Uzayın derinliklerini keşfetmek için ille de devasa roketlere sahip, kocaman güneş panellerinden güç alan uydulara ihtiyacımız yok. NASA’nın iki küçük uydusu WALL-E ve EVE bunu ispatladılar.
MarCO tipi uydular, normalde gezegenimizin yörüngesinde bulunan küçük küp şeklinde uyduların modifiye edilmesiyle üretilen uydulardır. Bu uyduların derin uzay görevlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığını merak eden NASA araştırmacıları, WALL-E ve EVE adı verilen iki MarCO uydusunu InSight uzay aracı ile birlikte Mars’a yollamıştı.
InSight inişini neredeyse canlı olarak kontrolü sağlayan ve Mars ile Dünya arasında dakikalar içinde iletişim kurulmasını mümkün kılan bu küçük araçların görevleri de inişin ardından sona erecekti. WALL-E ve EVE ise çalışmaya devam ettiler.
Araçların yakın zamanda ‘sustukları’ bilgisi geldi. Bu araçların neden sustuklarına dair ise iki farklı teori var. Bu teorilerden birincisi, uzaydaki radyasyonun deterjan kutusu boyundaki minik uyduların elektronik devrelerini bozduğu yönünde. Diğer varsayım ise Güneş’ten uzaklaşan uyduların tam olarak güneş alamadıkları için enerjilerinin tükendiği teorisine dayanıyor.
Durum ikinci teorideki gibiyse WALL-E ve EVE’den yeniden haber almamız imkansız değil. Mars’ın yörüngesinde hareket eden araçlar, Güneş’ten uzaklaştıkça yıldızın yerini tespit edip ona göre panellerini ayarlamakta zorlanmış olabilirler. Uyduların yakın zamanda Güneş’e tekrar yaklaşacakları biliniyor.
NASA da bu iki uydudan vazgeçmiş değil. Çeşitli dönemlerde bu iki uyduyla iletişime geçmeyi deneyeceklerini belirten proje yöneticisi Joel Krajewski, çeşitli dönemlerde uydularla iletişime geçmeyi deneyeceklerini söylüyor.
MarCO modeli uydular ile iletişim kesilmiş olsa da genel olarak deneyin beklentilerin ötesinde başarılı olduğu görüşü hakim. Sadece 18,5 milyon dolara mal edilen araçların başarısı NASA’yı gelecek için de umutlandırıyor. Gelecekte bu uyduları daha çok görebiliriz.