Türkiye’de depremin senelerce belirli aralıklarla yarattığı büyük tahribatlar, insanlar için deprem korkusunu da beraberinde getirdi. Yaşanan tahribatlar sonucunda; inşa edilen dayanıksız binalar sebebiyle hem müteahhitler, alınmayan önlemler sebebiyle hem yetkililer, dayanıksız binalara yerleştiği için ise hem vatandaş suçlandı. Suçlu bulunamadı fakat depremler ülkemizde on binlerce can kaybına yol açtı.
Geçtiğimiz sene gerçekleşen Elazığ ve İzmir depremlerinde, 1999'daki Marmara depreminin ardından kaynak oluşturmak için hayata geçirilen, bu nedenle deprem vergisi olarak bilinen Özel İletişim Vergisi'nin nerelerde kullanıldığı ve harcandığı gündeme gelmişti. Yetkililerin depreme ilişkin ne gibi önlemlerde bulunduğu merak edilirken, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, uzun yıllardır uzmanların uyardığı olası İstanbul depremine karşı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın aldığı tedbirleri sordu.
“2021 yılında 800 bin TL kaynak ayrıldı”
Tanrıkulu’nun İstanbul depremine yönelik verdiği soru yönergesindeki “İstanbul iline 2020 yılında bakanlığınız tarafından depreme karşı önlem almak için ayrılan kaynak miktarı nedir? 2021 yılında ne kadar kaynak ayrılmıştır?” sorusuna bakanlık, İstanbul’da Tapu ve Kadastro Müdürlüğü tarafından Deprem Performans Analizi için 2020 yılında 210 bin 794 lira kaynak ayrıldığı ve bu kaynağın harcandığı, 2021 yılında güçlendirme çalışmaları için 800 bin lira kaynak ayrıldığı yanıtını verdi. Ayrılan kaynak bütçesi İstanbul'da yaşan kişi sayısına bölündüğünde ise ortaya kişi başı 5 kuruş gibi trajikomik bir rakam çıkıyor.
81 ilde veri toplama çalışmalarının devam ettiği belirten bakanlık, kaynakların verimli kullanılmasını amaçlayan metot doğrultusunda tüm illerde çalışmaların başladığını açıklayarak, “Türkiye genelinde bugüne kadar toplam 3 bin 179 kamu binasında deprem dayanımlarının belirlenmesi ve gerektiğinde güçlendirme projelerinin hazırlaması çalışmaları bakanlığımız koordinasyonunda yapılmış olup, halen kurumlar tarafından talep edildiği taktirde bakanlığımızca bu çalışmalar yürütülmektedir” ifadelerine yer verdi.
Türkiye’de gerçekleşen büyük depremler
- 1509 İstanbul Depremi (7,2): Büyüklüğünün 7,2 olduğu tahmin edilmekte.
- 1939 Erzincan Depremi (7,9): Yaklaşık 33 bin kişi hayatını kaybetti, 100 bin kişi yaralandı ve 116 bin civarında bina yıkıldı. Erzincan depremi, dünyada meydana gelen büyük depremlerden biri olarak sayılıyor.
- 1976 Çaldıran Depremi (7,5): 3 bin 840 kişi hayatını kaybetti, 9 bin 232 bina hasar gördü. 2 bin kilometrekarelik bir alandaki evlerin yüzde 80'i yıkıldı.
- 1999 Gölcük (Kocaeli) Depremi (7,4): 17 bin 118 kişi hayatını kaybetti, 25 bine yakın kişi yaralandı.
- 1999 Düzce Depremi (7,2): 894 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 679 kişi yaralandı.
- 2003 Bingöl Depremi (6,4): En az 176 kişi hayatını kaybetti, 625 bina çöktü veya ağır hasara uğradı.
- 2011 Van Depremi (7,2): 601 kişi hayatını kaybetti, 1.966 kişi yaralandı.
- 2020 Elazığ Depremi (6,8): 41 kişiyi hayatını kaybetti, binin üzerinde insan yaralandı.
- 2020 İzmir Seferihisar Depremi (6,6): 116 kişi hayatını kaybetti, 1034 kişi ise yaralandı.
