2.000 yıl boyunca Meksika'nın güneydoğusundan, Honduras, El Salvador ve Guatemala'ya kadar uzanan Mezoamerika bölgesinde hüküm süren Maya medeniyeti, kireçtaşından kurdukları görkemli şehirleri, etkileyici piramitleri ve dini tapınakları ile her zaman ilgi odağı olmuştur.
Sanat, mimarlık ve matematik alanındaki ustalıkları sayesinde antik çağın en gelişmiş medeniyetlerinden biri olan Mayalar, bugün bile hala kesin olarak belirlenemeyen çeşitli etkenler nedeniyle sadece 200 yıl içinde neredeyse tamamen çöktü.
Brandeis Üniversitesi'nden antropoloji profesörü Charles Golden, Brown Üniversitesi'nden biyoarkeolog Andrew Scherer ve Meksika, Kanada ve ABD'den bir araştırmacı ekibi, Antik Maya Krallığı’nın geçmişine ışık tutacak çok önemli bir keşfe imza attı.
Antik Maya Krallığı Sak Tz dönemine ait olan anıt
Araştırmacılar, Antik Maya Krallığı Sak Tz'i 'nin uzun süredir kayıp başkentinin, Meksika’nın Chiapas eyaletinde bulunan bir büyükbaş hayvan çiftliğinin arka bahçesinde saklandığına dair çok önemli kalıntılara ulaştı.
Bölgeyi Haziran 2018’den bu yana kazan ekip, ritüelleri, savaşları, efsanevi bir su yılanını ve bir yağmur tanrısının dansını tanımlayan önemli bir yazıt içeren Maya anıtlarından bir mezar buldu. Aynı bölgede piramit kalıntıları, kraliyet sarayı ve oyun sahası da keşfeden araştırmacılar, söz konusu bulguların eski Maya siyaseti ve kültürü ile ilgili eksik parçalardan bazılarını tamamlamasını umuyor.
Bugünkü Meksika-Guatemala sınırında yer alan Sak Tz'i Krallığı, nispeten küçük bir bölgede hüküm sürüyordu. Kırsal kesimde yaşayanlar çok çeşitli mahsulleri hasat ederek, çanak çömlek ve taş aletler üretiyorlardı. Golden ve meslektaşları, insanların bu malları sattıkları pazar yerinin kalıntılarına da ulaştı.
Şehrin kuzeydoğu ucunda 45 metrelik bir piramidin kalıntıları ile konut ve dini ritüeller için kullanılan çeşitli yapılar keşfeden ekip, başkentin dik duvarlı derelerle çevrili olduğuna dair kanıtlar buldu. Halkın sürekli savaş tehdidi ile karşı karşıya olduğunu belirten Golden, inşa ettikleri duvarlarla diğer medeniyetler tarafından gelen tehditleri bertaraf etmeye çalıştıklarını söyledi.
Araştırmacılar şimdi, antik kentin mimari yapısını ve topoğrafyasını çıkarmak için lazer darbeleri ile bir nesne veya bir yüzeyin uzaklığını anlamaya yarayan LIDAR teknolojisini kullanacaklar. Kazılarda elde edilecek bulguların, Maya medeniyetine dair pek çok gizeme ışık tutması bekleniyor.