İsviçre’nin Basel kentinde kurulmuş olan Bank of International Settlements (BIS), merkez bankalarının arasında işbirliği ve koordinasyonun kurulabilmesi amacıyla kurulmuş olan bir organizasyon. Organizasyonun şu anda 63 üyesi bulunuyor ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da organizasyonun üyeleri arasında.
Bankanın yapmış olduğu araştırmada, ülkelerin merkez bankalarının kripto para üretme konusundaki tavırlarını inceledi. Elde edilen sonuçlar da bir rapor haline getirilerek yayımlandı.
Bankaların yaklaşık % 70’i kendi dijital paraları üzerine o veya bu şekilde çalıştıklarını söyledi. Bu merkez bankaları, dünyadaki nüfusun yüzde 80’ini ilgilendiriyor.
İsveç, Uruguay ve Güney Afrika’nın da aralarında bulunduğu bazı ülkeler pilot uygulamalar dahi geliştirdi. BIS’in araştırmasına göre merkez bankalarının içinde kendi dijital parasını üretme iznine sahip olanların oranı dörtte bir bile değil. Bankaların yüzde 40’ı da bu konunun geleceği hakkında kesin birşey söyleyemiyor. Rapora göre belli sayıda merkez bankasının pilot çalışmaları var ve bu bankaların bile çoğu kısa ya da orta vadede kendi dijital parasını çıkarmayacak.
Raporun ortaya koyduğu bir başka gerçek, merkez bankalarının oldukça dikkatli olarak ilerledikleri. Çoğu merkez bankası için yeni sistemin maliyeti getirisinden önde. Ukrayna gibi bazı ülkelerde kripto paraların serbestleştirilmesini savunan politikacılar var. Bu politikacılar kripto paraların gelişmesine izin verilmesi, büyük ticari kuruluşların da finans teknolojilerine katılım göstermesi taraftarı. Yine de bu konuda atılan çok az adım var.
Raporda dikkat çeken bir başka nokta ise kripto paraların genel olarak iki farklı amaçla kullanılmak üzere üretimi fikri. Buna göre merkez bankalarının ürettiği dijital paralar iki farklı şekilde kullanılacak. Bunlardan birincisi, bankalararası finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi için kullanılacak olan ve büyük meblağları temsil edecek olan, toptan satılan dijital paralar. Diğeri ise var olan banknotların ve madeni paraların yerine geçecek olan dijital paralar. Yine de çoğu merkez bankası görevlisinin BitCoin’i paranın geleceği olarak değil, güzel bir niş ürün olarak gördüğü de gerçek.
Eğer Bitcoin 0 (Sıfır) Dolara Düşerse Ne Olur?
Raporda son olarak da merkez bankalarının dijital para birimlerine olan yaklaşımlarına yer verildi. Buna göre dijital paralar merkez bankalarının gözünde her zaman küçük kalacak paralar olarak göze çarpıyor. Sebebi ise dijital paraların günlük alış verişte çok kabul görmemesi, uyumluluk sorunları, halkın sistemin risklerini iyi anlaması ve kısıtlamalar ile doğrudan yasaklar.” olarak göze çarpıyor.
