Genelde otomobil satın alacak kullanıcılar -bilhassa ilk defa otomobil satın alacak kişiler- öncelikle aracın beygir gücüne bakarlar. “Ne kadar beygir o kadar güç!” gibi bir algı insanların aklına yerleşmiş olsa da gücün ne zaman ve nasıl kullanılacağı konusu genellikle akıllarda yer etmez. Bugün sizlere torku, beygir gücünü ve bu ikisinin ne zaman işinize yarayabileceğini anlatacağız.
Tork Nedir?
Tork, aslında döndürme kuvveti anlamına gelir. Daha basit bir şekilde anlatmak gerekirse aslında tork, motorun tekerleklere aktardığı itme kuvveti de denebilir.
Araçların çekiş gücünü belirleyen faktör torktur. Özellikle yokuş yukarı çıkmaya çalıştığınızda aracın performansının iyi olmasının asıl sebebi torkun yüksek olmasıdır. Kamyon, otobüs, traktör gibi büyük araçların torkunun fazla olması da çekiş kuvveti ile doğrudan alakalıdır. Tork ne kadar yüksekse, aracın yük taşıma kapasitesi de o kadar fazla olacaktır. Büyük ağırlıktaki yükler, büyük çekiş gücü gerektirir.
Elbette burada bahsettiğimiz yük yalnızca traktör veya kamyon gibi arkasına römork bağladığınız yüklü taşıtlar değil. İçerisine 4-5 kişi binilen binek araçlar da bahsettiğimiz kategoriye dahildir. Otomobilin içine birkaç kişinin binmesi bir kamyonun römorku kadar etki yapmayacak gibi gözükebilir ancak binek araçlar için ufak gözüken ağırlıklar bile sürüş deneyimini etkileyebilir.
Beygir Gücü Nedir?
İngilizce kısaltmasını HP (horse power) olarak çokça gördüğümüz beygir gücü (BG), 75 kilogramlık ağırlığı 1 saniyede 1 metre ileri taşıyabilecek güç miktarı olarak tanımlanabilir. Bunun yaklaşık olarak bir beygirin gücüne denk geldiği düşünülerek James Watt tarafından Beygir Gücü denmiştir.
Beygir gücü kabaca bahsetmek gerekirse otomobilin ulaşabileceği maksimum sürati belirler. Beygir gücünün fazla olması, aracın düz yolda yüksek hızlara çıkabilmesini sağlar. Tabii bunun için yalnızca beygir gücünün fazla olması önemli değil. Aracın diğer ekipmanlarının da beygir gücünün maksimumunun kullanılmasını engellememesi gerekiyor.
Maksimum tork, maksimum beygir ve devir ilişkisi:
Maksimum tork ve/veya maksimum beygir değerlerinin yüksek değerlerde olması güzel gözükebilir ancak otomobilin bu değerlere hangi devirlerde ulaşacağının da büyük önemi vardır. Daha düşük devirlerde ulaşılacak maksimum tork miktarı, şehir içinde kullanacağınız binek araçlarınızda daha mantıklı bir seçenek olacaktır çünkü düşük devirlerde maksimum torka ulaşmak hem daha az yakıt tüketimine hem de kalkış ve yokuşlarda daha iyi bir ivmelenmeye sahip olacağınız anlamına gelir.
Misal verelim; 7000 devir çeviren bir otomobiliniz var. Bu otomobil, maksimum torka 3500 devirde ulaşıyor ve maksimum beygire ulaşmak için ise 6000 devir çevirmek gerekiyor. Bu gibi bir durumda, boş bir otobanda gaza abanmıyorsanız şehir içerisinde en yüksek viteste maksimum beygir gücüne çıkmanız mümkün değildir ancak maksimum torka erişebilirsiniz. Bu da aracınızın seriliğinden feragat etmeyeceğiniz anlamına gelir. Ayrıca daha düşük devirlerde gereken güce ulaşmak harcanan yakıt miktarının daha az olmasını sağlar.
Benzinli Araba mı Dizel Araba mı?
Dizel motorlu araçların neden ekonomik olarak rağbet gördüğünü de bu özellik ile açıklayabiliriz. Dizel motorlu otomobiller düşük devirlerde yüksek torklara ulaşabildikleri için hem kısa vakitte atağa geçme hissi hem de yakıt ekonomisini bakımından fazlasıyla tercih edilmektedirler.
Benzinli motorlarda ise daha yüksek devirlere çıkılabilir, haliyle maksimum torka ulaşmak da biraz zaman almaktadır ancak benzinli motorlar, dizel motorlara göre uzun yolda daha fazla performans göstermektedir. Tabii bu yüksek performansın dezavantajı olarak arabayı yüksek devirlerde kullanmak yakıt tüketimini arttıracaktır.
Hangisi daha önemli?
Öncelikle söylemek gerekiyor ki tork ve beygir gücü birbirinin olmazsa olmazı gibi bir elmanın iki yarısıdır. Yüksek beygir gücüne sahip bir otomobilin vasat bir tork değerine sahip olması, arabanın maksimum gücüne ulaşabilmesi için çok zaman harcaması anlamına gelir ancak genellikle yüksek beygir gücüne sahip otomobillerin tork değerleri de yüksek olur.
Aslında bu seçim sürücünün sürüş zevkine, otomobilden beklediklerine ve otomobili nasıl kullanmak istediğine bağlıdır. Eğer anlık hızlanmalar istiyorsanız ve otomobilin sizi koltuğa yapıştırması hoşunuza gidiyorsa, yüksek torklu araçlar sizi tatmin edecektir. Yok benim anlık hızlanmalarla işim yok, arabam beni uzun yolda uçursun istiyorsanız o zaman yüksek beygir güçlü araçlar size daha uygun gelecektir.
