Son dönemde Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) ile NASA arasında medyanın ve Dünya'da devam eden tartışmaların beslediği bir gerilim söz konusu. Tartışmaların ve gerilimin kaynağında ise geçtiğimiz haftalarda Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) yaşanan bir olay yatıyor.
ISS'nin en ağır modüllerinden biri olan ve geçtiğimiz haftalarda istasyona kenetlenen Nauka modülünün kenetlenmesi esnasında talihsiz bir kaza oldu. İticilerin yanaşma sırasında beklenmedik şekilde ateşlenmesi sonrası tüm ISS bir buçuk devir döndü. Bu olay üzerine Roscosmos ciddi eleştiriler ile karşılaştı ve NASA ile Roscosmos arasındaki iş birliğinin devam edip etmemesinin gerekliliğine varana kadar derin tartışmaların fitili ateşlendi.
Rusya tartışmalara ve iddialara agresif bir dönüş yaptı:
NASA astronotu Serena Auñón-Chancellor ISS'de
Tüm bu konular tartışılırken Roscosmos hakkındaki söylemleri izleyen Rusya'dan dönüş gecikmedi. Rusya'nın en büyük, dünyanın ise en büyük dört ajansından biri olan TASS, Roscosmos ve Rus uzay çalışmaları ile ilgili tüm tartışmalara ve iddialara yanıt veren bir yazı yayınladı. Yazıda Roscosmos'un yeterliliği, bilim ve uzay çalışmalarına katkıları, mühendislik becerileri gibi konu başlıklarının her biri ile ilgili açıklamalar ayer verildi. En ilgi çekici nokta ise 2018 yılında yaşanan bir olaya geri dönmemize sebep olan ciddi bir iddia oldu.
2018 yılında ISS'de Soyuz uzay aracında ortaya çıkan 'gizemli' delikler, o dönemde epey konuşulmuştu. Roscosmos kozmonotları deliğin sebebini anlayabilmek için saatler süren bir uzay yürüyüşüne çıkmış, ancak aradan geçen bunca zamana rağmen deliklerin nedeni tam olarak açıklanamamıştı.
Şimdi ise çeşitli eleştirilere maruz kalan ve tartışmaların odağında olan Rusya, 2018'e geri dönerek Soyuz'da meydana gelen delikler ile ilgili NASA astronotu Serena Auñón-Chancellor'u işaret ediyor. İddiaya göre astronot ISS'de bir sinir krizi geçiriyor ve Dünya'ya erken dönebilmek için ISS ekipmanına zarar verecek seviyeye geliyor.
Kanıt yok, her iki taraf da birbirini suçluyor:
İddiaya yönelik sunulabilmiş herhangi bir kanıt yok. Yalnızca olayın yaşandığı sırada Rus ve Amerikan kaynaklarının her ikisinde de 'garip bir şekilde' kameraların çalışmadığı söylemi ve astronotların yerçekimsiz ortamda uzun süre kalmalarının etkilerine yönelik bir araştırma var.
Yazıda ayrıca NASA astronotlarının Roscosmos ekibinin aksine yalan makinesi testinden geçmeyi reddettiği bilgisi de yer aldı. TSS ayrıca Roscosmos'un o süreçte ISS'deki aletlerde Soyuz'a ait metal tozları için inceleme imkanı da edinemediğini belirtti. Bu da bir nevi 'delil karartma' iddiası demek oluyor.
Rusya bu iddiaları kendini savunduğu bir yazıda agresif bir saldırı olarak gerçekleştirirken Amerikan basını da olayı aktaran yazılarında aynı oranda suçlayıcı ifadelerle 'deliklerin Rus mühendislerin beceriksizliğinden' kaynaklanabileceğini söylüyor. İki tarafın savaşı arasında mantıklı görünen tek iddia ise küçük uzay enkazı parçalarının Soyuz'a çarpmış olabileceği.
