Koronavirüs tüm dünyada hızla yayılmaya devam ediyor. İlk çıktığı zaman çok büyük bir sorun gibi gözükmeyen virüs, zaman geçtikçe tehlikeli bir hâl almaya başladı ve kısa bir süre sonra da dünya çapında bir salgına dönüştü.
Koronavirüsle alakalı yapılan matematiksel tahminler, virüsün dünya çapında salgına dönüşeceğini anlamakta yetersiz kaldı ancak araştırmacılar yeni modeller üzerinde çalışıyor. Konu, virüsün toplum içerisinde yayılmasına geldiğinde sosyal medyada yapılan paylaşımlar ve haberler, olayın gidişatını tahmin etmek için geliştirilen matematiksel modellerde kullanılan bilgilerdir. Bu modeller, başlangıçta alınan verilere bel bağlar ancak modellerin çoğu yayılan virüsün sürekli aynı kalacağını varsayar.
Virüslerin mutasyonunun hesaba katıldığı matematiksel modeller:
Virüs yayılımı, hızlıca ve çarpıcı biçimde değişebilir. Örneğin virüsler, durmadan değişen oranlarda mutasyona uğrar. Carnegie Mellon ve Princeton Üniversitesi'nden araştırmacılar, bu eksiklikle mücadele etmek için bulaşıcı virüsün mutasyonunu da hesaba katan bir matematiksel model üzerinde çalışıyor. ABD ordusu tarafından finanse edilen ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi'nde yayınlanan çalışmada görevli araştırmacılar ''Mutasyonu göz ardı ediyorsak salgının önemini ciddiye almıyoruz demektir'' şeklinde konuştu.
1940'tan beri ortaya çıkan virüslerin %60'ı koronavirüste olduğu gibi hayvanlardan insanlara geçmiştir. Ekip, hayvanlardan insanlara geçen bu tarz hastalıkların hayvandan insana ve insandan insana geçişinin, patojenin insan vücuduna iyi adapte olmuş bir yapıya dönüşmesine bağlı olduğunu belirtti.
Çalışmayla alakalı konuşan Osman Yağan, ''Bu evrimsel değişikliklerin çok büyük etkisi var. Zaman içindeki olası değişiklikleri dikkate almazsanız hasta olan insanların sayısını yanlış tahmin edersiniz'' dedi. Araştırmacılar, oluşturdukları modelin gerçek verileri kullandığını ve teorinin, gelecekteki salgınları tahmin etmede ve virüsün yayılışını anlamada yardımcı olacağını umduklarını belirttiler.
