Tutankamon belki de gelmiş geçmiş en tanınmış firavunlardan bir tanesiydi. Milattan önce 1323 yılında öldüğünde, sadece 9 senelik kısa bir hükümdarlık süresi geçirmişti. Fakat birçok kişinin hafızalarında firavun kelimesi ile özdeşleşen Tutankamon, kökleri çok eski zamanlara dayanan kadim Mısır Medeniyeti'nde sadece ufak bir yere sahipti.
Tutankamon günümüz popüler kültüründe de önemli bir yere sahip. Hakkında çıkan birçok belgesel ve filmin arkasında, bol bol rivayet edilen sözde Tutankamon laneti yatıyor. Aslında bu kadar popüler olmasının bir başka sebebi de diğer diğer firavunların aksine, sahip olduğu özel eşyalarının günümüze kadar muhafaza edilebilmesi.
Bunun en büyük sebebi ise Tutankamon’un ölümünden kısa bir süre sonra, mezarının üstüne bir işçi kampının kurulması. Böylece dönemin mezar soyguncuları, kendisinin yer altında bulunan odacıklar şeklindeki mezarına ulaşamıyorlar. 1922 yılında arkeolog Howard Carter’ın Mısır'da Tut'un peşindeki yolculuğu, yaptığı kazı sırasında bulunan merdiven ise son buldu. Merdivenin sonunda, Tut'un ve eşyalarının olduğu mezar odalarını keşfettiler.
Her ne kadar Tutankamon güçlü bir lider olarak karşımıza çıkmasa da Mısır halkı tarafından, inançları gereği "yarı-tanrı" olarak karşılanmıştı. Bu nedenle Tutankamon’un öteki dünyada da şaşalı bir hayat sürebilmesi için mezarı ağzına kadar yüzlerce farklı obje ile doldurulmuştu. Bütün bu objelerin çıkarılması ve sınıflandırılması Carter’ın tam 8 yılını aldı. Bugün ise sadece ufak bir bölümü Kahire’deki Mısır Müzesi’nde sergileniyor.
Tutankamon'un mezarında bulunan tuhaf nesneler:
Tutankamon’un defin maskesi:
Tabii ki bu maskenin bu kadar ünlü olmasının altında yatan bir sebep var. Güzelce dokunan ve son derece dikkatli çizgilerle işlenen bu maske, çocuk kralın ideal görüntüsünü temsil ediyor. 2015 yılının başında, Tutankamon’un sahip olduğu sakal eklentisinin kırıldığı, alelacele yerine yapıştırıldığı dedikodusu da ortaya çıkmıştı. Fakat Mısır Müzesi yöneticisi bu iddiayı daha sonra yalanladı.
Anubis’in heykeli:
Mısır inancına göre, öteki dünyaya girmek isteyen ruhların kontrolünü yapan Çakal başlı tanrı Anubis, Tut'un mezarında tam bir köpek görüntüsünde tasvir edilmiş. Aynı zamanda mumyalama ile özdeşleşen Anubis’in mezarları koruduğu düşünülüyordu. Ölüm tanrısı olarak da bilinen Anubis, Mısır mitolojisinde önemli bir yere sahip.
Mısır'da yastık olarak kullanılan kafalık:
Günümüzde hafızalı köpük adında garip bir isme sahip fakat son derece rahat yastıklar varken, bu kafalığın çok da rahat gözükmediği ortada. En azından mitolojik olarak hava ve rüzgar tanrısı Shu, kafanızı hafifçe kaldırmanıza yardım ederse bir nebze daha rahat olduğu düşünülebilir. Bu tarz kafalıklar, Mısır tanrılarının mezarlarında uyku alışkanlıklarını gösteren oldukça popüler bir aksesuar olarak karşımıza çıkıyor.
Tutankamun'un organlarının bulunduğu, kapakları Tutankamun şeklinde olan kavanozlar:
Bu mermer sandıkta, 4 farklı Tutankamon figürünün yüz yüze geldiği görülüyor. Bunlar Tutankamun mumyalanmadan önce organlarının çıkartılıp saklanmaya başladığı kanopik kavanozlar. Mısırlılar, bu organlara öldükten sonra da ihtiyaç olabileceğini düşünmüşlerdi. Her 4 kavanozda da Tutankamon’un yüzü kapak olarak kullanılmış.
Tutankamon’un yelpazesi:
Mısır’ın son derece sıcak bir iklime sahip olduğu bilinen bir gerçek. Eğer bir Tutankamun iseniz, sahip olduğunuz yelpazenin önemi bir kat daha artıyor. Normal bir insandan farklı olarak, parlatılmış ve desenlendirilmiş bir yelpazeye sahip olabiliyorsunuz.
