Pek çok insan Küba’yı sömürgeciler ve yerel yöneticilerle verdiği mücadele sonucu yaptığı sosyalist devrim ile tanıyor. Elbette ülkenin siyasi geçmişi gerçek anlamda dikkat çeken ve üzerine okumalar yapılması gereken bir alan. Ancak Küba, yalnızca bir savaşlar ülkesi değil. Karayipler’in egzotik bir adası olan Küba, hem kültürü hem de doğal güzellikleri ile dünyanın pek çok farklı noktası arasında öne çıkıyor.
Küba, garip bir ülke. Hem İspanyol, Karayip ve Amerika kültürlerinin bir karışımını yaşıyor hem de kendine ait, benzersiz özellikler sunmayı başarıyor. Zaten onu etrafındaki diğer adalardan ve kültürlerden ayıran da bu. Basit bir Karayip adası olarak gittiğiniz Küba, size sıradışı maceralar yaşatmaya hazır bir yer. Gelin Küba hakkında en meraklıların bile az bildiği bazı gerçekleri görelim.
Küba hakkında şaşırtan bilgiler:
- Ülkenin her yerinde domino oynayan insanlar görebilirsiniz.
- Beyzbol Küba’nın en popüler oyunu.
- Her yerde klasik Amerikan arabaları var.
- Dünyanın en küçük kuşu Küba’da.
- Küba okuryazarlık seviyesi hayret verici.
- Her yerde internet bulamazsınız.
- Ülkenin en popüler müzik türü Son Cubano.
- Ülkenin en önemli ihracat kalemleri tütün, şeker ve nikel.
- Küba sınırları için 9 tane UNESCO Dünya Miras Alanı bulunuyor.
Ülkenin her yerinde domino oynayan insanlar görebilirsiniz:
0-0 ile başlayıp 6-6’ya kadar üzerinde noktalar olan 28 dikdörtgen taş ile oynanan domino oyununu duymuşsunuzdur. Domino, tam anlamıyla Küba’nın geleneksel oyunu demek yanlış olmaz. Nasıl ki Anadolu’nun farklı yerlerini gezerken her yerde tavla ya da okey oynayan insanlarla karşılaşırız, Küba’da da bu durum domino için geçerli.
Ülkedeki domino sevgisi gerçek anlamda şaşırtıcı. Sokağın ortasına yerleştirilmiş bir masa üzerinde domino oynayan ve onları izleyerek sohbet eden insanlar görebilirsiniz. Ülkemizdeki kıraathane kültürünün sokaklara yayılmış haline benziyor. Özellikle orta yaş ve üzeri insanlar için domino oynamak en önemli sosyal aktiviteler arasında yer alıyor.
Beyzbol Küba’nın en popüler oyunu:
Yahu Küba sosyalist değil mi, ne işi var Amerikan oyunun orada diye sorabilirsiniz. Ancak spor, tüm siyasi çekişmeleri kenara kaldıracak kadar güçlüdür. Küba’nın beyzbol ile tanışmasının 1860’lı yıllarda gerçekleştiği düşünülüyor. 1869 yılında ülkenin yöneticileri beyzbol oynanmasını yasaklasalar bile yayılmasına engel olamadılar.
1874 yılında beyzbol yeniden yasal hale geldi. 1900’lü yılların başında ise zirveyi gördü. Tıpkı domino oynayan yaşlılar gibi, beyzbol oynayan çocukları da ülkenin her yerinde görebilirsiniz. Üstelik Küba, beyzbol konusunda o kadar başarılı ki her yıl ABD beyzbol ligine onlarca oyuncu transfer ediyor. ABD’nin en önemli beyzbol oyuncularının büyük bir kısmı Kübalılardan oluşuyor.
Her yerde klasik Amerikan arabaları var:
Uçaktan inip de Küba’ya adımınızı attığınız an sanki bir zaman tünelinden geçerek geçmişe dönmüş gibi hissedeceksiniz. Bunun en büyük nedeni ülkede taksi olarak bile klasik Amerikan arabaları kullanılıyor olması. Hani bu filmlerde görüp de hayran kaldığımız Ford ve Chevrolet'lerden bahsediyoruz.
Ülkede bu kadar eski araba olmasının nedeni, yaşanan sosyalist devrim sonrası uzun yıllar ülkenin ABD tarafından ambargoya uğramasıdır. Adaya yeni araba gelmediği için var olan eski arabalar Kübalı ustalar tarafından modifiye edilerek kullanılmaya başladı. Bugün ambargo olmasa bile kültürel bir öğe olarak hala her yerde klasik Amerikan arabaları ile karşılaşmanız mümkün.
Dünyanın en küçük kuşu Küba’da:
Gelelim biraz da ülkenin doğal güzelliklerine. Küba, tüm Karayip adaları gibi harika bir ekosisteme sahip. Ülkede, dünyanın hiçbir yerinde olmayan türde canlılar görmeniz mümkün. Elbette bunlar sokakta gezmiyor, özel tabiat alanlarında yaşıyorlar.
