Lockheed Martin firması tarafından üretilen uzay aracı InSight, Mayıs 2018'de Kaliforniya, Vandenberg Hava Üssü'nden başladığı 480 milyon kilometrelik yolculuğunu, aynı yılın kasım ayında tamamlamış ve Mars yüzüne başarılı bir iniş gerçekleştirmişti. O tarihten bu yana Kızıl Gezegen’de sismik araştırmalar yapan robotik uzay aracı, gerçekleştirdiği sondaj faaliyetleri sayesinde Mars’ın derinliklerinde yaşanan süreçlere dair çok önemli veriler topluyor.
NASA, InSight’ın Mars’taki ilk 12 ayında elde ettiği verileri ilk kez paylaştı. Nature Geosciences dergisinde yayınlanan verilere göre uzay aracının indiği kraterin içindeki manyetik alan, tahmin edilenden 10 kat daha güçlü. ‘Homestead hollow’ adlı krater, Mars’ın Elysium Planitia bölgesinde bulunuyor.
InSight: Mars, Güneş nedeni ile atmosferini kaybetti
Daha önce Mars’ın manyetik alanına dair veriler, yalnızca gezegenin yörüngesindeki uydulardan geliyordu ancak InSight’ın manyetik sensörü tarafından elde edilen yeni bulgular, Mars'ın milyarlarca yıl önce sahip olduğu küresel manyetik alanın doğasını ve gücünü anlama açısından çok kritik bir adım olarak nitelendiriliyor.
Bilim insanları, keşfedilen devasa manyetik alanın yaklaşık 4,2 milyar yıl önce aniden 'kapandığını' tahmin ediyorlar. Bunun, birkaç yüz milyon yıl boyunca Güneş'in üst atmosferinden yayılan bir plazma dalgasının Mars atmosferini yavaşça ‘soymasıyla’ sonuçlandığını belirten araştırmacılar, süreç sonunda Kızıl Gezegen’in bugünkü halini aldığını belirtiyor.
Aslında Dünyamız da, Mars gibi Güneş’ten gelen sıcak plazmalara maruz kalıyor ancak saniyede 450 km hızla ilerleyen çok sayıda yüklü parçacık, Dünya'nın manyetosferi tarafından emiliyor. Böylece Plazmayı içeren Güneş rüzgarlarından korunmuş oluyoruz. Mars’ta böyle bir manyetosfer olmadığı için gezegen, Güneş rüzgarlarından ve buna bağlı hava olaylarından kötü bir şekilde etkileniyor.
Mars’ta yaptığı sismik araştırmalar ve sondaj faaliyetleri ile pek çok gizemi aydınlatmaya başlayan InSight, 2020'nin sonuna doğru iki yıllık birincil misyonunu tamamlayacak. Sonraki dönemde gerçekleştireceği X-bandı radyo ölçümleri ile gezegenin çekirdeğinin gerçek doğasını ortaya çıkarmayı amaçlayan uzay aracı, Mars başta olmak üzere diğer gezegenlerin oluşumuna ve evrimine ışık tutacak.
