NASA'nın Mars'taki yeni gözü kulağı olan Perseverance keşif aracı, bilim dünyası için yeni bir ilke imza attı. Dün gece resmi internet sitesi üzerinden yeni bir açıklama paylaşan NASA, Perseverance'ın Mars atmosferindeki bir miktar karbondioksiti oksijene dönüştürdüğünü ifade ederken; keşif bu işlemi Dünya dışı bir gezegende gerçekleştiren ilk araç olduğunu belirtti.
NASA'nın uzay teknolojileri görevinin ortak yöneticisi Jim Reuter, söz konusu gelişmenin Mars'taki karbondioksiti oksijene dönüştürme çalışmaları konusunda kritik bir adım olduğunu ifade ederken, deneyi gerçekleştiren cihazın yeni nesil versiyonlarının gelecekte insanlar tarafından gerçekleştirilecek Mars görevlerinin önünü açacağını dile getirdi.
MOXIE, karbondioksiti parçalayıp oksijen üretiyor
Karbondioksiti oksijene dönüştürme işlemi yalnızca astronotların Mars'ta nefes alabilmesi için değil, Dünya'dan Mars'a gidecek roketlerin dönüşte kullanılacak yakıtı da Dünya'dan Mars'a taşımaları ihtiyacını ortadan kaldırma potansiyeli açısından önemli. Zira görkemli, devasa roketlerin büyük bir kısmını yakıt tankları oluşturuyor.
Yaklaşık bir araba aküsü boyutunda olan MOXIE adlı deney aracı, Perseverance'in sağ ön tarafında bulunuyor ve bilim insanları tarafından "mekanik ağaç" olarak adlandırılıyor. MOXIE, bir karbon ve iki oksijen atomundan oluşan karbondioksit moleküllerini parçalamak için elektrik ve kimyadan faydalanıyor. MOXIE, karbondioksiti oksijene dönüştürme sürecinde yan ürün olarak ise karbonmonoksit oluşuyor.
MOXIE'nin devasa versiyonları 25 ton oksijen üretebilir
MOXIE'nin ilk oksijen üretme deneyinde 5 gram oksijen üretti ki bu miktar, bir astronota yaklaşık 10 dakika boyunca yetebilir. Ancak gelecek deneylerde MOXIE'nin daha da fazla oksijen üretebilmesi hedefleniyor zira söz konusu aracın saatte 10 grama kadar oksijen üretme kapasitesi bulunuyor.
Bilim insanları MOXIE'yi yalnızca insan yaşamı için hayatı olan oksijeni üretebilecek şekilde değil, aynı zamanda 800 santigrat derece gibi ekstrem koşullarda çalışabilecek şekilde tasarladı. MIT mühendisi Michael Hecht, MOXIE'nin bir tonluk versiyonunun bir roketin Mars'tan fırlatılabilmesi için gerekli 25 ton oksijen üretebileceğini öne sürüyor.
Mars atmosferinin yaklaşık yüzde 96'sı karbondioksit olduğundan, havadaki karbondioksiti oksijene dönüştürmek; yer altındaki buzu çıkarıp elektrolize ederek oksijen üretmeye çalışmaktan çok daha pratik olabilir. Dolayısı ile insanlığın Mars'taki geleceğinin MOXIE gibi mekanik ağaçlara bağlı olduğunu söylemek çok da yanlış olmaz.
