ABD ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında devam eden 'yeni ölümcül koronavirüsün laboratuvar ortamında üretildiği' tartışması bir sonucu bağlanmış değil. Yalnızca ABD'li ve Çinli yetkililer değil, birçok insan da yeni koronavirüsün insan yapımı olduğunu ve biyolojik silah olarak kullanılıyor olabileceğini düşünüyor. Bilim insanları bu konuda da net bir karar veremezken, insan yapımı virüs sızıntıları üzerine ürkütücü bir uyarı yayınlandı.
Bulletin of the Atomic Scientists'ten Dr. Lynn C. Klotz, başta ABD, Çin ve Hollanda'da olmak üzere, dünya çapındaki 14 laboratuvardan dışarıya modifiye edilmiş grip virüsü sızıntısı yaşanması ihtimalinin 'kabul edilemeyecek ölçüde yüksek' olduğunu öne sürüyor. Gelecekte bu tip sızıntıların engelleneceğini garanti etmenin neredeyse imkânsız olduğunu vurgulayan Klotz'un hesaplamalarına göre, hava yoluyla bulaşan grip virüslerinin dışarıya sızma ve 1918'deki İspanyol gribinde olduğu gibi 50 ila 100 milyon insanı öldürebilecek bir salgın yaratma riski yüzde 0,246.
Risk faktörünü virüslerin 'geliştirilmesi' oluşturuyor
Araştırmadaki risk faktörünü, bilim insanlarının grip virüsünü memelilere bulaşabilir hale getirmek için düzenleme ve 'geliştirme' yapması oluşturuyor. 'İşlev kazanma' araştırmaları olarak bilinen bu araştırmalarda, görünüşte araştırmacılara mutasyon durumunda üstünlük sağlamak için doğadaki grip virüslerinden karşı hızlı davranmalarını hedefliyor.
Klotz'a göre muhtemel sızıntılar üç yolla gerçekleşebilir: Birincisi, bir laboratuvar çalışanının laboratuvardan kaptığı tespit edilmemiş ya da bildirilmemiş bir enfeksiyon; ikincisi, zararsız olarak sınıflandırılan bir virüs; üçüncüsü, akli dengesi yerinde olmayan bir çalışan veya şeytani niyetli bir kişi tarafından virüslerin bilinçli olarak dışarı sızdırılması. ABD'deki 3. seviye biyo güvenlik laboratuvarlarından elde edilen verilere bakılırsa, potansiyel virüse maruz kalma durumlarının sorumlusu yüzde 67 ila 79,3 ile insan hatası.
Bilim insanının tahminlerine göre, dünya çapında tehlikeli laboratuvar yapımı virüsler üzerinde çalışan laboratuvarlar ABD, Çin, Hollanda, İngiltere, Japonya, İtalya ve Güney Kore'de. Bazı ülkeler geçmişte işlev kazanma araştırmalarını kısıtlamak istese de, kurallar esnek ve bilim insanları bu kuralların etrafından dolaşmanın yollarını buluyorlar. Bulletin of the Atomic Scientists'in uyarıları da yeni değil. Koronavirüs pandemisinden önceki yıllarda, bilim insanları yeni ölümcül koronavirüsle benzer yapıya sahip yarasadan türetilmiş virüsler üzerinde yapılan araştırmaların tehlikelerine dikkat çekmişlerdi.