Şu anda dünyada 17 milyon kilometrekarelik bir orman örtüsü olduğu tahmin ediliyor. Araştırmacılar, yaklaşık ABD büyüklüğünde bir toprak parçası olan 5,6 milyon metrekarelik bir alanı ağaçlandırmamız durumunda atmosferdeki karbon salınımıyla mücadelede başarılı olacağımızı söylüyorlar ancak iklim değişikliği, dünyanın bazı bölgelerinde, özellikle de tropik bölgelerde, yeni ağaçların yaşamını zorlaştırıyor.
Ağaçlar dünyanın hemen hemen her yerinde olmasına rağmen gezegenimizin ne kadar bir bölümünün ağaçlık alan olduğunu hesaplamak oldukça zor. Gıda ve Tarım Örgütü, ormanlık alanları %10’dan fazla ağaç örtüsüne sahip herhangi bir alan olarak tanımlıyor. Bu ağaç örtüsünü görmenin en iyi yolu ise uydudan gözlem yapmak.
Araştırmacılar, açık erişim yazılımlarını kullanarak gezegenimizin ormanlık alanları hakkında veriler elde etmeye başladılar ve 78.774 adet ormanlık alan uydu görüntüsü çektiler. Şehir parkları, çiftlikler ve orman gibi gözüken ancak gerçekte bulunmayan diğer arazi kullanımlarını bu araştırmaya dâhil etmeyen araştırmacılar, insan faaliyetinin sınırlı olduğu yerlere baktılar.
Tüm bu verilerin yanı sıra, mevcut ağaç örtüsünü ve ağaç örtüsünün genişletebileceği alanları tahmin etmek için bir model geliştiren araştırmacılar, ağaç örtüsünün genişleyebileceği alanların Rusya, Kanada, ABD ve Avustralya’ya eşdeğer bir alan kapladığını buldular. Bu alanlar, dünyadaki kara parçalarının neredeyse üçte biri.
Çalışmaya göre 12 milyon kilometrekarelik bir arazi daha fazla ormanı barındırabilmeye müsait olsa bile ağaçların ve yerleşim alanlarının o araziye ihtiyacı olduğu düşünüldüğünde, arazinin sadece 3,5 milyon kilometrekaresi orman habitatı için elverişli hâle geliyor. Yeniden ağaçlandırma çalışmaları için ilk dört yer ise Rusya, ABD, Kanada ve Avustralya. Bu dört ülkeyi ise Brezilya ve Çin takip ediyor. Bu altı ülkenin toplam yeniden ağaçlandırma alanı ise dünyanın %50’sini içeriyor.
Ormanlar olgunlaştıkça yaklaşık olarak 205 gigatonluk fazladan karbon depolar. Karşılaştırma yapmak gerekirse dünyada geçen yıl 37,1 gigaton karbondioksit salınımı yapıldı. Yeniden ağaçlandırma kapsamında doldurulan ormanlar, yeni emisyonları ve atmosfere verdiğimiz karbon kirliliğini absorbe etme açısından bize büyük bir fırsat olacak.
Jean-François Bastin, “Ağaçları destekleyebilecek ekosistem restorasyonu, iklim değişikliği ile mücadelede temel silahımızdır. Mevcut potansiyel alanları restore ederek atmosferde tutulan karbon miktarının yaklaşık dörtte birini depolayabiliriz” dedi.
Araştırmacılar, bu alanların gerçekte ağaçlar için ne kadar yaşanabilir olduğunu görmek için birinci senaryoda emisyonların hızla yükseldiği diğer senaryoda ise bu yüzyılın ortalarında zirve yaptığı iki model geliştirdiler. Kuzeydeki ormanlar normal seyrinde giderken küresel ısınma yüzünden tropik bölgelerde ağaç örtüsünün azalması muhtemel görünüyor. Amazon bölgesi, kuruması beklendiği için özellikle risk altında. Genel olarak dünyanın ağaç taşıma kapasitesi daha fazla olduğu takdirde karbon salınımı azalacak ve küresel iklim değişikliği ile mücadelede elimizi oldukça güçlendirecektir.