NASA, kızıl gezegen Mars'ı keşfetmek amacıyla geçtiğimiz yıl, Insight isimli uzay aracını Mars'a gönderdi. Araç hala başarılı bir şekilde verilen görevleri yerine getiriyor. Araç, kızıl gezegende tek başına çalışmıyor. Insight'ın gezegen üzerine yerleştirdiği bir araç, Mars'ın sismografı olarak görev yapıyordu. Ardındansa Insight, sıcaklığa duyarlı olan bir başka aracı Mars'ın yüzeyine yerleştirdi ve bu araca da "Köstebek" adı verildi.
Köstek aracının görevi, Mars'ın yüzeyinde delik açmak ve gezegenin sıcaklık değişimleriyle fiziksel özelliklerini değerlendirmekti. Araç normal koşullarda Mars'ın derinliklerine doğru 16 metre boyunca kazı yapacaktı ancak işler beklenildiği gibi yürümedi. Köstebek, Mars yüzeyinde sadece 30 santimetrelik bir delik açabildi. Beklenmedik bu olay, NASA'nın stratejilerini değiştirmek zorunda kalmasına neden oldu.
Köstebek aracının neden kazı yapamadığını anlamaya çalışan bilim insanları, Insight aracından gelen görüntüleri incelediler. Aracın bulunduğu bölgenin toprak yapısı beklenenden çok daha yumuşaktı ve gelen görüntülerde net olarak görülebiliyordu. NASA, toprak yapısının görülebildiği o kesiti Twitter üzerinden paylaştı. İşte o görsel;
Görselde aracın yer değiştirmesiyle birlikte toprağın yumuşak yapısının almış olduğu şekil açıkça görülebiliyor. Bilim insanları, bu toprak yapısının Köstebek aracının kazma işlemi sırasında cihazı sıkıştırdığını ve bu yüzden kazma işlemine devam edemediğini düşünüyorlar. Konuyla ilgili olarak bir başka düşünce ise Köstebek aracının sıkışma nedeni olarak bir kayaya denk gelmiş olabileceğiydi.
NASA, paylaştığı tweet ile 386 milyon kilometre uzaklıkta toprağa saplanmış olan bir uzay aracını kurtarmaya çalıştıklarını belirtti.
NASA'da çalışan bilim insanları sorunu kısmende olsa anladıktan sonra aracı oradan nasıl kurtaracaklarına dair yeni bir yöntem geliştirmek için beyin fırtınalarını sürdürmeye devam ediyorlar. Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda bilim insanları, Insight'ın sahip olduğu robotik kolu kullanarak Köstebek aracının destek parçalarını hareket ettirebildiler. Bilim insanları şimdi, Insight'ı Köstebek'in yakınlarına getirerek bu bölgeyi az da olsa kazmak ve Köstebek aracının yeniden hareket kabiliyeti kazanmasını sağlamak istiyorlar.
