2012 yılında Mark Zuckerberg’in Facebook’ta ilişki durumunu ‘evli’ olarak değiştirdiğinde medyanın gözü, gelin Priscilla Chan’e dönmüştü. Dünyanın en zengin insanlarının başında gelen Mark Zuckerberg’le Harvard’ta bir partide tanışan Priscilla Chan, aslında Mark Zuckerberg'in eşi olmak ve dünyanın en büyük sosyal medya şirketini desteklemekten çok daha fazlasını yaptı.
Fazla medyatik olmayı sevmeyen Priscilla Chan, eşi Zuckerberg kadar göz önünde bulunan birisi değil. Ancak daha 20'li yaşlarının başında Time'a kapak olan bir iş insanının eşi olması, sahip olduğu başarılar hakkında merak uyandırıyor. Biz de bugün kendisini daha yakından tanıyoruz.
Priscilla Chan: Vietnam mültecisi bir ailenin başarılı çocuğuydu
Priscilla Chan, Vietnam mültecisi bir ailenin çocuğu olarak 1985'te dünyaya geldi. Bir süre Çin’de yaşayan ailesi daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne yerleştiğinde sadece Kantonca konuşabiliyordu. Priscilla da doğal olarak hem Kantonca hem de ABD'de büyüdüğü için İngilizce biliyor, ailesine günlük yaşamlarında çevirmenlik yapıyordu. Priscilla’nın kendisi gibi ailesi de göz önünde olmayı sevmediği için Chan'in ailesi hakkında aslında bugün çok da fazla bilgi bulunmuyor.
Liseyi birincilikle bitirdi, Harvard Üniversitesi'ni kazandı ve bu akademik başarı; hiç beklemediği gelişmeleri beraberinde getirdi:
Lisede hem tenis oynayan hem de bilim ve teknoloji yarışmalarına katılan Priscilla, liseyi birincilikle bitirdi ve doğruca Harvard’ın yolunu tuttu. Sonrası bir aşk hikayesi. Burada biyoloji bölümünde lisans yapan Priscilla’ya katıldığı partinin tuvalet sırasında beklerken biri çarptı. O kişi Mark Zuckerberg’ten başkası değildi.
Geliştirdiği öğrenci ağı ile okul kurallarını ihlal eden Mark'ın Harvard’tan atılmasına karar verilmişti. Kendisi de okuldan ayrılmadan önce, son bir kez üniversite partisine gitmeye karar verdi ve o gece, tuvalet sırasında müstakbel eşine çarptıktan sonra şunları söyledi: “Üç gün içinde kovulacağım, bu yüzden hemen bir randevuya çıkmamız gerek"
Kendisi bugün, çocukları tedavi ederek dünyayı değiştirmeye çalışan tıp doktoru. Elindeki maddi gücü de dünyayı değiştirmek için kullanıyor:
2012 yılında tıp kariyerine başladıktan sonra Priscilla, zamanının büyük çoğunluğunu insanlara yardım etmeye adadı. Ardından eşi Mark Zuckerberg ile hayırseverlik şirketi Chan Zuckerberg Girişimi'ni kurdu. İkili, 2015 yılından bu yana tıp, eğitim, eşitlik, istihdam ve çevre araştırmalarını desteklemek ve çalışmalar yapmak için birlikte milyarlarca dolar harcadı.
Hatta çıtayı arşa çıkararak kendisinin ve kocasının Facebook hisselerinin %99'unu (o zamanlar 45 milyar dolar demek oluyordu) insani amaçlar için bağışlayacağına dair bir taahhütte bulundu. Zuckerberg çifti, Chan Zuckerberg Girişimi kurulduğundan bu yana verdikleri söze sadık kaldı. Chan, bu girişimi "insan potansiyelini ilerletmek ve fırsat eşitliğini teşvik etmek" olarak tanımlıyor.
Evliliği ile magazin gündemine oturmak yerine elinde olan maddi gücü ‘değişim’ için kullanan Priscilla, tıp alanında da birçok çalışmayı destekledi. Priscilla, hücre haritalama araştırmalarına 68 milyon dolar ve Alzheimer gibi hastalıklarla savaşmak için 51 milyon dolar katkıda bulundu. Temmuz 2019'da, nadir hastalıklarla ilgili araştırmalara fon sağlayan bir organizasyon olan Rare As One'ı da kurdu ve bir çocuk doktoru olarak nadir görülen hastalıklara sahip sayısız çocuğu tedavi etti.
Dünyanın en güçlü 100 kadınından biri:
Hayatını bilim ve sosyal yardıma adayan Priscilla, 2018 yılında Forbes dergisinin “Dünyanın en güçlü 100 kadını” listesinde 53’üncü sırada yerini aldı. Sağlık, bilim ve eğitimde öncü çalışmalara imza atan Chan, kendisine kariyer yaratmak isteyen genç kadınların da büyük destekçisi oldu. Verdiği röportajlarda, kızların sahip oldukları potansiyeli keşfetmelerinin ne kadar önemli olduğunu dile getiren Chan, “En çılgın hayal gücünüzün ötesinde bir yeteneğe sahip olduğumuzu unutmamalıyız” diyor.
Hapishane mahkumlarının ‘kodlama’ öğrenmelerini teşvik ediyor:
Hayata farklı açılardan bakmayı başaran Priscilla; kodlamanın, özellikle mahkumların hayatlarını değiştirebileceğine inanıyor. Chan, 2019'da Oklahoma'da bir hapishaneye gitti ve Last Mile adlı bir program aracılığıyla hapsedilen kadınlara dersler verdi. Burada Priscilla’nın odaklandığı problem, mahkumların serbest kaldıktan sonra iş bulamamaları ve yüzde 70’inin hapishanelere geri dönmesi idi.
Ünlü sabah programı CBS Morning’e konuk olan Priscilla, hapsedilen kadınlara mesleki eğitim vererek bu oranın yüzde 30’a; ‘Last Mile’ programı ile yüzde sıfıra düşebileceğini anlattı. Priscilla Chan Zuckerberg, halen Chan Zuckerberg Girişimi ile sağlık, çevre, eşitlik, eğitim ve istihdam gibi konularda projeler üretmeye, araştırmaya ve desteklemeye devam ediyor.
