Hibrit çimi daha önce duydunuz mu bilmiyoruz ama uluslararası futbol sahalarında gördüğünüz çimlerin; parklarda bahçelerde gördüğünüz doğal çimler olmadığını, bir fark olduğu muhtemelen dikkatinizi çekmiştir.
İşte özellikle futbol sahalarında karşınıza çıkan hibrit çim, doğal çime göre pek çok farklılık barındırıyor ve oyunun kalitesinden tutun oyuncunun sağlığına kadar birçok avantaj sağlıyor.
Özellikle futbol sahalarında karşımıza çıkan hibrit çim tam olarak nedir?
Hibrit çim ya da diğer adıyla melez çim, doğal çim ve sentetik liflerin (polietilen, polipropilen) bir araya getirilmesiyle oluşturulan özel bir çim tipidir. Bazen lifler doğal çime dikilerek elde edilir, bazen ise doğal çimin üstüne suni çim halı döşenir.
Genellikle yeni nesil, profesyonel futbol sahalarında ve büyük etkinliklerin düzenlendiği stadyumlarda yaygın olarak kullanılan hibrit çimin, elbette doğal çimden birçok farkı bulunur. Bu farklara geçmeden önce ne gibi işlevleri olduğuna bakalım.
Teknolojiyle doğayı buluşturan hibrit çim ne işe yarar?
Hibrit çim, yoğun kullanılan sahalarda dayanıklılığa katkı sağlarken doğal çimlerin görselliğinden de vazgeçilmemesine olarak tanır. Bunun yanı sıra oyuncuların performansına yönelik de amaçları var elbette.
Örneğin yağışlı hava şartlarında zemindeki kayganlığı büyük ölçüde azaltır ve sürtünme, kayma dayanımı, ayak stabilitesi, dönme direnci gibi performansı etkileyen faktörlere katkı sağlar.
Hibrit çimlerin özellikleri: Köklerinin altında bilim yatıyor!
Çim kökleri, zeminin üst katmanındaki penetrasyon direncine büyük katkı sağlar. Taban köklerinin kuvvetlendirici etkisi; toprağın üst kısmındaki yüksek kök yoğunluğu ve köklerin gerilme mukavemeti, çim köklerinin bu direnci sağlamasında önemli rol oynar.
Oyuncuların kramponlarındaki çivi, kökle etkileşime girdiğinde bu çivinin altındaki toprak malzemesi, yukarı ve yatay yönlerde yer değiştirir. Köklerin gerilme mukavemeti, bahsettiğimiz yatay yer değiştirmeyi azaltır. Hibrit çimlerin sentetik maddesi, sistemin doğal çim maddesi yıprandığı takdirde bile toprak yer değiştirmez.
Hibrit çimlerin avantajlarını maddeleyecek olursak:
- Hasarlı alanlar kolayca değiştirilebilir.
- Zarar gören kısımlar, doğal çime kıyasla daha kolay tamir edilebilir.
- Aşınmaya karşı dayanıklıdır.
- Top, zeminde daha iyi tutunur ve bu sayede futbolcuların performansı da artar.
- UV dayanıklılığı olduğu için güneşten solmaz.
- Uzun vadede az masraf çıkarır.
- Oyuncuların dengesine katkıda bulunur.
- Mevsim değişikliklerine karşı dirençlidir.
- Doğal çime göre daha yumuşak bir yüzey sunarak oyuncuların yaralanma riskini azaltır.
- Kış aylarında donmaya sebep olmaz.
- Renk değişimine olanak tanır.
- Kök yapısı sayesinde çimlerin kopması engellenir.
- Üstünde su birikintisi oluşmaz.
- Dört mevsim boyunca yeşildir.
- Geniş alanlara kolayca uygulanabilir ve hem oyun hem de antrenman alanında tercih edilebilir.
Adım başı görebileceğimiz doğal çim ve sadece özel yerlerde olan hibrit çimin arasındaki farklar nelerdir?
Doğal çim, hibrit çime göre yapı olarak daha az dayanıklıdır ve düzenli olarak biçme, sulama, gübreleme gibi bakım ihtiyaçları vardır. Hibrit çim, kısa vadede maliyetli gibi görünse de uzun soluklu düşünüldüğünde çok daha az masraf çıkarır.
En önemlisi fark ise oyun performansı ve sakatlık riski konusunda ortaya çıkar. Yumuşak ve düzenli yüzeye sahip olan hibrit çim, otomatik olarak sakatlık riskini de azaltır.
Hibrit çim, senelik 1000 saate kadar oyun oynama kapasitesine sahiptir. Bakımı düzgün bir şekilde yapılan suni çim, en az 10 yıla kadar kullanılabilir. Buna karşın doğal çimin ömrü, bu miktarın neredeyse yarısıdır.
Dünya çapında hibrit çim kullanılan stadyum örnekleri:
- San Siro (İtalya)
- Wembley (İngiltere)
- Camp Nou (İspanya)
- Aztek Stadyumu (Meksika)
- Ibrox (İskoçya)
- Monumental (Arjantin)
- Tottenham Hotspur (İngiltere)
- Signal Iduna Park (Almanya)
- Maracana (Brezilya)
- La Bombonera (Arjantin)
Peki Türkiye'deki hangi sahalarda bu hibrit çim kullanılıyor dersiniz? İşte bazı örnekler:
- Ülker Stadyumu (Fenerbahçe)
- Tüpraş Stadyumu (Beşiktaş)
- RAMS Park (Galatasaray)
- Papara Park (Trabzonspor)
- Spor Toto Akhisar Arena (Akhisarspor)
Çoğunlukla uluslararası sahalarda tercih edilen hibrit çim, ülkemizde yukarıda sıraladığımız stadyumlarda da kullanılıyor. Bu sıraladığımız sahalar dışında, ülkemizdeki futbol sahalarının pek de iyi olduğu söylenemez. Ne yazık ki birçok sakatlığa ve performans düşüklüğüne yol açabiliyor. Çim saha projeleri yürüten kulüplerin artmasını ve tüm sahalara yayılmasını dört gözle bekliyoruz!
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
