Depremlerde pek çok vatandaşını kaybetmiş bizim gibi toplumlar için deprem, en korkutucu doğal afetlerden biri. Depremin bir başka korkutucu yanı da önceden kestirilemesi.
Makine öğrenmesi pek çok alanda kullanılan bir yöntem. İnsanların yapmasının çok daha uzun süreceği işlemleri yapan ve bağıntıları takip eden bu sistemler bilim insanlarının da yardımcısı.
Makine öğrenmesi, şimdi depremlerin tahminini sağlamak için kullanılmaya hazırlanıyor. Los Alamos Ulusal Laboratuvarlarında yapılan çalışmada, Cascadia bölgesinde yer alan fay hattının verileri incelenmiş. Sık sık sarsıntıların yaşandığı bu bölgede yapılan çalışma sayesinde bilim insanları ilk kez depremi önceden tahmin edebilecek.
Fay hattındaki kırılmaları tahmin etme konusunda kullanılan makine öğrenmesi, fay hattının derinlerindeki basıncı ve kırılganlığı ölçmenin yanında bugüne kadar gözden açan bir verinin de depremlerin habercisi olduğunu ortaya çıkardı. Çıkan sonuca göre yeraltı seslerinin takibi de depremler konusunda ipucu verebiliyor. Cascadia fay hattından kaydedilen seslerin, hattaki bir kırılganlığı önceden haber verdiği ve kırılganlık arttıkça seslerin yükseldiği ortaya çıktı.
Konuyla ilgili olarak iki makale yayımlandı. Kendilerine Geoscience adlı dergide yer bulan makalelerin altında bulunan imzalar ise laboratuvarın Yer ve Çevre Bilimleri Bölümü’nden Bertrand Rouet-Leduc Johnson ve Claudia Hulbert, Zeka ve Uzay Araştırmaları Departmanı’ndan Christopher Ren’e ait. Pennyslyvania Üniversitesi de araştırmanın destekçisi olarak gözüküyor.
Makine öğrenmesinin algoritması, evet hayır sorusunu sorarak ilişkili verileri derlemekte kullanıldı. Bu sayede algoritmasını geliştiren makinenin bulguları, geçen yıl yapılan bir deneyde oluşturulan yapay depremi doğru olarak tahmin etmeyi başarırken, sesleri takip ederek kırılmanın olacağı noktayı ve şiddetini analiz etmeyi başardı.
Ekip, deneyin ardından bulgularını gerçek dünyada test etmeye karar verdi. Test için seçilan alan ise Cascadia bölgesi oldu. Bölgenin rastgele gibi gözüken 12 yıllık sismik hareket verileri üzerinde çalışan algoritma, bağıntıların keşfedilmesini sağladı. Araştırmacılar şimdi algoritmanın tahminlerini kullanarak Cascadia fay hattının hareketlerini takip ediyorlar. Böylelikle olası bir mega depremden önceden haberdar olabilmeyi amaçlıyorlar.
