Ünlülerin gülen reklamlarına rastladıysanız, muhtemelen gözünüz ilk olarak inci gibi parlayan dişlere takılmıştır. Ancak birçoğumuz diş bakımına özen gösterse de dişleri bembeyaz olamıyor. Sağlıklı olmasına karşın sarı veya sarıya kaçan renkteki dişler ise ister istemez kötü bir izlenim bırakıyor. Bu noktada aslında dişlerimizin rengini etkileyen birçok faktör var. Buna ek olarak ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi’ne göre anormal bir diş, beyaz veya sarımsı renklerin dışında kalan renkler olarak kabul ediliyor. Yani anlayacağınız o ki sarımsı renklere sahip dişlerimiz bizi sağlıksız bir birey yapmıyor.
Diş renklenmesinin çoğu nedeni, iki ana kategoriye ayrılır: dışsal ve içsel lekeler. Sararma, ilaç kullanımından yetersiz fırçalamaya kadar geniş bir sağlık uygulaması dizisinden de kaynaklanabilir.
Dış kaynaklı lekeler
Dış kaynaklı lekeler, dişlerin en sert tabakası olan emayenin yüzeyini etkiler. Diş minesinin kolayca lekelenmesine rağmen, bu lekeler tipik olarak çıkarılabilir veya düzeltilir. Arizona’daki J. Philipp Dişhekimliği’nden Dr. Justin Philipp, “Diş sararmasının 1 numaralı nedeni yaşam tarzıdır. Sigara içmek, kahve tüketmek ve tütün çiğnemek sizin için kötü sonuçlara yol açacaktır.” İfadelerinde bulundu.
Aslına bakarsanız; elbiselerimiz, ellerimizin ve diğer birçok şeyin kirlenebildiği gibi dişlerimiz de kirlenebilir. Bu nedenle kırmızı şarap, kola, çikolata ve koyu renkli soslar olmak üzere koyu renkli yiyecekler ve içecekler – soya sosu, balzemik sirke, spagetti sosu ve köriler - dişlerinizi renksiz ve kirli hale getirebilir. Ayrıca üzüm, yaban mersini, pancar ve nar gibi bazı meyve ve sebzeler de dişleri lekeleme potansiyeline sahiptir. Bu gıda maddeleri dişlere yapışabilen kromojen pigment üreten maddelerdir.
Asitli yiyecekler ve içecekler, diş minesini aşındırarak ve pigmentlerin dişler üzerinde mandallanmasını kolaylaştırarak lekelenmeyi destekleyebilir. Şarap ve çayda bulunan acı bir bileşik olan Tannin, aynı zamanda lekeye neden olan kromojenlerin diş minesine yapışmasına da yardımcı olur. Bunlara ek olarak, yetersiz diş fırçalama ve diş ipi kullanmama gibi dişlere yeterince bakım yapmama ve düzenli diş temizlememe durumu da dişlerde plak oluşumuna yol açarak renk kaybına neden olur.
İçsel lekeler
İçsel lekeler, dişin iç yapısında meydana gelir. Dentin olarak adlandırılan bu lekelerin çıkarılması oldukça zordur. Çok sayıda ilaç, dişlerde intrinsik lekelere neden olabilir. Diğer yandan dişleri gelişmekte olan çocuklar (8 yaşından önce) antibiyotikleri tetrasiklin veya doksisiklin alırlarsa, dişleri kahverengi-sarı renkte olabilir. Mayo Clinic’e göre hamileliğin dördüncü ayı veya emzirme döneminde tetrasiklin kullanan kadınlar, bebeklerinin diş renklerini etkileyebilirler.
Yetişkinlik döneminde bakteriyi azaltan ve diş eti iltihabını tedavi edebilen bir bileşik olan klorheksidin içeren reçeteli bir ağız gargarası kullanmak, dişlerde kahverengi renk değişimine neden olabilir. Ayrıca antihistaminikler, antipsikotikler ve tansiyon ilaçları gibi bazı yaygın ilaçlar da dişleri kısmen sarartabiliyor.
Her ne kadar florür, dişleri güçlendirip ve çürümeyi önleyip dişler için yarar sağlasa da diş renginiz için iyi değildir. Aşırı miktarda floritten kaynaklanan florozis, dişlerde soluk beyaz çizgilere ve kahverengi lekelere neden olabilir.
Tüm bunlara ek olarak; genetik, yaş, hastalık ve yaralanma gibi faktörler de diş renginiz için değiştirici rol oynar. Çözüme gelecek olursak; yediğinize-içtiğinize dikkat etmeniz, sigara içmemeye önem göstermeniz, aynı zamanda diş bakımınızı aksatmamanız ve yılda en az iki defa diş hekimine muayene olmanız sizin yararınıza olacaktır.
