiye neden olabilir.
Çevre biyoloğu ve takım üyesi Kaitlyn Gaynor, “İnsan hareketlerinin bir neticesi olarak doğal yaşam popülasyonlarında ve doğal yaşam sahalarında meydana gelen olağanüstü kayıplar, belgelerle sabit durumdadır. Fakat elbette hayvanların davranışlarını başka biçimlerde de etkiliyoruz ve bunları saptamak, miktarlarını belirlemek daha zor” dedi.
Ekip, önceden gerçekleştirilmiş 76 araştırmanın verilerini çözümledi. Söz konusu çalışmalarda hayvanların alışkanlıklarına ilişkin bilgi toplamak için uzaktan kameralar, GPS takip cihazları ve radyo tasmaları kullanıldı ve doğrudan gözlemler de yapıldı.
Araştırma, genel manada; hayvanlar insanlarla düzenli olarak karşılaşırsa, hayvanların geceleri daha etkin olmasının 1,36 kat daha olası olduğunu gösterdi. Bu yüzden faal zamanının %50’sini gece geçiren bir hayvan, bu süreyi yaklaşık %68’e çıkarıyor.
Bu kalıp, etobur ve otobur hayvan çeşitlerinde de aynıydı ve bulgularda; konut inşaatından dağ bisikletçiliğine değin, insanların hangi türde rahatsızlık verdiği değerlendirilmemişti.
Avlanma gibi ölümcül faaliyetlerin, gezinti gibi ölümcül olmayan faaliyetlere benzer bir etkisinin bulunduğu düşünüldüğünde; gerçekte öyle olmasak dahi, hayvanların bizi doğrudan bir tehlike olarak algıladığı anlaşılıyor.
Bir örnek vermek gerekirse; Nepalli kaplanlar, gündüz vakti aynı güzergâhlarda bulunan insanlardan kaçınmak maksadıyla geceleri daha uzun süre yürümeye başladılar.
Görünüşe bakılırsa bu araştırmada yer alan nispeten büyük boyutlu memeliler, etrafta oldukları zaman insanlara daha geniş bir hareket alanı bırakma ihtiyacı hissediyorlar. Bu durumun uzun vadeli etkilerinin neler olabileceğini ise şu an tam olarak bilmiyoruz.
Baş araştırmacı Justin Brashares, “Olumlu tarafından bakarsak, doğal yaşamın insanlardan geçici olarak kaçınmak üzere uyum sağlaması, gitgide daha da kalabalıklaşan bir gezegen üzerinde insanların ve vahşi hayvanların bir arada yaşamasına giden bir yol biçiminde görülebilir” diyor.
Ancak hayvan faaliyeti kalıpları, milyonlarca senelik adaptasyonu yansıtıyor; doğayı öylece günün karanlık tarafına sıkıştırıp, işlevini yerine getirip gelişmesini bekleyebildiğimize inanmak zor.
Araştırmacılara göre, olumsuz etkiler arasında: Yiyecek arama davranışının bozulması, bir hayvanın nitelikleri ile onun geceleyin hareketlendiği yeni huyları arasında uyumsuzluk, insan haricinde yırtıcılara karşı daha savunmasız olmak ve rekabetin artması bulunabilir.
Detaylı bir çalışma yapılabilmesi için, gelecekte gerçekleştirilecek araştırmaların hazırlanması gerekiyor. Şimdilik, insanların her çeşit sürekli faaliyetlerinin hayvanları daha fazla karanlığa itebildiğini biliyoruz. Yeni çalışmanın ardındaki ekip, gelecekte koruma planlaması yapılırken bu durumun hesaba katılması gerektiğini belirtiyor.
“Bulgularımızın, insanların egemen olduğu tabiatlarda gerçekleştirilen doğal yaşam araştırmaları için yeni yollar sunmasını umuyoruz. Doğal yaşam popülasyonlarının yönetimi açısından değişen faaliyet kalıplarının neticeleri, türler arasındaki etkileşimler ve hatta insanların etki ettiği evrim hususunda hâlâ öğreneceğimiz pek çok şey mevcut” diyor Gaynor.
