Güneş sisteminde Dünya’dan hemen sonra gelen ve bu sistemdeki tek gezegenin bizim dünyamız olmadığı fark edildiğinden bu yana insanlığın en çok dikkatini çeken gezegenlerin başında gelen Mars’ı keşfetmeye dair yıllardır pek çok çalışma yapılıyor. Bu çalışmaların odak konusu ise genellikle Mars’ın üzerinde, artık olmasa bile bir zamanlar yaşam olup olmadığının araştırılması oluyor.
Bu hususta şimdiyse NASA ve temelde 'sorunlarla yaratıcı fikirler ve çözümler arayanları bir araya getiren' bir platform olan HeroX, Mars'ın yaşama ev sahipliği yapma potansiyeliyle ilgili verileri analiz etmenin daha iyi yollarını bulmak adına bir yarışma düzenliyor. Perseverance ve Curiosity gibi Mars keşif araçlarından gelen bilgileri otonom olarak analiz etmek için bir araç oluşturulmasını amaçlayan yarışmanın birincisine ise 30 bin dolar, yani 442.935 TL ödül verileceği bildiriliyor.
Yeni sistem ile keşif araçları tarafından toplanan verilerin taranmasını amaçlanacak
Eski zamanlarda yüzeyinde sıvı halde su bulunması nedeniyle Mars’ın yaşama ev sahipliği yapmış olabileceğine inanılıyor. Her ne kadar Mars’ta bir noktada yaşam olup olmadığı veya bu yaşamın günümüze kadar gelip gelmediği bilinmese de, gezegenden incelenmek üzere Dünya’ya gelecek bozulmamış bir örnek için NASA ve Avrupa Uzay Ajansı’nın birlikte çalışıyor olması bile başlı başına bir heyecan kaynağı olmaya yetiyor.
Uzaydan yeryüzüne olan iletişim kanalı sınırlı bant genişliğine sahip olduğundan, giderek daha fazla mühendis uzay araçlarının gezegenden topladığı ilginç verileri Dünya’ya göndermeden önce tarayarak seçmesini ve ayıklamasını istiyor. "Keşif araçları ve Dünya arasındaki iletişim, sınırlı aktarım hızları ve kısa günlük iletişim pencereleri ile ciddi şekilde kısıtlı" diyerek bilim insanlarının bu sorununa dikkat çeken HeroX’in internet sitesinde bulunan yarışma sayfası, "Dünyadaki bilim insanları keşif aracından örnek veriler aldıklarında, sonraki işlemleri öncelik sırasına koymak ve bu talimatları uzay aracına geri göndermek için bunları hızla analiz etmeli ve kimyaya dair zor çıkarımlar yapmalıdırlar." şeklinde ifade ediyor.
Son başvuru 18 Nisan
Bununla birlikte HeroX, katılımcıların bir maddenin ısıtıldığında serbest bıraktığı uçucu bileşikleri inceleyen gelişmiş bir gaz analizinden kimyasal bileşiklerin "ailelerini" tespit edebilecek modeller oluşturmaları gerektiğini ve analizin analog numuneler üzerinde yapılacağını kaydediyor. Yarışma sayfasına ayrıca kazanan tekniklerin Mars’tan gelen verileri analiz etmeye yardımcı olmak için kullanılacağı, hatta potansiyel olarak gezegensel görev araçları için gelecekteki tasarımları bilgilendirme görevi dahi görebileceği belirtiliyor.
Öte yandan HeroX, platformun sonuçları gezegen jeologları, analitik kimyagerler ve veri bilimcileri de dahil olmak üzere çok sayıda topluluk ile paylaşmayı planladığını ifade ediyor. "Bu zorluktaki çözümler, sürekli araştırma ve geliştirme için bir başlangıç noktası olarak hizmet etmeyi amaçlamaktadır" şeklinde aktaran HeroX "Yarışmanın organizatörleri, devam eden iyileştirme için yarışmadan sonra verileri çevrimiçi olarak kullanıma sunmayı amaçlıyor" ifadelerini kullanıyor.
Son başvuru tarihi 18 Nisan olan yarışmanın detayları için buraya tıklayabilir, dilerseniz HeroX yarışma sayfasını ziyaret edebilirsiniz.