Bu farklı canlı türleri arasında en dikkat çeken ise arı sinek kuşudur. Arı sinek kuşu, maksimum 6 cm boyuyla dünyanın en küçük kuşu olarak kabul ediliyor. Neredeyse bir böcek boyutunda olan bu kuş ile Baracoa şehrinin kırsalındaki tropikal ormanlarda karşılaşmak olağan bir durumdur.
Küba okuryazarlık seviyesi hayret verici:
Küba, belki pek çok konuda eleştirilmeye müsait bir ülke olabilir. Ancak iki konuda dünyanın en başarılı politikalarını izlediğini kabul etmek zorundayız; sağlık ve eğitim. Fakir bir ülke olmasına rağmen ülkedeki başarılı ve ücretsiz sağlık politikaları nedeniyle kendisinden çok daha gelişmiş bir ülke olan ABD ile aynı ortalama yaşam süresine sahiptir.
Aynı şekilde sosyalist devrim sonrası başlatılan eğitim seferberliği ve ülkedeki tüm üniversitelerin devlete ait olması yani ücretsiz olması nedeniyle Kübalıların eğitim seviyesi oldukça yüksektir. Ülkedeki insanların %99.8’i okuryazardır. Bu seviye, pek çok gelişmiş ülkede bile yakalanması zor bir oran.
Her yerde internet bulamazsınız:
Küba’ya gittiğinizde kendinizi geçmişe dönmüş gibi hissedeceğiniz diğer bir neden ise internet bağlantısıdır. Ülkedeki internet kullanımı hükümet tarafından sıkı bir şekilde denetlendiği için her yerde internet bağlantısına erişmek mümkün olmuyor. Belirli alanlarda ücretli olarak kablosuz internet hizmeti veriliyor.
Hükümet politikaları nedeniyle sunulan internet bağlantısı üzerinden her internet sitesine erişmek de mümkün değil. Bu nedenle turistlere VPN kullanmaları öneriliyor. Ancak yakın zamanda ülkede yapılan değişiklikler sonucu, internet bağlantısında da iyileştirmeler yapılacağı öngörülüyor.
Ülkenin en popüler müzik türü Son Cubano:
Küba, İspanyol kültüründen etkilenmiş bir Karayip adası olduğu için muhtemelen her yerde salsa ve diğer Latin danslarına ait müzikler duyacağınızı düşünebilirsiniz. Ancak durum tam olarak öyle değil. Küba’nın kendine özgü, Son Cubano olarak isimlendirilen bir müzik türü var.
19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan Son Cubano türünün en önemli temsilcisi, tüm dünyada tanınan Buena Vista Social Club isimli müzik grubudur. Son Cubano türünü diğer Latin müziklerinden ayıran en önemli unsur ise kullanılan enstrümanlardır. Tres gitar, bongo, clave, trompet gibi müzik aletleri, bu türü benzersiz kılmaktadır.
Ülkenin en önemli ihracat kalemleri tütün, şeker ve nikel:
- Fidel Castro şeker kamışı tarlasında
Öncelikle belirtelim, tüm tütün ve tütün ürünleri sağlığa zararlıdır. İçmeyin, ölürsünüz. Bu durum Kübalılar için de geçerli olmasına rağmen pek umursuyor gibi görünmüyorlar. Ülkede neredeyse herkesin Küba’nın o kendine has dünyaca ünlü purosunu içtiğini görebilirsiniz. Ancak ülkede çocukların tütün kullanımının yasak olduğunu hatırlatalım.
Kübalılar puroyu yalnızca kendileri içmiyor, aynı zamanda ihraç ediyorlar. Tütün bu ülkede üretilip, işlenip, satılırken; şeker ve önemli bir maden olan nikel daha çok hammadde olarak ihraç ediliyor. Ülkede beş milyon tondan fazla bulunan nikel rezervi, ihraç edildiği ülkelerde paslanmaz çelik ve benzeri ürünlerin üretiminde kullanılıyor.
Küba sınırları için 9 tane UNESCO Dünya Miras Alanı bulunuyor:
Küba’nın benzersiz bir yer olduğunu söylemiştik. UNESCO da bunun farkında olacak ki ülkede 9 farklı noktayı Dünya Miras Alanı olarak ilan etmiştir. Bu alanlardan ikisi doğal yapısı, diğer yedisi ise kültürel yapısı sayesinde bu listeye girmeye hak kazanmıştır. Küba’da bulunan UNESCO Dünya Miras Alanları şu şekilde;
- Camagüey’in Tarihi Merkezi
- Alejandro de Humboldt Milli Parkı
- Vinales Vadisi
- Cienfuegos’un Tarihi Merkezi
- Desembarco del Granma Milli Parkı
- San Pedro de la Roca Kalesi
- Küba’daki İlk Kahve Plantasyonları Kültürel Peyzajı
- Trinidad ve Şeker Kamışı Vadisi
- Old Havana Renovasyon ve Tahkimat Sistemi
Karayipler’in egzotik adası Küba hakkında az bilinen gerçeklerden ve ülkenin dikkat çeken özelliklerinden bahsettik. Son bir parantez açmak gerekirse Küba turistler için biraz pahalı bir ülke ama emin olun, harcadığınız paraya değecek bir deneyim sizi bekliyor olacak.
