SpaceX’in CEO’su Elon Musk geçtiğimiz gün yeni nesil uzay gemisi Starship hakkında bir tweet attı. Musk’ın twitinden öncede NASA yönetici olan Jim Bridenstine’da 27 Eylül’de bir tweet atarak, “SpaceX’in duyurusunu dört gözle beklediğini” açıkladı.
Jim Brenstine, tweetine, “Mürettebatlı Uçuş Programı’nın gerisinde kalındı. NASA, Amerikan vergi mükellefinin yatırımlarına odaklanan aynı coşku seviyesini bekliyor. Teslimat zamanı.” sözlerini de ekledi.
Brenstine’ın bahsettiği Mürettebatlı Uçuş Programı, NASA’nın astronotlarının Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) şirketler tarafından götürülmesi projesi. NASA’nın genel müfettişi, SpaceX’in programda geç kalmasının nedenini finansman kaynaklarındaki eksikliklere bağladı.
Uzay programı takipçilerini asıl şok eden olay Jim Bridenstine’ın halka açık böyle bir tören öncesinde Boeing Genel Müdürü’nü çağırmış olması. Boeing de SpaceX’ gibi NASA için roket programı yürütüyor. Ancak Boeing’in SLS roketleri üzerindeki çalışman SpaceX’in gerisinden geliyor.
Elon Musk’a Bridenstine’ın açıklamaları sorulduğunda, “Starship’e ayrılan bütçe, SpaceX’in bütçesinin yüzde 5’inden daha az. Starship, SpaceX’in bütçesinin çok küçük bir kısmını harcıyor. Çok fazla kaynak gerektiren ve en zor kısım bir şeyi optimize etmek ve onu üretime sokmaktır. Açıkçası kaynaklarımızın büyük çoğunluğu Dragon ve Falcon’da, özellikle Crew Dragon’da” açıklamasını yaptı.
Aslında SpaceX, Dragon aracı ile nisan ayında Uluslararası Uzay İstasyonu’na başarılı bir uçuş gerçekleştirdi. Ancak bu uçuştan sonra bir testte Dragon aracının imha edilmesi nedeniyle SpaceX inceleme altına alındı. SpaceX, temmuzda yaptıkları bir açıklama ile sorunu tespit ettiklerini ve çoğunlukla çözdüklerini açıkladı.
Kamuya açıklama yapma yetkisi olmayan bazı NASA çalışanları, Elon Musk’ın kişisel odağının ne olduğunu merak ettiklerini söylediler. Başka NASA çalışanları ise SpaceX’in kendilerini hayal kırıklığına uğrattığını söylediler.
SpaceX’in baş tasarımcısı ise haftanın yedi günü çalıştığını ve 2018’teki sıkıntı döneminde fabrikanın zemininde yatmak zorunda kaldığı ile ilgili bir tweet attı.
Jim Bridenstine, daha önce de NASA’nın İnsan Araştırmaları Bölümü Başkanı Bill Gerstenmaier’i, Boeing’in SLS roketlerinin testlerindeki gecikmeden dolayı topa tutmuştu. Bridenstine’ın, Gerstenmaier’ın yerine geçmesi bekleniyor. Ancak bu konuyla ilgili henüz bir adım atılmış değil.
Boeing’in SLS roketleri için hala kontrolsüz test uçuşu ve uçuş güvenlik iptal sistemi testlerini yapması gerekiyor. SpaceX’in ise sadece uçuş iptal testini yapması gerekiyor. NASA, henüz bu testlerin neden yapılmadığını ya da geciktiren sebepleri açıklamadı.
Elon Musk ve Jim Bridenstine arasındaki sorunun ne olduğunu anlamak zor. Mürettebatlı Uçuş Programı’nda neler yaşandığını öğrenmeden bu sorunun kaynağını da öğrenmek çok zor. Bazı kaynaklar Bridenstine’ın Boeing’e dair siyasi olarak destek sağlamak istediğini belirtiyor.
