İsviçre Basel Üniversitesi’nden bilim insanları, kafeinin beyin üzerindeki etkilerini ölçmek için yeni bir araştırma yaptı. Araştırmanın amacı, IQ seviyesi ile doğru orantılı gri maddeyi azaltıp azaltmadığını gözlemlemekti.
Bilim insanları, beyindeki gri madde hacminin seviyesine sadece kafeinden sonra değil, akut uykusuzluk probleminden sonra da bakmak istedi ve bu yüzden 10’una gerçek kafein, 10’una plasebo hapları verilmek üzere 20 kişi denek olarak kullanıldı.
Gri madde nedir?
Beynimizin merkezi sinir sisteminde, beyaz ve gri olmak üzere iki farklı madde çeşidi bulunur. Yüksek miktarda demir içeren beyaz madde, merkezi sinir sistemimizde bilgiyi aktarma görevinden sorumludur. Hipokampüste bulunan gri madde ise görme, duyma, hatırlama, öğrenme, hissettiğimiz duygular gibi bilişsel işlevleri hissetmemizi ve bu görevleri yerine getirmemizi sağlar.
Bugüne kadar yapılan araştırmalar, beyindeki gri madde sayısının IQ seviyesi ile doğrudan ilişkili olduğunu ve insan beyninde yaşlandıkça gri maddenin azaldığını ortaya koymuştur, ancak kaybolan gri maddeyi çeşitli yollarla geri getirmek ve beynimizdeki gri madde sayısını artırmak da mümkündür.
Azalan gri madde, kafein tüketiminden kısa bir sonra kendini toparlıyor
Yaklaşık 10 gün süren deneylerden sonra katılımcılara MR taramaları yapıldı ve EEG yöntemiyle uyku sırasındaki beyin aktiviteleri gözlemlendi. Kafein hapı verilen kişilerin gri maddelerinde gerçekten de azalma olduğu gözlemlenirken, plasebo hap verilen kişilerde bu oranda bir değişiklik olmadı.
Kafein olmadığı için kendine gelemeyen, bu yüzden de uyku problemleri çeken insanların EEG sonuçlarına bakıldığı zaman, uyku eksikliğinin gri maddeye karşı herhangi bir etkisi olmadığı, beyindeki gri madde hacminin azalmasına sadece kafeinin yol açtığı ortaya çıktı.
Araştırmanın başındaki isimlerden Carolin Reichert, kafeinden kaynaklı gri madde eksilmesinin sanıldığı kadar ciddi bir durum olmadığını, gri maddenin çok kısa bir sürede kendini toparladığını belirtti. Reichert, kafein her ne kadar beyin yapısını kısmen değiştirse de bilişsel işlevlerin zarar görmediğini, hatta kafeinin Alzheimer ve Parkinson hastalıkları üzerinde etkisinin kanıtlandığını dile getirdi.