Helikopterlerin tasarım ve işleyişi savaş uçaklarından oldukça farklı ve bir fırlatma koltuğu olması aslında daha da tehlikeli.
Fırlatma koltuğu sistemi nasıl çalışıyor?
Savaş uçaklarında bulunan fırlatma koltukları, pilotların acil durumlarda uçağı hızla ve güvenli bir şekilde terk etmelerini sağlıyor.
Pilotun bilincini kaybetmesi veya uçağın kritik bir teknik arızası olduğunda mekanizma otomatik olarak etkinleştirilse de genel olarak pilot, koltuğun tetikleyicisini çekiyor ve koltuk, roket motorları yardımıyla yukarıya doğru fırlatılırken paraşüt açılarak güvenli iniş mümkün hâle geliyor.Helikopterlerde fırlatma koltuğu neden yaygın değil?
Bahsettiğimiz sistem, yüksek hızlarda ve irtifalarda uçan jetler için idealken helikopterlerde durum biraz farklı. Helikopterin en belirgin özelliği bildiğimiz üzere yukarıda dönen büyük rotor kanatları.
İşte helikopterlerde bu yüzden fırlatma koltuğu yok çünkü rotorlar, pilotun yukarı doğru fırlatılmasını engelliyor ve ciddi tehlike oluşturuyor yani pilot fırlatılırsa rotor kanatlarına çarpabilir ki bu çok muhtemel.
Bir diğer sebebi de helikopterlerin genellikle daha düşük hızlarda ve irtifalarda uçması. Bu durum aslında acil bir durumda pilotun helikopteri kontrollü bir şekilde indirme veya uygun bir noktaya iniş yapma şansını artırıyor. Dolayısıyla, fırlatma koltuğuna duyulan ihtiyaç azalıyor.
Bahsettiğimiz istisna ise Kamov Ka-52.
Dünya genelinde helikopterlerde fırlatma koltuğu nadir olsa da Rus yapımı Kamov Ka-52 "Black Shark" bu konuda bir istisna oluşturuyor. Dünyanın ilk profesyonel helikopteri Ka-52, fırlatma koltuğuna sahip ilk helikopterlerden biridir. Peki, bu nasıl mümkün oluyor?
Ka-52'de fırlatma koltuğu nasıl çalışıyor?
Ka-52'de pilotun güvenli bir şekilde tahliye edilmesi için özel bir mekanizma geliştirilmiş. Acil bir durumda, fırlatma koltuğu tetiklendiğinde önce rotor kanatları patlayıcı cıvatalar yardımıyla gövdeden ayrılıyor. Bu sayede de pilotun yukarı doğru fırlatılması sırasında rotor kanatlarına çarpma riski ortadan kalkıyor.
Ardından, fırlatma koltuğu roket motorlarıyla ateşleniyor ve pilot güvenli bir şekilde helikopterden uzaklaşıyor. Ka-52 dışında başka denemeler yapılsa da bu uçakta hayata geçirilen fırlatma sistemi, mühendislik harikalarından biri oluyor.
Bakalım havacılık sektörünün ilerleyişinde diğer helikopterlerde de bu teknolojiyi görecek miyiz?
Havacılıkla ilgili diğer içeriklerimiz:
