1927 yılında kurulan Academy of Motion Picture Arts and Sciences, Türkçesi ile Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi 1929 yılında Oscar Ödülleri ya da diğer adıyla Akademi Ödülleri isimli bir organizasyon düzenlemeye ve o yıl sinemanın en iyilerini ödüllendirimeye başladı. Bu yıl 94.'sü düzenlenen Oscar töreninde yılın kazananları da dün gerçekleştirilen törende belli oldu. Ancak oyuncu Will Smith ve sunucu Chris Rock arasında yaşananlar, verilen ödüllerin bile önüne geçti. Sunucu Chris Rock, Will Smith’in eşi Jada Pinkett Smith’in saçıyla ilgili bir espri yaptı ve Will Smith bu espriye tokatla karşılık verdi.
Biz de bu yıl çok ses getiren bir skandala konu olan Oscar Ödülleri'nin geçmişine bakıp bazı ilginç bilgileri derledik. Şimdi, toplam 24 dalda ödülün verildiği Oscar Ödülleri hakkında herkes tarafından bilinenleri bir kenara bırakalım. Hatta herkes tarafından bilinen ama ancak son birkaç yıldır dile getirilebilenleri de bir kenara bırakalım. Oscar Ödülleri tarihinin pek bilinmeyen detaylarına odaklanalım. İşte size Oscar Ödülleri tarihi hakkında belki de ilk kez duyacağınız 8 önemli detay.
Oscar Ödülleri tarihinde yaşanan enteresan olaylar:
- Oscar tarihinde ilk yanlış anons 1934 yılında yapıldı.
- Herkesin gözü önünde bir Oscar heykelciği çalındı.
- Hem Oscar hem de Nobel Ödülü sahibi yalnızca tek bir kişi var.
- Kapalı zarf sistemi, bir fiyasko sonrası başladı.
- İkinci Dünya Savaşı sırasında Oscar heykelcikleri alçıdan yapıldı.
- Oscar Ödülleri töreni tarihte iki kez ertelendi.
- Marlon Brando yerine sahneye çıkan bir Amerikan yerlisi, Oscar Ödülleri tarihine damgasını vurdu.
- Oscar Ödülleri şampiyonu Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü filmidir.
Oscar tarihinde ilk yanlış anons 1934 yılında yapıldı:
2017 yılında yapılan 89. Oscar Ödülleri töreninde yaşanan, En İyi Film Ödülü’nü kazanan film Moonlight olmasına rağmen La La Land olarak anons edilmesi olayı bir ilk değil. Tarihinde daha pek çok falsosu olan Oscar Ödülleri’nde ilk yanlış anons 1934 yılında yapıldı ve utanç verici bir sonla noktalandı.
1934 yılında yapılan Oscar Ödülleri’nde hem Frank Lloyd hem de Frank Capra En İyi Yönetmen kategorisinde yarışıyorlardı. Ödül anonsunu yapan Will Rogers, “Gel de ödülünü al Frank!” dediği zaman sahneye Frank Capra çıktı ancak ödülün gerçek sahibi Frank Lloyd’du. Yanlış anons sonrası Capra, sahneden inişi için “Hayatımdaki en uzun, en hüzünlü, en yıkıcı yürüyüş.” demişti.
Herkesin gözü önünde bir Oscar heykelciği çalındı:
1938 yılında yapılan Oscar Ödülleri töreninde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü’nü In Old Chicago filmindeki rolüyle Alice Brady kazandı. Ancak Brady hasta olduğu için törene gelmedi ve onun yerine ödülü bir adam aldı. Bir adam diyoruz çünkü kimse bu adamın kim olduğunu bilmiyordu. Bugün bile hala o adamın kim olduğu ya da ödüle ne olduğu bilinmiyor. Tam Oscarlık bir hikaye değil mi?
Hem Oscar hem de Nobel Ödülü sahibi yalnızca tek bir kişi var:
Nobel bir bilim ödülü, Oscar ise sinema. Nasıl oluyor da iki kişi birden bu ödülü alıyor diye sormayın çünkü cevabı George Bernard Shaw veriyor. 1925 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülen George Bernard Shaw, Pygmalion isimli tiyatro oyununun sinemaya uyarlanması ile 1938 yılında En İyi Uyarlama Senaryo Ödülü’ne de layık görülerek dünya ödül tarihinde bir ilke imza attı.
Kapalı zarf sistemi, bir fiyasko sonrası başladı:
Oscar Ödülleri tarihinin ilk yıllarında, kazananlar bir liste olarak tüm gazetelere gönderiliyor ve tören gecesine kadar yayımlamamaları için gazetelere bir ambargo uygulanıyordu. Bu masum düşünce, 1940 yılında LA Times tarafından çiğnendi ve ödül kazananların listesi tören öncesi akşam baskısında yayımlandı. Bu fiyasko sonrası bugün de kullanılmaya devam eden kapalı zarf sistemine geçildi. Buna rağmen hala kazananlar hakkında ufak dedikodular duymaya devam ediyoruz.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Oscar heykelcikleri alçıdan yapıldı:
Oscar altın mı? Oscar heykelciği metal ama dışı 24 ayar altın kaplama. Yani oldukça değerli. Ancak satmak isteseniz bile satamıyorsunuz çünkü 1950 yılından beri Oscar heykelciğini satmak yasaktır. Gözüm görmesin, mutlaka satayım derseniz Akademi’ye 1 Dolar karşılığında satabilirsiniz.
Gel gelelim bu değerli heykelcik her zaman bu kadar değerli değildi. Çünkü İkinci Dünya Savaşı Akademi’yi de vurmuştu. Sorun parasızlık değildi, ortada metal yoktu çünkü tüm metallerden silah yapılmıştı. Durum böyle olunca 1943, 1944 ve 1945 yılında verilen Oscar heykelcikleri alçıdan yapıldı ve altın rengine boyandı. Savaş bittikten sonra isteyen ödül sahiplerine gerçek heykelcikler verildi.
Oscar Ödülleri töreni tarihte iki kez ertelendi:
Oscar ödülleri tarihte iki kez ertelenmek zorunda kaldı. Her iki erteleme nedeni de ABD tarihine damga vurmuş olaylardı. İlk erteleme 1968 yılında Martin Luther King'in öldürülmesi sonrası gerçekleşti. İkinci erteleme ise 1981 yılında dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan'a yapılan suikast girişimi sonrası gerçekleşti.
Marlon Brando yerine sahneye çıkan bir Amerikan yerlisi, Oscar Ödülleri tarihine damgasını vurdu:
Kanlı ABD tarihinin en unutulmaz olayı, Amerikan yerlilerine yapılan soykırımdır. Kıtanın yerel halkının, kıtaya gelen göçmen Avrupalılar tarafından sistematik olarak katledilmesi 1972 yılında yapılan Oscar Ödülleri’ne de damgasını vurmuştur.
1972 yılında The Godfather filmi ile En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü alan Marlon Brando, yapılan törene katılmamış ve onun yerine sahneye Amerikan yerlisi aktivist Sacheen Littlefeather çıkmıştır. Littlefeather ödülü almayı reddederek Amerikan yerlilerine yapılan zulmü anlatan bir konuşma yapmıştır. Bu konuşmayı yuhalayanlar ise tarihin utanç sayfasında yerlerini almışlardır.
Oscar Ödülleri şampiyonu Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü filmidir...
Oscar Ödülleri tarihine geçmiş pek çok önemli başarı vardır. 11 dalda ödül alarak tarihe geçen 1959 tarihli Ben-Hur, 1997 tarihli Titanic ve 2003 tarihli Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü filmleri arasında Yüzüklerin Efendisi’nin yeri ise bir başkadır. Çünkü Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü filmi, aday gösterildiği her dalda toplam 11 ödül almıştır. Bugüne kadar Oscar Ödülleri tarihinde geçilmemiş ve kolay kolay geçilmeyecek bir rekordur.
Gerçek sinefillerin mutlaka bilmesi gereken, Oscar Ödülleri tarihi hakkındaki bazı önemli detayları anlattık. 21. yüzyılın ilk çeyreği biterken kadınları, azınlıkları, kendileri gibi olmayanları yavaş yavaş görmeye başlayan sayın Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi üyelerinin, bir gün gerçek sinemayı değerlendirmeyi başarabileceklerini umarız.