Kabul edelim günümüz dünyasında artık birkaç dakikalık videoların esiri olduk ve eğer iş ya da okul için gerekli değilse pek okuma yapmıyoruz. Yine de bir kitabın sayfalarında kaybolmanın ya da bir bilgiyi gerçek bir makaleden öğrenmenin yeri bambaşkadır. Pek çok kişi okuma alışkanlığını kaybettiği için yavaş okuyor ve bu yüzden de okumaktan soğuyor. İşte noktada devreye hızlı okuma teknikleri giriyor.
Hızlı okuma teknikleri aslında daha çok uygulayabileceğiniz küçük ipuçlarından ve kaçınmanız gereken bazı alışkanlıklardan oluşuyor. Hızlı okumak için ne yapmak lazım sorusunun maalesef hap gibi bir yanıtı yok ama yine de zaman içerisinde okuma hızınızı iki katına çıkaracağınız bazı taktikler var. Gelin hızlı okuma teknikleri nelerdir, hangi alışkanlıkları bırakmanız gerekir tüm detaylarıyla görelim.
Hızlı okumak için kaçınmanız gereken alışkanlıklar:
- Okuduklarınızı içinizden seslendirmeyin.
- Kelime kelime okuma yapmayın.
- Aynı yeri tekrar tekrar okumayın.
- Dış etkenleri en aza indirin.
Okuduklarınızı içinizden seslendirmeyin:
Pek çok insan dudaklarını oynatmasa ya da sesli okuma yapmasa bile farkında olmadan içinden seslendirme yapar. Yani okunan metin, beyinde yeniden seslendirilir. Bunun anlamı aynı metnin aslında iki kere okunuyor olduğudur. Bu alışkanlık kişinin okuma hızını yarı yarıya azaltmaktadır. Yalnızca bu alışkanlıktan kurtulmayı hedefleyerek bazı okuma egzersizleri yapmalı ve içeriden konuşmama çalışmaları yapmalısınız. Fark edildikten sonra yeterli egzersizle kolayca bırakılacak bir alışkanlık.
Kelime kelime okuma yapmayın:
Evet bir metinde kelimelerin de tek tek anlamı olabilir ancak geneline baktığımız zaman o kelimelerden oluşmuş cümlenin en anlamlı halde olduğunu görürüz. Buna rağmen pek çok kişi kelime kelime okuyarak bunları zihninde birleştirmeye çalıştığı için çok yavaş okumaktadır. Bunun yerine başlangıç olarak iki ya da üç kelimeyi bir blok halinde okumaya çalışın. Zaman içerisinde bütün bir cümleyi algılayabilir hale geleceksiniz. Üstelik blok okuma yapmak iç seslendirme alışkanlığını köreltmek için de etkili bir yöntemdir çünkü birden çok kelimenin seslendirmesi çok daha zor olur.
Aynı yeri tekrar tekrar okumayın:
Elbette hızlı okuma yapayım derken metnin en anlattığını kaçırmayı kimse istemez. Zaten önemli olan hızlı okurken aynı zamanda da anlamaktır. Özellikle hızlı okuma egzersizlerine ilk başladığınız zamanlarda bazen aradan bir kelimenin kaçtığını fark eder, geri döner ve tekrar okursunuz. Fakat bu bütün akışı bozar ve bazen koca sayfayı yeniden okumanız gerekebilir. Zaman içerisinde geçecek bir alışkanlık olsa da ilk zamanlar elinize bir kalem alarak onu işaretçi olarak kullanabilirsiniz. Böylece hiçbir kelimeyi kaçırmamış olursunuz. Fakat dikkat, kalem sizi yavaşlatmasın onu kendi hızınıza uydurun.
Dış etkenleri en aza indirin:
Pek çok kişi bir şeyler okurken arkada müzik açar, televizyon açıktır ya da bir kafenin ortasında gürültünün içindedir. Hızlı ve etkili bir okuma yapmak istiyorsanız bunların her biri yalnızca hızımızı düşürmekle kalmaz, aynı zamanda okuduğumuzu anlamamızı da engeller. Bu nedenle yapılması gereken dış etkenlerin en az olduğu bir ortamda okuma yapmaktır. Özellikle müzik olmadan hiçbir şey okuyamam tarzı alışkanlıkları bir an önce bırakmak gerekiyor çünkü müzik, eğer sözsüz müzik değilse, en büyük dikkat dağıtıcılardan bir tanesidir.
Kolayca uygulayabileceğiniz hızlı okuma teknikleri ve ipuçları:
- Göz hareketlerinizi verimli kullanın.
- Metne bir bütün olarak yaklaşın.
- Hızınızı kendinize göre ayarlayın.
- Çok fazla okuyun.
- Yeni kelimeler öğrenin.
- Uzun süreli okuma egzersizleri yapın.
- Metne taktiksel yaklaşın.
