Teknoloji, biz çok fark edemesek de çok hızlı gelişiyor. Bunun en büyük örneklerinden biri ise cebimizdeki akıllı telefonlar. Her biri güçlü birer bilgisayar olan akıllı telefonlar, bundan 15 yıl öncesine kadar hayal bile edemeyeceğimiz kadar hızlı bir şekilde gelişti. Şu anda izlediğimiz dizilerden paramızın kontrolüne kadar her şeyi telefonlarımızla yapıyoruz. Adeta elimiz ayağımız olan bu cihazlara o kadar bağlandık ki kendi enerjimizden çok bu cihazların şarjını düşünmeye başladık.
Bunun farkında olan akıllı telefon üreticileri de pek çok diğer özellikle birlikte akıllı telefon bataryalarını geliştirmeye devam ediyor. Akıllı telefonlarda geliştirilen teknolojilere baktığımızda aralarında en zor gelişen teknolojinin bataryalar olduğunu söyleyebiliriz. İşlemci, RAM gibi donanım birimlerinin aksine çok daha net bir sınıra sahip akıllı telefon bataryaları, bu eksiklerini yazılım ve donanımın enerji tasarrufu yapmasıyla gideriyor. Ancak buna rağmen hala daha şöyle 1 hafta boyunca kullanabileceğiniz şarja sahip akıllı telefonlar üretilemiyor.
Bir süre daha akıllı telefon bataryalarındaki teknolojinin değişmeyeceğini düşünürsek elimizdeki en güçlü şeyin hızlı şarj teknolojisi olduğunu söyleyebiliriz. Hızlı şarj teknolojisine sahip telefonlar dakikalar içerisinde bataryalarının hatırı sayılır bir miktarını doldurabiliyor. Peki, cihazınızı bu kadar hızlı şarj etmenin batarya ömrüne zararları var mı? Pek çok kişinin aklına takılan bu soruya bugün bir açıklık getireceğiz.
Hızlı şarj bataryaya zarar verir mi?
Günümüzde ister giriş seviyesi isterse de amiral gemisi cihazı olsun genelde hızlı şarj teknolojisini görüyoruz. Bu teknolojiye sahip telefonların hızlı şarj kullandığı sırada normalden bir tık daha fazla ısındığını da görmüşsünüzdür. Peki hızlı şarj, telefonumuza gerçekten zarar veriyor mu? Bu konuda içinizi rahatlatalım. Tüm devreleri sorunsuz çalışan bir akıllı telefon bataryası, hızlı şarj sırasında zarar görmez.
Akıllı telefonlarımız, adından da anlaşılacağı gibi gerçekten akıllı cihazlar ve şarj edilirken bataryanın zarar görmesini engelleyecek korumalara sahipler. Bu sebeple akıllı telefonunuz veya şarj aletinizin elektrik aksamında bir sorun bulunmuyorsa hızlı şarjın telefonunuza zarar vermesi de pek mümkün değildir. Aslında bu durumu hızlı şarj teknolojisinin nasıl çalıştığına bakarak çok daha net anlayabiliriz.
Hızlı şarj teknolojisi nasıl çalışıyor?
Telefonunuz 0'dan 100'e kadar "ne kadar güç varsa bataryaya gönder" düşüncesiyle çalışsaydı bataryanız yüksek stres altına girecek ve ciddi sonuçlar olacaktı. Bu sonuçlar arasında bataryanın patlama ihtimali bile olabilirdi, ancak mühendisler bu teknolojiyi geliştirirken elbette bunun önlemini aldı. Hızlı şarj teknolojisini destekleyen piller iki aşamayla çalışır. İlk aşamada, tamamen veya neredeyse boş olan bir bataryaya gönderilen elektrik miktarıdır.
Özellikle yüzde 70'in altında olan bataryalara yüksek voltajda elektrik gönderirler. Bu da sadece 10 ila 30 dakika içerisinde yüzde 50 ve daha fazla şarjın doldurulmasını sağlıyor. Bu noktada batarya boş olduğu için pillerin uzun vadede sağlıklı kalmasını sağlarken hızlı şarj etmeyi de mümkün kılıyor. Bazı telefonlarda iki farklı batarya eklenerek akımın iki farklı bataryaya gönderilmesi de hızlı şarj teknolojisinde sık sık kullanılıyor. Örneğin Samsung, 45 watt'lık bir şarj cihazıyla Galaxy Note 10 Plus'ın bataryasını yarım saat içerisinde 0'dan yüzde 70'e çıkarılabileceğini açıklamıştı.
İkinci aşama ise bataryanın boş kalan yüzde 20 veya yüzde 30'luk bölümünü kapsar. Telefonunuzun bataryası yüzde 70 - 80 aralığına kadar son derece hızlı dolduktan sonra sona kalan kısmı daha yavaş doldurur. Çünkü boş olan batarya yüksek bir gerilim yaşamadan hızlı bir şekilde dolarken içerisinde halihazırda enerji olduğu için kendisine gelen tüm enerjiyi emerken zorluk yaşayacaktır.
Hızlı şarj teknolojisi bir örnekle açıklayalım.
Bunu bir şişeye su doldurmak gibi düşünebiliriz. 5 litrelik bir şişeye su koymak istediğimizde musluğu açabildiğimiz kadar açarız. Bu süreçte su, şişenin içerisine hızlıca dolar. Sonlara yaklaştığımızda ise sıçramaması ve taşmaması için musluğu biraz kısarız. Hızlı bir şekilde doldurmaya devam edersek taşabilir. Bataryalardaki durum da bu örneğimize benziyor. Eğer telefonlarımız hızlı şarjı son ana kadar kullanırsa, zaten dolu olan bir bardağa tazyikli su atarak suyun dışarı taşmasına; yani kısa devreye neden olabilir. Bu da batarya ve telefona zarar verecekti.
Yani akıllı telefonlarımızdaki hızlı şarj teknolojisi, hangi değerde çalışırsa çalışsın telefonun pili düşükse önce kendi sisteminde desteklenen watt değerini cihaza aktarırken, sonrasında telefonumuzun zarar görmemesi için bunu kısar. Bu sebeple de hızlı şarj teknolojisinin bataryaya ve telefona zarar verme ihtimali ortadan kalkmış olur.
Sonuca baktığımızda hızlı şarj teknolojisi akıllı telefonlara zarar vermez. Üzerindeki devrelerle nerede hızlı şarj edip nerede normal dolduracağını kontrol eden telefonlarımızın bataryasını korumak için hızlı şarjı kapatmak yerine farklı yöntemlere başvurmalıyız. Bunun için özellikle lityum-iyon pillerin tamamen boşalmadan şarj edilmesine dikkat edebilirsiniz. Yüzde 20 ile yüzde 80 aralığında tutmak batarya için en sağlıklı aralık olarak kabul ediliyor.
Bugün sizlere hızlı şarj teknolojsinin akıllı telefonlara zarar verip vermediğini açıkladık. Peki sizlerin akıllı telefon bataryasıyla ilgili yaşadığınız sorunlar nedir? Yorumlar kısmında buluşalım.
