Teknolojinin gelişmesi ile birlikte artık gördüğümüz görüntüler daha gerçek, duyduğumuz sesler sanki yanımızda gibi oluyor. Bu durum heyecan verici olsa da son derece kafa karıştırıcı olduğunu da kabul etmek gerekiyor. Artık karşımıza HD, Full HD, 2K, 4K hatta 8K çözünürlük formatları çıkıyor ve kullanıcıların çoğu HD, Full HD, 2K, 4K ve 8K formatları arasından hangisine karar vermesi gerektiğini bilemiyor.
Peki, HD, Full HD, 2K, 4K ve 8K farkları nelerdir? Bu formatların her biri izleyiciye farklı piksel sayıları içeren çözünürlük formatları sunuyor. Yani K harfinin önündeki rakam arttıkça çözünürlük de artıyor denebilir. Fakat maalesef konunun tamamı bu kadar da basit değil. Sizin için HD, Full HD, 2K, 4K ve 8K çözünürlük formatlarını inceledik ve aralarındaki farkları tüm detayları anlattık.
Temelden başlayalım; Çözünürlük nedir?
Çözünürlük; herhangi bir dijital aygıtın ekranında boyut başına düşen piksel sayısını ifade eder. Çözünürlüğü el örgüsü bir kazak olarak düşünebiliriz. Kazak ne kadar sıkı örülmüşse giyen kişiyi o kadar sıcak tutar. Piksel sayısı ne kadar çoksa ortaya çıkan görüntü bir o kadar gerçekçi ve kaliteli olur.
720p (HD) nedir?
720p, High-definition kısaca HD olarak isimlendirilen dijital çözünürlük formatı uzun yıllardır hayatımızda olan popüler formatlarından bir tanesidir. Piksel değeri 1280 × 720 olarak gösterilir. 1280 × 720 piksel oranı, yatay ve dikey pikselleri ifade ediyor. Yani HD çözünürlüğe sahip bir ekranda 1280 yatay piksel ve 720 dikey piksel görürsünüz.
İzleyiciye ortalama 900 bin piksel sunan HD çözünürlük formatı, dikey piksel oranına göre isimlendirildiği için 720p olarak anılıyor. Günümüzde artık tüm televizyonlar, bilgisayarlar, tabletler, akıllı telefonlar ve daha pek çok cihaz kolayca kullanıcılarına HD yayın kalitesi sunabiliyor. Yani artık HD yayın çözünürlüğü olmazsa olmazlarımızdan bir tanesidir.
1080p (Full HD) nedir?
1080p, Full High-definition kısaca Full HD olarak isimlendirilen dijital çözünürlük formatı uzun zamandır kullanılan formatlardan bir tanesidir. Piksel değeri 1920 × 1080 olarak gösterilir. 1920 × 1080 piksel oranı, yatay ve dikey pikselleri ifade ediyor. Yani Full HD çözünürlüğe sahip bir ekranda 1920 yatay piksel ve 1080 dikey piksel görürsünüz.
İzleyiciye ortalama 2 milyon piksel sunan 1080p Full HD çözünürlük formatında bir yayını artık neredeyse tüm televizyonlarda, bilgisayarlarda, tabletlerde, akıllı telefonlarda ve daha pek çok cihazda kolayca izleyebiliyorsunuz. Full HD formatı da tıpkı HD gibi dikey piksel oranına göre isimlendirildiği için 1080p olarak adlandırılıyor. Full HD sonrası çözünürlük formatları isimlerini yatay piksel oranlarına göre alıyorlar.
2K nedir?
2K bir sinema çözünürlük formatıdır. Dijital sinema projektörlerinde gördüğümüz 2K formatının piksel değeri 2048 x 1080 olarak gösterilir. Yani Full HD ile neredeyse aynı olduğunu söyleyebiliriz. Full HD ile 2K arasındaki fark ise Full HD’nin son tüketicinin evine gelen televizyonlarda kullanılan çözünürlük formatı olmasıdır.
İzleyiciye ortalama 2 milyon piksel sunan 2K, çok adı anılan bir format değildir. 4K çıktıktan sonra böyle bir isimle anılması uygun görülmüştür. 720p ve 1080p çözünürlük formatlarından farklı olarak yatay piksel oranı ile isimlendirilir. İngilizce "K" ifadesi "1000 (bin)" yerine kullanılıyor. Bu nedenle yatay olarak 2 bin piksel sunan bu sinema çözünürlük formatı 2K olarak anılıyor.
4K nedir?
