Bilim, her ne kadar çoğunlukla insanlığın faydasına olacağını umut ettiği fikirler üzerinde çalışmalar gerçekleştiriyor olsa da temelde güzel(!) amaçlar güttüğü ifade edilen bazı bilimsel çalışmalar, çeşitli etik tartışmaların ortasında kalabiliyor. Bu etik tartışmaları alevlendiren çalışmalardan bir yenisi de 15 Nisan Perşembe günü (dün) Cell adlı bilim dergisinde yayımlandı.
Bilim insanları, insan-maymun melezi embriyolar için organ nakli ihtiyacını gösteriyorlar
Peki bilim insanları neden yarı insan yarı maymun bir canlı oluşturmak istiyorlar? Amaç, laboratuvar ortamında geliştirilen bu melez canlılarda, insanlarla uyumlu organlar oluşturabilmek ve organ nakli ihtiyacını laboratuvar ortamında oluşturulan bu melez canlılardan karşılamak. Aslına bakacak olursak bilim insanlarının laboratuvar ortamında organ üretme fikri yeni değil, ancak organları bir canlının içinde üretip ihtiyaç halinde ondan almak, tüyleri diken diken edecek kadar ürkütücü bir fikir.
Bilim insanları geçmişte de benzer çalışmalar gerçekleştiriyorlardı ve hatta bu çalışmalar kapsamında insan kök hücreleri domuzlarda ve farelerde kullanılmıştı. Ancak sonrasında anlaşıldı ki insanlar ile bu canlılar arasında doku entegrasyonuna izin vermeyecek kadar büyük genetik farklılıklar bulunuyor. Gerçekleştirilen son çalışmada ise insan pluripotent kök hücrelerinin (hPSC'ler) cynomolgus maymun embriyolarıyla beklenenden daha iyi bir şekilde bütünleştiği görüldü.
Çalışmayı gerçekleştiren bilim insanları, elde ettikleri sonuçların organ ve doku üretimi dahil olmak üzere çeşitli rejeneratif tıp uygulamaları için umut verici olduğunu ifade ediyorlar ve her yıl organ nakli yapılamaması nedeniyle hayatını kaybeden insanları örnek göstererek ortada bir etik tartışma olmadığını dile getiriyorlar. Yine de organ nakli ihtiyacını karşılamak için laboratuvarda oluşturulmuş melez canlılardan organ çiftlikleri oluşturmanın bir miktar da olsa etik tartışmaya konu olması "normal" karşılanabilir.
