Dünya’nın ilk arabasını üreten ve arabayı icat eden kişi kimdi? Bu soru, birçok insan tarafından tartışılmakta ancak herkesin aldığı cevap tek bir kişiyi işaret ediyor: Karl Benz. Bu bilgiyi bize sunan kişilerse Benz’in adını taşıyan Mercedes-Benz şirketinde çalışanlar.
Mercedes-Benz’in ve dünyanın ilk arabası olan araba, günümüzde Almanya’nın Stuttgart şehrindeki Mercedes-Benz müzesinde bulunmakta. Araç, 1886 yılında patentlenmiş ve bu patent, arabaların doğum belgesi olarak kabul edilmişti ancak Benz’den önceki yıllarda da arabalar üzerinde yapılan çalışmalar bulunuyordu.
İlk arabayı yapan kişi Benz miydi?
Aslında araba konseptini ortaya çıkaran ilk kişi, Benz’den yüzyıllar önce yaşamış ünlü mucit Leonardo da Vinci idi. Da Vinci’nin icatları arasında herhangi bir dış yardım olmadan kendi kendine ilerleyen taşıtlar, yani arabalar da bulunuyordu. Leonardo da Vinci, Benz’den neredeyse 400 yıl önce, 1495 yılında çizimini yapmıştı.
Peki bu otomobil gerçekten çalıştı mı? Cevabımız evet. Leonardo’nun çizimini gerçek hayata uyarlayan Galileo Müzesi araştırmacıları, aracı gerçek boyutlarda bir araya getirdiler. Sonucunda ise Leonardo’nun tüm planlarının takır takır işlediğini ve arabanın gerçekten de hareket ettiğine tanıklık ettiler.
İş, günümüzdeki otomobil anlayışına geldiğinde Leonardo’nun taşıtı Benz’in sahip olduğu şeye sahip değildi: ilk içten yanmalı motor, yani ilk benzinli araç. Benz’in de dünyanın ilk arabasını üreten kişi unvanına sahip olması, zaten bu özellikten kaynaklanıyor. Geçmişte motorsuz birçok arabanın üretildiği zaten biliniyordu.
Karl Benz’in, motoru düşünen ilk kişi olmadığını da söylememiz gerekiyor. 1680 yılında Hollandalı Christian Huygens, içten yanmalı motor üretmek için bir fikirle çıkageldi fakat fikrini hiçbir zaman gerçekleştirememesine şükretmek lazım çünkü Christian’ın fikri, motoru barutla çalıştırmaktı.
Aslında Karl Benz bile ilk motorunu tasarlarken birinden yardım almıştı: Gottlieb Daimler. Daimler, 1885 yılında tek silindirli ilk modern motoru tasarlayan kişiydi. Hatta bu motoru Reitwagen isimli bir araca bile bağlamıştı. Daimler’in motoru, Benz’in bir sonraki yıl çıkaracağı tek silindirli motora oldukça benziyordu.
Peki sonra neler oldu?
Gottlieb Daimler, yalnızca ilk içten yanmalı motoru tasarlamasıyla değil, aynı zamanda 1889 yılında V şeklindeki iki silindirli motoru tasarlamasıyla da bu unvanı hak edenlerden biri ancak 1927 yılında Daimler ve Benz, günümüzün Mercedes-Benz’i olacak Gaimler Group’u kurdu.
İlk araba üretimi konusunda takdir edilmesi gereken diğer kişiler de aslında Fransızlardı. Emile Levassor ve Rene Panhard, 1889 yılında araba üreticisi hâline gelmişlerdi. Bununla birlikte 1891 yılında da Peugeot bir araba üreticisi olmuştu. Yani bu kişiler yalnızca prototip üretmiyor, aynı zamanda bunları satıyordu.
Modern anlamda seri üretime geçen ilk araba ise 1901 model Curved Dash Oldsmobile idi. Bu araba, Detroit’de Ransome Eli Olds tarafından üretilmişti. Eli Olds, aynı zamanda araç montaj hattının konseptini üreten kişiydi.
Araç montaj hattını ilk defa gerçek hayata getiren kişi ise Henry Ford’dan başkası değildi. Ford, montaj hattını taşıyıcı bantlar üzerine kurarak araç üretim maliyetini ve süresini düşürerek dünyanın en büyük araba üreticisi hâline dönüşmüştü.
