Penis kemiği veya baculum, memeli biyolojisindeki en gizemli yapılardan biridir. İnsanlar, atlar, eşekler, gergedanlar ve filler gibi bazı türlerde bu kemik bulunmazken birçok etobur türde ise karmaşık kıvrımları ve kancaları olan iyi gelişmiş penis kemikleri bulunur. Bu kemik şekillerinin tam olarak neye göre evrimleştiği ve ne işe yaradığıysa bilimin yanıt aradığı sorulardan biri.
Yeni bir çalışma kapsamında köpekler, kurtlar, aslanlar, ayılar, su samurları, morslar ve vizonlar dahil olmak üzere farklı hayvanlardan alınan 82 penis kemiğinin 3 boyutlu analizi sonrasında, penis kemiği şeklinin "çiftleşme sonrası cinsel rekabet" olarak adlandırılan şeyde rolü olabileceği sonucuna varıldı.
Neden bazı hayvanların penis kemiği daha karmaşık kıvrımlara sahip?
Dişiler aynı doğurganlık döngüsü sırasında birden fazla erkekle çiftleştiğinde bu erkeklerin spermleri yumurtayı döllemek için rekabet eder. Penis ucunun tasarımı, üreme yolunda zaten mevcut olan spermin yerini değiştirebilir ve yeni erkeğin önünü açabilir ancak penisi dişinin üreme yolunun içinde görüntülemeden bunu tam olarak bilmek mümkün değil.
Proceedings of the Royal Society dergisinde yayımlanan makalede erkek bal porsuğundaki penis kemiğinin en tuhaf görünümlerden birine sahip olduğu belirtiliyor. Dondurma kepçesine benzeyen bu kemik yapısının, diğer spermleri çıkarmak ve ardından rahim ağzını kapamak için bu şekilde evrilmiş olabileceği düşünülüyor.
Manchester Metropolitan Üniversitesi'nden baş yazar ve biyolog Charlotte Brassey ve ekibi tarafından yürütülen çalışma, penis kemikleri türlere bağlı olarak boyut ve şekil bakımından önemli ölçü de değişiklikler gösterse de "en karmaşık" penis kemiklerinin daha çok tek eşli olduğu düşünülen türler arasında yaygın olarak bulunduğunu gösteriyor.
Öte yandan uzun vadede çift olarak kalmayan çok eşli türlerde çubuk gibi daha pürüzsüz ve daha düz penis kemiklerinin yaygın olarak görüldüğü anlaşıldı. Tek eşli birçok dişinin aslında "eşleri" dışında çiftleştiğini belirten Brassey, karmaşık penis kemiği şekillerinin erkeklerin babalıklarını sağlamanın bir yolu olarak evrimleşmiş olabileceğini söylüyor.
