Bugüne kadar gördüğümüz ve ağzımızı açık bırakmayı başaran her bir robot aslında birkaç bileşenin bir araya getirilmesiyle elde edilen birer makineydi. Fakat yapay zeka ve biyolojinin birleşmesiyle ortaya çıkan bu yeni ‘yaşayan robotlar’, teknolojinin ne kadar ilerleyebileceğinin en büyük kanıtı oldu.
Robot bilimciler, geçtiğimiz hafta ‘xenobot’ adını verdikleri yeni robotları duyurdular. Bu robotlar, kök hücrelerden üretilmiş birer yaşam formu. Robot organizmalar, kurbağalardan alınan ‘Xenopus laevis’ isimli hücrelerle üretildi. Zaten ismindeki ‘xeno’ ismi de bu hücrelerden geliyor.
Ne bir robot ne de tam bir canlı:
Çalışmalar sonucunda önümüze gelen bu robotlar ne bir geleneksel robot ne de organik bir hayvan. Bu robotlar, yaşayan ve programlanabilen birer organizma. Xenobot'lar, 1 milimetreden daha küçük uzunluğa sahipler ve 500-1.000 arası yaşayan hücreyi barındırıyor.
Xenobot’ların şekilleri de birbiriyle benzer değil. Bu robotlar hareket edebiliyor, birbiriyle grup olarak ortak çalışma gerçekleştirebiliyor ve ufak objeleri hareket ettirebiliyor. Xenobot’ların ömürleriyse 10 günü geçemiyor. Gelin, gelecekte fazlasıyla tartışılacak bu robotların nasıl yapıldığına bir bakalım.
Yaşayan robotlar nasıl üretildi?
Araştırmacılar, Xenobot’ları üretebilmek için süper bilgisayarlardan yardım aldılar. Bu süper bilgisayarlarda belli işleri gerçekleştirebilecek binlerce farklı tasarıma sahip basit yaşayan organizmalar test edildi. Bilgisayarlar, ‘evrimsel algoritma’yı kullanarak hangi organizmanın hangi işi yerine getirebileceğini hesapladı.
En işlevsel tasarımlar seçildikten sonra araştırmacılar, sanal modelleri kurbağa derisi ve kalp hücreleriyle yeniden üretmeye koyuldu. Tüm çalışmalar sonucunda ortaya çıkan xenobot'lar birer ‘programlanabilir yaşayan robot’ olarak anılsa da aslında tamamen organik ve yaşayan dokuya sahip birer organizmalardı.
Xenobot'lar, herhangi bir şekle veya forma sokulabiliyor. Bu yüzden de onlara bir ‘robot’ deniyor. Öte yandan belirli işlevleri yerine getirebildiklerinden de ‘programlanabilir’ oluyor. Xenobot'lar, herhangi bir zarar gördükleri zaman kendilerini de tamir edebiliyor.
Xenobot'ların günümüzde birçok kullanım alanı olabileceği söyleniyor. Okyanusları mikroplastiklerden ayırmaktan radyoaktif ve tehlikeli alanlara erişim sağlamaya kadar birçok alanda insana yardımcı olabilir. Hatta bu organizmalar insan vücuduna belli ilaçları taşımakta kullanılabilir.
Peki siz bu çalışmalar hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce insanların belirli hücreleri kendi yararları doğrultusunda değiştirmeleri ne derecede doğru? Bu gibi işlemler sizce gelecekte bir sorun teşkil edebilir mi? Fikirlerinizi yorumlar kısmında belirtebilirsiniz.