Göz hareketlerinizi verimli kullanın:
Çoğu zaman gözümüzü biraz hafife alıyoruz ve onu yalnızca bir kelimeye ya da bir satıra odaklanmak için kullanıyoruz. Halbuki okurken gözümüz yaklaşık 4 cm alanı net bir şekilde görebilir. 4 cm demek, ortalama beş kelime yani bazen tüm bir cümle demektir. Eğer tek bir noktaya odaklanmak yerine gözümüzün gördüğü tüm alanı okursak çok daha hızlı bir okuma yaparız. Dahası göz hareketlerimizi verimli bir şekilde kullanırsak bu alan tıpkı otoyolda arabayla giderken gördüğümüz şeritler gibi tüm metni hızla görmemizi sağlar.
Metne bir bütün olarak yaklaşın:
Bir metne baktığımız zaman onun kelimeler, cümleler, paragraflardan oluştuğunu görürüz. Bazı metinlerde maddeli listeler, koyu kelimeler vardır. Eğer okurken kelime ya da satır odaklı yaklaşırsak okuma hızımız epey düşecektir. Bunun yerine metne bir bütün olarak yaklaşmalı ve öncelikle tamamına bir göz atıp şekli kavramalıyız. Ben şu anda koca bir sayfa okuyorum düşüncesi yerine bütünün parçalarını okuduğumuzu kavradığımız zaman okuma hızımız da artacaktır.
Hızınızı kendinize göre ayarlayın:
Ortalama bir insanın dakika yaklaşık 250 kelime okuduğu tahmin ediliyor. Yani bir sayfa 2 dakikaya yakın bir sürede okunuyor. Elbette bu oldukça düşük bir hız. Bunu bir anda dakikada 500 kelimeye çıkarabilirsiniz ama hiçbir şey anlayamazsınız. Bu nedenle adım adım ilerlemeniz gerekiyor. Kronometre ile ölçüm yapmanıza gerek yok ama önce o cümleyi, sonra o paragrafı hızlı okumaya çalışın. Belki hızınızı uzun bir süre yalnızca dakikada birkaç kelime arttıracaksınız ama emin olun bu artış kalıcı bir hızlı okuma alışkanlığına dönüşecektir.
Çok fazla okuyun:
Eminiz bu yazıyı okuyan pek çok kişi sınav dönemi başladığı için ya da iş yerinde yüklü bir okuma yapmak istediği için hızlı okuma tekniklerini merak ediyor. Maalesef bu teknikler birkaç günde hızlı okumanızı sağlamaz. Okumayı bir alışkanlık haline getirmeniz gerekiyor. Nasıl ki bir kası ne kadar çok kullanırsak o kadar verim alırız, okuma konusunda da ne kadar çok okuma yaparsak o kadar hızlı okuruz. Zaten anlattığımız bu egzersizleri günlük olarak uygulamanız gerektiğini düşürsek düzenli bir okuma alışkanlığı kazanmamak için hiçbir nedeniniz yok.
Yeni kelimeler öğrenin:
Bu durum aslında düzenli okuma alışkanlığıyla da aşılacak bir durum ancak en önemlisi okuduklarınızı çeşitlendirmektir. Devamlı benzer temada metinler okursanız devamlı aynı kelimelerle karşılaşırsınız ve bu nedenle de yeni kelimeler öğrenemediğiniz için yeni bir metin türü okurken tökezleyebilirsiniz. Keyif almasanız bile en azından egzersizler sırasında farklı türde metinler okursanız kelime hazneniz genişler ve bilmediğiniz bir kelime görerek okuma hızını düşürmek zorunda kalmazsınız.
Uzun süreli okuma egzersizleri yapın:
Düzenli okuma alışkanlığını bir antrenman olarak düşünürsek uzun okumalar bir maraton gibidir. Elbette her zaman uzun okumalar yapmanıza gerek kalmaz ancak sınav dönemi ve benzeri durumlarda saatlerce okuma yapmanız gerekebilir. Yumurta kapıya dayanmadan önce bu durumlara hazır olmak için zaman zaman limitlerinizi zorlayın ve normal okuma sürenizden çok daha uzun süre okuma yapın. Böylece zihniniz hem uzun okuma süreçlerine alışacak hem de saatlerce hızlı okuduktan sonra kısa okumalar size çocuk oyuncağı gibi gelecek.
Metne taktiksel yaklaşın:
Bu teknik aslında kendi hazırladığınız metinler için geçerlidir. Örneğin bir toplantıda ya da derste daha sonra okumak için not tutuyorsunuz. Bu notları en sade cümlelerle, kolay okunur gruplar halinde, koyu renkle ve benzeri şekillerde hazırlarsanız çok daha hızlı bir şekilde okur ve anlarsınız. Eğer ezberlemek istediğiniz bir metin varsa da bu tekniği uygulayabilirsiniz.
Hızlı okumak için ne yapmak lazım diyenler için en etkili hızlı okuma tekniklerinden ve kaçınmaları gereken alışkanlardan bahsettik. Roma bir günde kurulmadı. Bu nedenle sabırlı olun ve bu egzersizleri günlük düzenli olarak uygulayın. Emin olun kısa süre içinde farkı göreceksiniz