4K bir dijital çözünürlük formatıdır. Piksel değeri 3840 x 2160 olarak gösterilir. 3840 x 2160 piksel oranı, yatay ve dikey pikselleri ifade ediyor. Yani 4K çözünürlüğe sahip bir ekranda 3840 yatay piksel ve 2160 dikey piksel görürsünüz. 4K çözünürlük formatı giderek yaygınlaşan ve adını duyuran bir formattır.
İzleyiciye ortalama 8.3 milyon piksel sunan 4K çözünürlük formatı adını yatay olarak neredeyse 4 bin piksel sunduğu için İngilizce “bin” anlamına gelen “K” ifadesi ile birlikte kullanılmasından alıyor. Tam olarak 4 bin piksel sunmasa bile neredeyse 4 bin sunduğu için ticari bir hamle olarak bu adı almıştır.
4K çözünürlük formatında bir yayın izlemek için 4K uyumlu bir televizyona, 25 Mbps ve daha hızlı internete ve 4K formatında bir yayına ihtiyacınız var. Farklı parametrelerin değişmesi sonucu bazı akıllı telefonlarda 4K uyumlu ekranlar kullanılabiliyor. Ancak 4K farkını tam olarak anlayabilmek için en 40 inç ekran bir televizyon üzerinden izlemeniz tavsiye ediliyor.
Sık sık karıştırılan 4K ve Ultra HD formatları arasında da 1080p Full HD ve 2K arasındakine benzer bir ilişki vardır. Ultra HD bir sinema çözünürlük formatıdır ve piksel değeri 4096 x 2160 olarak gösterilir. Yani gerçek 4K aslında Ultra HD’dir. Ancak son tüketicinin evine gelen televizyonlarda kullanılan çözünürlük formatı 3840 x 2160 piksel oranına sahip olan 4K’dır.
8K nedir?
8K bir dijital çözünürlük formatıdır. Piksel değeri 7680 x 4320 olarak gösterilir. 7680 x 4320 piksel oranı, yatay ve dikey pikselleri ifade ediyor. Yani 8K çözünürlüğe sahip bir ekranda 7680 yatay piksel ve 4320 dikey piksel görürsünüz. 8K çözünürlüğe sahip televizyonlar kullanıcılara sunuluyor olsa da henüz 4K bile tam olarak yaygınlaşmamışken 8K bir televizyon almak gerekli olarak görülmüyor.
İzleyiciye ortalama 33 milyon piksel sunan 8K çözünürlük formatı adını yatay olarak neredeyse 8 bin piksel sunduğu için İngilizce “bin” anlamına gelen “K” ifadesi ile birlikte kullanılmasından alıyor. Tam olarak 8 bin piksel sunmasa bile neredeyse 8 bin sunduğu için ticari bir hamle olarak bu adı almıştır.
8K çözünürlük formatında hazırlanmış bazı yayın ve içeriklere ulaşabilirsiniz. Ancak 8K hakkında şu an için geleceğin teknolojisi demek yanlış olmaz. Böyle yüksek çözünürlüklü bir yayının farkını 4K uyumlu bir cihazda da görmeniz mümkün ancak internet bağlantı hızınız bile 8K bir içeriği oynatma konusunda sıkıntı çıkarabilir.
Toparlayalım: HD, Full HD, 2K, 4K ve 8K’nın farkları nelerdir?
Çözünürlük formatlarını teker teker ele aldıktan sonra toparlamak gerekirse; HD ve Full HD çözünürlük formatlarını artık neredeyse her cihazda yakalayabilirsiniz. Yeni bir cihaz alıyorsanız mutlaka HD ve Full HD uyumlu olmasına dikkat etmelisiniz.
2K bir sinema çözünürlük formatı olduğu için son tüketici olarak aldığınız cihazlarda aramanıza gerek yok. Bunun yerine Full HD uyumunu sorgulayın. 4K ise giderek yaygınlaşan bir format, bu nedenle yeni bir televizyon alıyorsanız ve uzun süre kullanmayı düşünüyorsanız 4K uyumlu olması çok daha iyi bir tercih olacaktır.
8K şu an için son derece sınırlı kullanım alanına sahip bir çözünürlük formatı. Birkaç deneysel yayın dışında 8K izleyeceğiniz pek fazla içerik bulunmuyor. Bu nedenle 8K, ileride heyecanla izlemeyi beklediğimiz ama bugün için çok da aklımızı kurcalamaması gereken bir sistemdir.
Sizin için HD, Full HD, 2K, 4K ve 8K çözünürlük formatlarını inceledik ve aralarındaki farkları tüm detayları anlattık. Görüntü teknolojilerinin giderek geliştiği ve 12K çözünürlük formatından bile bahsedildiği bugünlerde internet hızının da böyle yüksek çözünürlükleri izlemek için uygun hale geleceğini umalım.