İlkel Monopoly olarak bilinen senet oyunu:
Bir firavun olabilirsiniz, fakat bu sizin oyun oynayıp eğlenmenize engel değil. İşte bu düşünceden yola çıkarak, Tutankamun öldüğünde 1800 yıldır oynanmakta olan Senet oyunu da onunla birlikte gömülmüştü. Bu oyun toplumun her kesiminde son derece popülerdi. Her ne kadar kuralları yıllara meydan okumak konusunda pek başarılı olamamış ve kaybolmuşsa da, bazı çıkarımlarda bulunmak mümkün.
Leopar kafası:
Burada son derece tatlı gözükse de, Güney Afrika’dan getirilen gerçek leoparların Mısır soyluları tarafından sevildiği ve son derece tehlikeli oldukları biliniyordu. Hiyerogliflerde de karşımıza çıkan bu leopar kafası figürü, güç ve soyluluk ile bağdaştırılıyordu.
Fırlatma çubukları:
Almanya’da sergilenmekte olan bu fırlatma çubukları, Tutankamon’un öteki dünyada kuşları avlamak isteyebileceği düşünüldüğünden mezarına koyulmuştu. Avustralya'da geliştirilen antik eşya boomeranga çok benzemiyor mu?
Mısır Yaratıcı Tanrı heykeli ve Ptah heykeli:
Güzel yüz, gerçeğin efendisi, adaletin ustası ve sonsuzluğun efendisi gibi birçok unvana sahip olan bu heykel, Tutankamon’un mezarının inşaasında çalışan mimarların ve esnafların yaratıcı tanrısı Ptah’a ait. Mısır mitolojisinde Ptah aynı zamanda duaları dinleyen bir tanrı olarak yer alıyor.
Kutsal bokböceği kolyesi:
Antik Mısırla belki de en fazla özdeşleşen hayvan bokböceğidir. Bu böcekler Mısır toplumunda oldukça popüler bir yere sahiptiler. Bu bokböceği ise, güneş tanrısı Ra’nın gün doğumu formu, böcek kafalı Khepri ve gökyüzü tanrısı Horus’un kanatları ile özdeşleşmiştir. Elbette canlının o zamanlardaki adı bugünkü gibi değildi. Olsaydı ciddiye alınır mıydı, bilmiyoruz.
Soylulara ait at arabası:
Tutankamon’un at arabası, kendisi mezarına yerleştirilmeden önce parçalara ayrılmıştı. Fakat Kahire Müzesi bu parçaları müzede sergilemek üzere tekrardan inşaa etti. Son zamanlarda ise, bazı araştırmacıların ortaya koydukları verilere göre Tutankamon’un ölüm sebebi at arabasından düşmesi olabilirdi. Fakat yine de bir kaza ya da hastalığın ölümüne sebep olma ihtimalinin daha yüksek olduğu düşünülüyor.
Çocuk Tutankamon:
Estetik ve genetik etkilerin sonucunda, Tutankamon’un tasviri karşımıza anormal bir şekilde çıkıyor. Tutakamon’un babası olan ve çok dinli Mısır coğrafyasını, Aten’in tek dinli inancına geçirmeye zorlayan Akenaten’di. Sanata daha doğal bir bakış açısı kazandıran ve bu süreçte ailesinde ortaya çıkan garip kafatası şekillerini de dökümanlaştıran Akenaten, aynı zamanda Tutankamon’un annesinin kardeşiydi.
Savaşın süslü resmi:
Mısır'daki yöneticiler öldükten sonra unutulmak istemezlerdi. Bu resimde görebileceğiniz üzere, Tutankamon at arabası üstünde elinde yayı ve oku ile muhtemelen Suriyeli olan düşmanlarını hedef alıyor. Resimdeki korkunç detaylardan bir tanesi de Tutankamon’un düşmanlarının kesilen ellerini kabul etmesi olarak karşımıza çıkıyor.
Tuhaf parfüm kapları:
Carter’a göre, Tutankamon’un mezarında içinde kokulu merhem bulunan bu kapların içinde hırsızların parmak izleri hala duruyordu. Örneğin bu kap, büyük göbekler ve iri göğüslere sahip ve iki farklı şekilde tasvir edilmiş doğurganlık tanrısı Hapi’nin Nil’in yıllık taşısını seyredişini tasvir ediyor.
...ve tabii ki Tutankamon’un kendisi:
Tutankamon ve ünlü akrabalarının mumyaları üzerinde yapılan analizlere göre Tutankamon, güçsüz ve hasta bir görünüme sahipti. Ayrıca yumru ayaklı ve sıtma hastalığı geçiren bir kişiydi. Kardeşi kadar yakın bir akrabasıyla evlenen Tutankamon'un 2 kız babası olduğu ancak bu kızların da kısa sürede yaşamlarını yitirdikleri biliniyor
Tutankamon belki Mısır uygarlığında büyük bir yere sahip değildi, fakat ondan günümüze kalan eşyalar, Antik Mısır hakkındaki birçok bilinmeyene ışık tuttu. Onun hakkında oluşan kültürel bilgi birikimi ise günümüzde önemli bir yere sahip.
