Mikrodalga fırınlar, onlarca yıldır dondurulmuş yemeklerden paketlenmiş öğünlere kadar birçok şeyi pişirmemize olanak sağlayan mutfakların vazgeçilmez bir ürünü oldu. Ancak yemeğinizi ısıtırken bir mikrodalga fırının yanında ne kadar güvenli olduğumuzu ve herhangi bir radyasyonun mikrodalgadan sızıp sızmadığını merak ediyor olabilirsiniz. Peki, gerçekten mikrodalga fırınlar hakkında endişelenmeniz gerekiyor mu? Kısa cevap, aslında gerekmiyor. ABD Gıda ve İlaç İdaresi’ne (FDA) göre mikrodalga radyasyonundan kaynaklanan yaralanmalar oldukça nadirdir. Ancak, bir mikrodalga fırın kullanırken kendinizi güvende tutmak için alabileceğiniz bazı önlemlerde mevcuttur.
Mikrodalgaların zararı henüz bulunamadı
Mikrodalgalar FDA’ya göre uzayda hareket eden bir tür elektromanyetik radyasyon veya enerji dalgalarıdır. Elektromanyetik radyasyon, radyo dalgaları, görünür ışık, X ışınları ve gama ışınları dâhil olmak üzere farklı biçimler alıyor. FDA, mikrodalga dalgalarını bir tür “iyonlaştırıcı olmayan radyasyon” olarak nitelendiriyor, yani bu dalgaların elektronları atomlardan çıkarmak için yeterli enerjileri bulunmuyor. Amerikan Kanser Topluluğu'na göre, mikrodalgaların hücrelerin içindeki DNA'ya zarar verdiği kesin olarak bilinmiyor.
Mikrodalga fırınlar X ışınları ile aynı sağlık risklerini oluşturmasalar bile, bu onların tamamen risksiz oldukları anlamına gelmiyor. Mikrodalgalar su moleküllerini titreştirerek ısı üretiyor ve bu sayede yiyecekleri ısıtıyor. Teoride, mikrodalgalar vücut dokularını yiyecekleri ısıttıkları gibi ısıtabilirler ve yüksek seviyelerdeki mikrodalgalar FDA'ya göre yanık ve kataraktlara neden olabilir. Ancak FDA, bu tür yaralanmaların çok nadir olduğunu ve genellikle insanların fırındaki açıklıklardan sızan büyük miktarda radyasyona maruz kaldıklarında bu belirtilerin meydana geldiğini söylüyor.
Mikrodalga fırınların daha güvenli tasarlanması gerekiyor
FDA, bu tür radyasyon sızıntılarını önlemek için mikrodalgaların belirli bir şekilde tasarlanması gerektiğini belirtiyor. FDA’ya göre mikrodalga fırınların, kapağı açıldığı anda mikrodalgaların üretimini durduran iki adet kilit sistemine sahip olması gerekiyor. Sonuç olarak, FDA, fırından sızan fazla mikrodalgaların, kapak menteşesine, mandalına veya contaya zarar gelmediği sürece herhangi bir riskinin bulunmadığını söylüyor. Yine de FDA, mikrodalga fırın kullanırken dikkatli bir şekilde kontrol etmemizi ve herhangi bir hasar durumunda fırını kullanmamamız gerektiğini söylüyor. Buna ek olarak uzun süre boyunca çalışan bir mikrodalga fırının yanında çok fazla durmamamız gerektiğini de güvenlik önlemi olarak görüyor.
Daha dikkatli olmakta fayda var
Mikrodalga fırınlardan kaynaklanan yaralanmaların en çok görüldüğü konu ise insanların sıcak kaplara dokunması veya aşırı ısınmış sıvıların patlaması. FDA, insanların mikrodalgadan çıkan sıcak yiyeceklere karşı daha dikkatli olması gerektiğini öneriyor. Ayrıca FDA, bir bardağı su ısıtmak için bir mikrodalga fırına koyduğunuzda, suyun kaynama noktasından bile fazla ısınabileceğini ve böyle bir durumda suyun kaynama belirtileri göstermeyeceği için yaralanmaların meydana gelebileceğini belirtti.