Yaklaşık 50 yıllık uydu gözlemlerinden elde edilen yeni sonuçlar, küresel ısınma ve iklim değişikliği sonucunda Dünya’nın Kuzey ve Güney Kutbu’ndaki buzullarda meydana gelen kapsamlı değişiklikleri gözler önüne serdi. Uyduların ortaya koyduğu bu görüntüler, durumun önemini ve ciddiyetini bir kez daha ortaya koydu.
Paylaşılan verilerin çoğu, NASA ve Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından yönetilen bir uydu programı olan Landsat aracılığıyla elde edildi. Tek bir benzer uydu hattından onlarca yıllık veriye sahip olmak, zaman içerisindeki değişimin daha iyi bir şekilde kavranabilmesini sağlıyor.
Buzulların zaman içerisindeki değişimi çok fazla:
~1983 yılında çekilmiş görüntü
~2019 yılında çekilmiş görüntü
1972-2019 yılları arasında fotoğraflanan buzulların uydu görüntüleri, Alaska Üniversitesi’nde buzbilimci olan Mark Fahnestock tarafından değişiklikleri göstermek için işleme alındı. Fahnestock, NASA açıklamasında “Artık Alaska’da olanlara bakmamızı sağlayan bu uzun ve ayrıntılı kayıtlara sahibiz. Bu filmleri oynattığınızda, bu sistemlerin ne kadar dinamik olduğunu ve buz akışının ne kadar kararsız olduğunu anlarsınız” dedi.
Buzullar, küresel ısınmaya farklı şekillerde yanıt verir. Örneğin Alaska’daki Columbia Buzulu, 1972 yılındaki görüntülere bakıldığında oldukça kararlı görünüyor. 1980’lere gelindiğinde ise hızlı bir geri çekilme başlıyor ve 48 yıl önceki ilk konumdan 20 kilometre kadar daha yukarı bir akışta olduğu görülüyor.
Öte yandan yakındaki Hubbard Buzulu, 48 yıllık aynı zaman dilimi içerisinde 5 km hareket etti ancak 2019’da kaydedilen bir görüntü, buzun kırıldığı geniş bir alanı gösterdi. Jeologlara göre bu, yakın bir dönemde başlayan hızlı bir değişimi işaret ediyor.
Grönland buzullarında eriyik göller bulundu:
Ohio State Üniversitesi'nde doktora öğrencisi Michalea King, küresel ısınmanın 200 buzulu nasıl etkilediğini görmek için Grönland’ın 1985 yılına kadar uzanan benzer Landsat görüntülerini inceledi. King’in incelediği uydu gözlemleri boyunca buzulların yaklaşık 5 kilometre geriye çekildiği görülebiliyor.
Buzul çekilmeleri aynı zamanda buzul ve yeraltı yüzeyinde zaman içinde farklı göl çeşitlerinin ortaya çıkmasına neden oluyor. Liverpool Üniversitesi’nde buz bilimci olan James Lea, Grönland buzullarında 5 kilometreye kadar yüzey eriyik gölleri buldu. Lea, konu hakkında “Buz tabakasında yılda kaç kez göl olduğuna baktık ve son 20 yılda artan bir eğilim bulduk. Ayrıca daha yüksek rakımlarda daha fazla göl buluyoruz -2050 veya 2060’a kadar gölleri görmeyi beklemediğimiz alanlar-” açıklamalarında bulundu.
Değişim o kadar hızlı ki bazen farklılıklar sadece bir ya da iki yıl içinde ortaya çıkabiliyor. Yapılan incelemeler sonucunda elde edilen sonuçlar, konunun önemini ve ne denli ciddi olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
