Her ne kadar itiraf etmekte zorlansak da hemen hepimiz günlük hayatımızda küçük yalanlar söylüyoruz. İşe geç kaldığımızda, arkadaşımızın yaptığı kötü bir yemeği yemek zorunda olduğumuzda ya da rahatsız edici bir ortamdan uzaklaşmak istediğimizde, yalan söylüyoruz.
Ama bazı insanlar, yalan söylemek konusunda diğerlerinden çok daha iyi görünüyorlar. Hollanda’da bulunan Maastricht Üniversitesi’nden Brianna Verigin ve ekibi, yalan söylemek konusunda iyi olduklarını düşünen insanlar üzerinde bir çalışma gerçekleştirdi. Verigin ve ekibi, gerçekleştirdiği çalışmayla iyi yalancıların bazı ortak özelliklerini belirledi.
Brianna Verigin ve meslektaşlarının çalışmasının sonuçlarının paylaşıldığı makale PLOS One’da yayınlandı. Maastricht Üniversitesi’nden araştırmacıların gerçekleştirdiği çalışmaya 194 insan katıldı. Katılımcılardan yalan söyleme yeteneklerini 1 ile 10 arasında puanlamaları, son 24 saat içinde kaç yalan söyledikleri, bu yalanları kime söyledikleri gibi soruların bulunduğu çoktan seçmeli bir anket uygulandı. Çoktan seçmeli anketin devamında katılımcılardan yalan söylerken geliştirdikleri stratejileri paylaşmaları da istendi.
İyi yalancılar, yalan stratejilerine fazla güveniyorlar
194 katılımcının katıldığı anket çalışmasında kendini iyi yalancı olarak değerlendiren insanların üç ortak özelliği saptandı. Araştırma sonuçlarına göre kendilerini iyi yalancı olarak değerlendiren insanların ilk ortak özelliği, günlük hayatlarında çok fazla yalan söylemeleri. Katılımcıların yüzde 39’unun ise günlük hayatların hiç yalan söylemedikleri anlaşıldı.
Günlük hayatlarında çok fazla yalan söyleyen insanların bir diğer ortak özelliği ise çoğunlukla meslektaşlarına ve arkadaşlarına yalan söylemesi. İyi yalan söylediklerini düşünen insanların son ortak noktası ise yüz yüze iletişim sırasında yalan söyleme eğiliminde olmaları ve yalan söyleme stratejilerine büyük ölçüde güvenmeleri.
İyi yalan söylediklerine inanan insanların birkaç popüler yalan söyleme stratejisi mevcut. Çalışmaya katılan insanların yüzde 17.6’sı, yalan söyledikleri ifadeyi açık ve basit şekilde dile getirirken, yüzde 13.2’si ayrıntıları belirsiz bırakıyor. Çalışma sonuçlarında en öne çıkan yalan söyleme stratejisi ise yalanı gerçeğe uygun ifadelerin arasına saklamak şeklinde belirlendi.
Günlük hayatta kullandıkları yalanlar nedeniyle kendilerini iyi yalancılar olarak niteleyen insanların yüzde 23.2’si kadınlardan oluşurken, yüzde 62.7’sini erkekler oluşturuyor.
İlk başta da söylediğimiz gibi, birçok insan günlük hayatındaki bazı küçük sorunlardan kaçınmak için küçük yalanların arkasına saklanıyor. Ancak Hollanda’da gerçekleştirilen çalışma, büyük bir insan grubunun günlük hayatlarında sık sık yalan söylediklerini ortaya koyuyor. Brianna Verigin ve ekibinin çalışması, iyi yalan söylemeyi öğretmekten öte; sık sık yalan söyleyen insanlar hakkında bir fikir edinilmesini sağlayabilir.
