Bilim insanları sürekli olarak ölümcül sonuçlar doğurabilen hastalıklara tedavi geliştirmeye çalışıyor. On yılı aşkın bir süredir üzerinde çalışılan ve lenf bezlerini içeren bir yöntem de bunlardan biri. Bu tedavi, son evreye ulaşmış karaciğer hastalıklarını çözmeyi amaçlıyor. Şimdi de bu tedavi hakkında çok önemli bir gelişme yaşandı. Geliştirici şirket LyGenesis, ilk insanlı deneyin resmen başladığını duyurdu.
LyGenesis’in geliştirdiği yöntem, lenf bezlerini karaciğere dönüştürüyor. Bu da bağışlanan bir karaciğerden sağlıklı hücrelerin alınması ve lenf bezlerine enjekte edilmesiyle gerçekleşiyor. Hücreler, enfeksiyona neden olan virüsler gibi şeylerden arındırılmak için filtrelenip lenf düğümlerine aktarılıyor. Bunun ardından bezlerdeki hücrelerin büyüyüp bölünmesi ve dolaşım sistemine bağlanması gerekiyor. En sonunda da lenf bezi yok olarak minyatür bir organ ortaya çıkıyor.
Tedavi, lenf bezlerini karaciğere dönüştürerek hastalıkları çözmeyi amaçlıyor
Prosedür aslında hayvanlar üzerinde bir süredir deneniyordu. Domuzlar üzerinde gerçekleştirilen deneylerde başarılı sonuçlar görülmüştü. Araştırmacılar, domuz karaciğerlerini insan karaciğer hastalığını taklit edecek şekilde cerrahi olarak değiştirmiş ve sağlıklı karaciğer örneklerinden lenf bezlerine aktarım yapmıştı. Deneydeki 6 domuza eklenen bu mini karaciğerler sonucunda karaciğer yetmezliği konusunda iyileşme belirtileri görüldü.
Şimdi ise insanlı deneyler resmen başladı. Şirketin kurucu ortağı ve CEO’su olan Dr. Michael Hufford, klinik bir deneyde ilk hastaya doz verdiklerini duyurdu ve bir ilke imza attıklarını açıkladı.
12 kişiye kadar gerçekleştirilecek insan denemelerinde bu hücre tedavisinin güvenlik ve verimlilik konusundaki etkileri gözlemlenecek. Bu hastaların tamamı son seviye karaciğer hastalığına sahip. Bu evrede karaciğer düzeltilemeyecek bir durumda oluyor ve çoğu zaman organ nakli gerekiyor. Ancak bazı hastalar ameliyata giremeyecek durumda olduğu için bu bile gerçekleşmiyor.
Organ nakli sorununu da ortadan kaldırabilir
Yeni tedavi, nakil bekleme sorununu da çözme potansiyeline sahip. Günümüzde karaciğer nakli bekleyenlerin sayısı bir hayli fazla. Örneğin ABD’de 10.000 kişi bağış bekliyor ve bağışların bekleme süresi 5 yıla kadar çıkabiliyor. Tahminlere göre her yıl bu kişilerin %12’sinin ölme ihtimali var. LyGenesis, ABD İlaç Dairesi gibi kurumlardan onay aldıktan ve deneylerde başarılı olduktan sonra tek bir karaciğerle düzinelerce hastayı tedavi edebileceğini ve nakil sorununu ortadan kaldırabileceğini söylüyor
İnsanlı deneylerin sonuçlarını görmek için biraz beklememiz gerekiyor. Araştırmacılar, 1 yıl boyunca hastaları izleyecek. Tedavinin en uygun dozu, güvenirliğini ve uygunluğu kontrol edilecek. Umarız başarılı sonuçlar çıkar.
