Hücresel metamorfoz
Michigan Üniversitesi, Maryland Üniversitesi ve Hardvard Üniversitesi’nden araştırmacılar, hücrelerin önemli bir değişime uğramalarını sağlayacak bir yöntem geliştirdiler: Deri hücrelerini herhangi bir başka biçime dönüştürebilecek kısa bir yol. Bu değişimin detaylarının yer aldığı çalışma, Proceedings of National Academy of Sciences (PNAS)’ta yayınlandı.
Michigan Üniversitesi’nde matematik ve biyoinformatik profesörü olan Indika Rajapakse “Vücudumuzdaki hücreler, doğal yollarla özelleşirler. Sunduğumuz yöntem, aynı şeyi kısa yoldan gerçekleştirerek, herhangi bir hücrenin özel bir hücre tipine dönüşmesini sağlayabilir” diyor.
Yeni yöntem 1980’li yılların sonlarında yükseliş gösteren bir tekniğe dayanıyor. Bu teknikle genlerin, belirli hücrelerin DNA’larını okumaya teşvik eden moleküller olan uyarlanmış etkenlerdeki (TF’ler)hücreler yıkanıyor. Rajapakse’nin ekibi, her bir TF enjeksiyonu için tam zamanlamayı ortaya koyan matematiksel bir kontrol modeli kullanarak hücreleri büyüme aşamalarının belirli noktalarında, özel TFlerle hedefleyerek bu yöntemi revize etti.
Belirli genlerin ne zaman okunduklarını takip eden ekip, uyarlama etkenlerinin hücrenin değişiminde ne zaman ve nasıl işlev gördüklerini anlayabildiler.
Rajapakse “Hücrenin ilk konfigürasyonundan, dönüştürülmesi istenen konfigürasyonuna kadar işi götürebileceğimize inanıyoruz” diyor.
Deri hücreleri: Tıbbın geleceği
Ekip şimdi bu metodu Michigan Medicine’de Forbes Onkoloji Profesörü olan Max Wicha’nın yardııyla birlikte test ediyor.
Wicha “Bu algoritma, kanser için önemli göstergeler barındıran bir tasarı sunuyor. Buna göre kanser kök hücrelerinin, benzer ‘yeniden programlama’ yollarını takip ederek, normal kök hücrelerden ürüyor olduklarını düşünüyoruz. Bu çalışma aynı zamanda iyileştirici tıp ve doku mühendisliği alanlarında da önemli ip uçları sağlayabilir. Zira bu yöntem, istenen herhangi bir hücre tipi için bir tasarı sunuyor” diyor.
Kök hücre ile ilgili uzun yıllar tartışmalı görüşler ortaya atılmıştı zira ilk yöntemler bu hücrelerin insan embriyosundan alınmasını gerektiriyordu. Ama artık bu süreç sona eriyor gibi görünüyor. Kök hücre toplamaya yönelik yeni yöntemlere dair araştırma ve aynı zamanda U Mich. U Maryland ve Harvard ekibinin ortaya koyduğu, bir deri parçasından başka bir şey gerektirmeyen çalışmalar, yaygın olmayan, yüksek oranda özeleştirilebilir bir tıbbi uygulama çağının başlamak üzere olduğuna işaret ediyor.
